nieuw op biografieportaal

Jacob Israƫl de Haan. Een Nederlandse schrijver verdwaald in een Palestijns labyrint

Het is honderd jaar geleden dat de Nederlandse schrijver Jacob Israƫl de Haan in Jeruzalem werd vermoord. Hij werd op 31 december 1881 in...

Het unieke, het briljante, de tijdloosheid en eigenzinnigheid van ABBA

In het universum dat schrijver Jan Gradvall in Het verhaal van ABBA heeft gecreƫerd is de popgroep een krachtig fonkelende nova. Daaromheen hebben talloze...

De oorlog van Henk van Randwijk

ā€œEen volk dat voor tirannen zwicht, zal meer dan lijf en goed verliezen, dan dooft het lichtā€. Dit is vermoedelijk de meest aangehaalde dichtregel...

Annejet van der Zijl schrijft dubbelbiografie van Franz von Siebold en zijn Japanse dochter

In het najaar van 2025 verschijnt bij uitgeverij Hollands Diep een nieuw non-fictie boek van Annejet van der Zijl. In deze dubbelbiografie staan de...

recensies

Jacob Israƫl de Haan. Een Nederlandse schrijver verdwaald in een Palestijns labyrint

Het is honderd jaar geleden dat de Nederlandse schrijver Jacob Israƫl de Haan in Jeruzalem werd vermoord. Hij werd op 31 december 1881 in de Drentse veenkolonie Smilde geboren als zoon van een joodse voorzanger en ontwikkelde zich tot romanschrijver, dichter en jurist. In Nederland was hij bekend als...

Het unieke, het briljante, de tijdloosheid en eigenzinnigheid van ABBA

In het universum dat schrijver Jan Gradvall in Het verhaal van ABBA heeft gecreƫerd is de popgroep een krachtig fonkelende nova. Daaromheen hebben talloze bescheidener hemellichamen een baan gevonden, waaronder Kurt Cobain, Bono, Sid Vicious en de haringfabrikant Abba. Vijftig jaar is het geleden dat ABBA met Waterloo het songfestival...

De oorlog van Henk van Randwijk

ā€œEen volk dat voor tirannen zwicht, zal meer dan lijf en goed verliezen, dan dooft het lichtā€. Dit is vermoedelijk de meest aangehaalde dichtregel van de laatste tien jaar. Te pas en vaak ook te onpas. Het is de slotregel van het gedicht Bericht aan de levenden van Henk...

Thomas Bernhard (1931-1989) ā€“ De briljante nestbevuiler

Er vindt een revival plaats van de belangstelling voor het werk van Thomas Bernhard en dat is maar goed ook. Werden literatuurliefhebbers tijdens zijn leven nog opmerkzaam gemaakt op zijn nieuwe romans en toneelwerken door Schandaal! roepende autoriteiten, nu gebeurt dat niet meer, dus wie zal hem nog aanbevelen...

De zoektocht van Sonia Kronlund naar de psyche en drijfveren van een meesteroplichter

Dat Sonia Kronlund de hoofdpersoon van haar verhaal nooit heeft ontmoet en niet in zijn netten verstrikt is geraakt, is volgens haar puur toeval. Kronlund heeft, naar eigen zeggen, een talent om op de verkeerde mannen te vallen. Leugenaars, praatjesmakers, manipulators. Haar eerste vriendje verstopt een bandrecorder in haar...

Kafka voor beginners, gevorderden en opnieuw-beginners

Kafka voor beginners, zo luidt de bescheiden titel van de biografische schets over de grote Tsjechisch-Duits-Joodse schrijver van Willem van Toorn die onlangs bij Athenaeum ā€“ Polak & Van Gennep is verschenen. Kafka voor beginners, ik wist niet dat die er waren, beginners in Kafka. Volgens mij hoef je...

Henny Vrienten, een van de meest getalenteerde componisten die ons land heeft gekend

Op 25 april 2022 overleed zanger, muzikant en componist Henny Vrienten, veel te vroeg op 73-jarige leeftijd. Met zijn band Doe Maar ontketende hij in de jaren tachtig een gekte gelijk aan die van The Beatles in de jaren zestig. Leo Oldenburger, sportcommentator bij ESPN, sprak met collega muzikanten...

Sefton Delmer (1904-1979) ā€“ profeet van onze informatieoorlogen

Sommige mensen zullen het niet geloven, maar tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn rond de 400.000 Duitse soldaten gedeserteerd. Dat was op een totaal van achttien miljoen Duitse militairen die in de loop der tijd werden ingezet, iets meer dan twee procent.1 Dat lijkt weinig, maar het percentage zegt niets...

Eindelijk erkenning. Tim Overdiek: Zwijgende vaders

ā€˜Veel te lang is het naoorlogse trauma van de Arbeitseinsatz verborgen gebleven. Wij, de kinderen, hebben nu de fakkel over te nemen en er ook over te vertellen. Wij hebben het zwijgen van toen te doorbreken, en dus minder bescheiden te zijn over de lotgevallen van meer dan een...

Leven zonder zekerheden. Johanna Kuiper 1896-1956

Een brievencollectie tussen een Duitse en een Nederlandse vriendin bleek een goudmijn te zijn voor een biograaf. In Gedurfd leven beschrijft J.J.F. van Melle het leven van schrijfster Johanna Kuiper, de concubine van Floor Wibaut en verzetsstrijdster, als een spannende roman. De werkelijkheid blijkt weer eens ongelofelijker dan fictie. Johanna...

Paul Blanca. Junkie, iets te gevoelig voor deze wereld

Een man met een dartspijl door zijn neus. Die zijn mond heeft dichtgenaaid. Een man met een pijl door zijn wangen terwijl het bloed uit zijn wonden gutst. Met een rat in zijn mond. Volgens Peter Klashorst gaat het werk van Paul Blanca over ā€˜pijnā€™, maar als je iets niet...

Liefde in tijden van oorlog, verzet en veel muziek. De Holocaust van Eberhard Rebling en Lien Brilleslijper

Ruim twintig jaar moest de Duitse componist Eberhard Rebling wachten tot hij werd herenigd met de liefde van zijn leven. Nadat hij in 2008 op 96-jarige leeftijd bezweek aan een longontsteking werd hij begraven in Berlijn, naast zijn Lientje, de vrijgevochten danseres en zangeres uit Amsterdam. Samen schreven ze...

over de grenzen

Roger Federer: de meest stijlvolle tennisser ooit

De eerste keer dat ik bij toeval een stuk las van Christopher Clarey ā€“ in de International Herald Tribune ā€“ wist ik direct: betere...

Josiah Wedgwood (1730-1795). Een experimentele woke biografie

Industrieel geproduceerd Wedgwood aardewerk is zo beroemd geworden dat het nog steeds door particulieren en musea wordt verzameld. Het prachtige design van bepaalde Wedgwood...

Opkomst en ondergang van Rudy Giuliani

In 2001 riep Times Magazine Rudy Giuliani uit tot man van het jaar en Oprah Winfrey noemde hem ā€˜Americaā€™s Mayorā€™. Giuliani sprak de Algemene...

Althea Gibson: multi-talent en groots atlete

Eerst maar een bekentenis. Ook ik dacht ten onrechte ā€“ zoals naar verluidt velen ā€“ dat Arthur Ashe de eerste zwarte tennisser was die...

Het actieve leven van een filosoof. Biografie van Hannah Arendt

ā€˜Ik geloof dat een denkproces altijd verbonden is met persoonlijke ervaring. Alle denken is nadenken, iets doordenken.ā€™ Hannah Arendt, je kunt haar naam niet denken...

Carson McCullers: gebroken genie

Toen Virginia Spencer Carr in 1975 The Lonely Hunter, de eerste biografie over het dramatische leven van de zuidelijke schrijver Carson McCullers (1917-1967) publiceerde,...

Billie Holiday. De personificatie van waardigheid en klasse

In Bitter Crop, The Heartache and Triumph of Billie Holidayā€™s Last Year, beschrijft biograaf Paul Alexander het laatste levensjaar van de jazzlegende. Holiday was...

Caspar David Friedrich (1774-1840) en de oerknal van de Romantiek

Bijna iedereen zal weleens het schilderij De wandelaar boven de nevelen hebben gezien, niet in het echt, maar in reproductie, want dit werk van...

Biografie op de bĆ¼hne: de podcast

Biografie op de bĆ¼hne: Jaap Cohen over Theo van Gogh

In de eerste aflevering van Biografie op de bĆ¼hne praat Hans Renders met Jaap Cohen over zijn biografie van Theo van Gogh.

Biografie op de bĆ¼hne: Esther ten Dolle over Helga Ruebsamen

In de tweede aflevering van Biografie op de bĆ¼hne spreekt Petra Teunissen met Esther ten Dolle over haar biografie in wording van Helga Ruebsamen.

Biografie op de bĆ¼hne: David de Poel over Johannes Esser

In de derde aflevering van Biografie op de bĆ¼hne, de podcast van Biografieportaal, spreekt Hans Renders met David de Poel over zijn biografie van...

Biografie op de bĆ¼hne: Hein Aalders over F.C. Terborgh

In de vierde aflevering van Biografie op de bĆ¼hne, een podcast van Biografieportaal, spreekt Liliane Waanders met Hein Aalders over zijn biografie in wording...

Biografie op de bĆ¼hne: Martien Frijns over Maria Austria

In de vijfde aflevering van Biografie op de bĆ¼hne spreekt Liliane Waanders met Martien Frijns over zijn 'fotobiografie' van Maria Austria.

Biografie op de bĆ¼hne: Jacqueline Oskamp over Louis Andriessen

In de zesde aflevering van Biografie op de bĆ¼hne spreekt Liliane Waanders met Jacqueline Oskamp over haar biografie in wording van componist Louis Andriessen.

Biografie op de bĆ¼hne: AriĆ«tte Dekker over Sam van Deventer

In de zevende aflevering van Biografie op de bĆ¼hne spreekt Hans Renders met AriĆ«tte Dekker over haar biografie van Sam van Deventer

Biografie op de bĆ¼hne: Anton de Goede over Heere Heeresma

In de achtste aflevering van Biografie op de bĆ¼hne spreekt Petra Teunissen met Anton de Goede over zijn biografie in wording van Heere Heeresma.

Essays

Bijna duizend jaar ‘normale vrouwen’

De afgelopen tien jaar zijn er veel biografieĆ«n van ā€œvergetenā€ vrouwen geschreven. Ik weet niet of het er veel meer waren dan in vorige decennia, maar zeker is dat uitgevers tegenwoordig maar al te graag benadrukken dat door middel van een vergeten-vrouw-biografie een zwart gat in de geschiedschrijving wordt...

interviews van Marita de Jong

Historicus Bearn Bilker en acteur Freark Smink over het raadsel Zelle

De denkbeelden van de gereformeerde dominee Johannes Hendrikus Zelle (1907-1983) zouden in dit woke-tijdperk absoluut niet meer door de beugel kunnen. Hij was fel gekant tegen homoseksualiteit en zijn zwarte medemens zag hij als minderwaardig. Zelle was een man van uitersten, een wandelende paradox. PrivƩ leefde hij als een zonderling,...

actueel

(advertentie)

Interviews van Joep Boerboom

Carina Kralt-Bos schrijft de biografie van D66-politica Elida Wessel-Tuinstra

Demonstranten die politici thuis opzoeken: typisch een probleem van deze tijd? Het overkwam D66 politica Elida Wessel-Tuinstra (1931-2021) al in 1977, nadat ze zich...

Niels Mathijssen schrijft de biografie van vrijheidsstrijder en/of landverrader Poncke Princen

Jan ā€˜Ponckeā€™ Princen (1925-2002) vocht eerst tegen en later met de Indonesische onafhankelijkheidsstrijders. Sommigen beschouwden hem daarom als een landverrader, anderen (waaronder hijzelf) zagen...

Peter Bootsma schrijft de biografie van CDA-politicus Jan de Koning

Is Jan de Koning (1926-1994) ā€˜de beste premier die Nederland nooit gehad heeftā€™ zoals na zijn dood werd geschreven? Ondanks diverse ministerschappen verrichte hij...

Leonard Ornstein schrijft de biografie van Pim Fortuyn. ā€˜Ik broed op een plan B voor Volkert van der G.ā€™

Journalist Leonard Ornstein werkt al zestien jaar aan de Pim Fortuyn-biografie waarop hij volgend jaar hoopt te promoveren. De biograaf sprak door de jaren...

etalage (van onze sponsors)

uitgelicht

meest gelezen

De Scheltema Biografieƫn Top 10 (week 29)