nieuw op biografieportaal

Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon voor verzetsheld Jan Zwartendijk

Verzetsheld Jan Zwartendijk krijgt vandaag, postuum, de Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon in goud. Dat is de oudste en belangrijkste dapperheidsonderscheiding buiten de strijd en is voor...

Isaacson ’s biografie van Elon Musk: onvolledig portret van bezeten ondernemer

Een nieuwe biografie is zelden openingsnieuws in alle kranten. Koppen als: “Elon Musk weigert Internet-ondersteuning aan Oekraïense aanval op Russische vloot” deden het begin...

Liefdevol portret van Martinus Nijhoff, een groot woordkunstenaar

‘Alles was vermomming bij hem, ieder leven dat hij voorgaf te leiden. Van de buitenkant leek het misschien één leven, maar het was niet...

Superspion Marguerite Harrison, beter dan James Bond

Naast biografieën lees ik vooral veel thrillers, die ik meestal in bulk leen van de plaatselijke bibliotheek. Dit weekeind las ik, bijvoorbeeld, A Beautiful...

Klaus Mann en Menno ter Braak. Een essay

Hans Renders over ziekte in de biografie. Een essay

Menno ter Braak en Klaus Mann, twee tegenpolen in het ‘emigrantencomplex’

Hun eerste kennismaking was open, collegiaal en vriendschappelijk, maar werd de verhouding tussen Klaus Mann en Menno ter Braak complex.

Een ziek lichaam, een zieke geest

De relatie tussen het persoonlijke en het publieke is een van de fundamenten van de biografie. Om een leven van een publiek persoon te interpreteren, zal de biograaf daarom het persoonlijke hoe dan ook inzetten. Vreemd genoeg doen biografen dat zelden daar waar het gaat om de interpretatie van zoiets persoonlijks als ziekte.1 Dat gaat met name op voor een lichamelijke ziekte. Bij een zieke geest is de biograaf meestal alerter. Over de ziekte...

recensies

Isaacson ’s biografie van Elon Musk: onvolledig portret van bezeten ondernemer

Een nieuwe biografie is zelden openingsnieuws in alle kranten. Koppen als: “Elon Musk weigert Internet-ondersteuning aan Oekraïense aanval op Russische vloot” deden het begin september 2023 goed. Al die publiciteit zal uitgever Simon & Schuster niet slecht zijn uitgekomen, ook al was het maar een deel van de waarheid,...

Liefdevol portret van Martinus Nijhoff, een groot woordkunstenaar

‘Alles was vermomming bij hem, ieder leven dat hij voorgaf te leiden. Van de buitenkant leek het misschien één leven, maar het was niet anders dan een reeks gedaantes, steeds weer andere gedaanteverwisselingen. (…) Met een groot verlangen, zich verstaanbaar te maken voor de mensen – waar hij zelf...

‘Op zijn manier een geboren schrijver’. Wilhelm Leonard Ritter (1799-1862) 

De Werkgroep Indisch-Nederlandse Letterkunde organiseerde op 16 juni een lezingenmiddag in Leiden met als thema De Indische biografie. Hans Straver presenteerde daar zijn biografie van Wilhelm Leonard Ritter, met als ondertitel ‘Schrijver in Indië’. De negentiende-eeuwse bestuursambtenaar en publicist Wilhelm Ritter leidde een avontuurlijk en bijzonder leven in Nederlands-Indië. Toch heeft...

Gerrit Kouwenaar: de dichter die nog dichter moest worden

In het jaar dat hij honderd zou zijn geworden, wordt Gerrit Kouwenaar geëerd met twee boeken. Arjen Fortuin schreef men moet: biografie van gerrit kouwenaar en Wiel Kusters kwam met Morgen wordt het voor iedereen maandag: de oorlog van Gerrit Kouwenaar, het eerste deel van een tweeluik over de...

Christina – ‘koningin zonder rijk, christene zonder geloof, vrouw zonder schaamte’

Eerder bespraken we op biografieportaal het boekje over Toetanchamon van de Zweedse hoogleraar geschiedenis Dick Harrison. Een half jaar later ligt zijn biografie van koningin Christina van Zweden in de winkel. Na de Dertigjarige Oorlog, de Zwarte Dood, de volksverhuizingen en de geschiedenis van de slavernij, volgen de komende...

Hoe Tove Ditlevsen tot de literatuur toegelaten werd

Toen Tove Ditlevsen in 1976 een einde aan haar leven maakte, werd ze al wel gelezen maar bleef literaire waardering uit. Haar werk werd afgedaan als navelstaarderige en egocentrische bekentenisliteratuur. Dat is inmiddels anders. Haar Kopenhagen-trilogie is in 29 landen verschenen. Jens Andersen schreef in 1997 al eens een...

Ronnie de (gemakzuchtige) biografie

Ronnie de biografie verdient die naam eigenlijk niet. Door zanger/rapper Ronnie Flex en zijn entourage ruim 250 bladzijden lang bijna ongefilterd aan het woord te laten, kiest de auteur de makkelijke weg. Zijn lezers maakt hij het hiermee juist moeilijk: die moeten zich door eindeloos geouwehoer worstelen om Flex...

Biografie van Jochen Peiper laat veel vragen onbeantwoord

Jochen Peiper is in Nederland nauwelijks bekend maar hij stond aan het einde van de Tweede Wereldoorlog bovenaan de lijst van Duitse oorlogsmisdadigers die door de Amerikanen werden gezocht. Dat had hij te danken aan de executie van tachtig Amerikaanse krijgsgevangen tijdens het Ardennenoffensief, het laatste wanhoopsoffensief van Hitler...

Stadhouder Willem V – gedoemd te regeren

Historicus Olaf van Nimwegen is gespecialiseerd in militair-historische ontwikkelingen in de zeventiende en achttiende eeuw. Als je zijn beide vorige studies, De Nederlandse Burgeroorlog (1748-1815) en De veertigjarige oorlog 1672-1712 leest, dan besef je dat het een mirakel is dat Nederland als zelfstandige natie de eeuwen heeft getrotseerd. Zijn...

Sturm und Drang tegenover ingetogen kunstenaarschap. Dubbelbiografie van de schilderbroers Willem en Pieter de Zwart, 1880-1930

Wat voor literatuurwetenschapper Margreet den Buurman begon met een blogje over haar oudooms, groeide uit tot een prachtig kunstboek met mooie heldere foto’s, de dubbelbiografie Willem en Pieter de Zwart, 1880-1930, Haagse schilderbroers op het breukvlak van een nieuwe tijd. Willem en Pieter de Zwart In het boek staan diverse zelfportretten...

De radicale geest van Diogenes van Sinope

Wie was de radicale filosoof Diogenes van Sinope? Hoewel er weinig feiten over hem bekend zijn, heeft Inger Kuin een prachtige toegankelijke biografie over hem geschreven. Zowel denken als leven in het Oude Griekenland worden beeldend geschetst. Een biograaf kan te maken krijgen met allerlei moeilijkheden. Het kan zijn dat...

Heruitgave biografie Xi: oppervlakkige update is gemiste kans

Op het Europese continent voltrekt zich een verschrikkelijke oorlog. Rusland zal mede als gevolg daarvan nooit meer een wereldmacht zijn. De VS geeft zijn volle steun aan Oekraïne en heeft zich daarmee de onbetwiste leider van de vrije Westerse wereld getoond. De “derde” wereldmacht China probeert ondanks mooie woorden...

biografie in de maak

Johan van Merriënboer schrijft de biografie van CDA-premier Ruud Lubbers

Het had zo mooi kunnen zijn. CDA-politicus Ruud Lubbers (1939-2018) zou de geschiedenisboeken in gaan als de no nonsense premier die Nederland met stevige hervormingen uit de recessie van de jaren tachtig hielp en die met een ‘Lubberiaanse’ formule voorkwam dat de kruisrakkettendiscussie Nederland spleet. Maar de ‘billenknijp-affaire’ in...

Carina Kralt-Bos schrijft de biografie van D66-politica Elida Wessel-Tuinstra

Demonstranten die politici thuis opzoeken: typisch een probleem van deze tijd? Het overkwam D66 politica Elida Wessel-Tuinstra (1931-2021) al in 1977, nadat ze zich als kersvers Kamerlid had uitgesproken voor abortus. En in meer opzichten is het levensverhaal van deze bijna vergeten politica actueel. Reden voor freelance journaliste Carina...

over de grenzen

Superspion Marguerite Harrison, beter dan James Bond

Naast biografieën lees ik vooral veel thrillers, die ik meestal in bulk leen van de plaatselijke bibliotheek. Dit weekeind las ik, bijvoorbeeld, A Beautiful...

Leven en dood van Anthony Bourdain

‘A suicide kills two people, Maggi, that’s what’s it’s for,’ laat Arthur Miller zijn hoofdpersoon Quentin in After the Fall zeggen, het toneelstuk dat...

Eileen O’Shaughnessy. De onzichtbare vrouw achter George Orwell

Af en toe probeer ik het toch weer eens. Zou de hoofdredacteur mij toestaan memoires, een brievenuitgave, of misschien zelfs bio-fictie te bespreken? Maar...

Paul Newman, de twijfels, angsten en het trauma van een superster

Alcoholisme, onzekerheden, Hollywood, ontrouw en donkere rouw: schrijver Stewart Stern had een reeks indringende gesprekken met Paul Newman en raakte de bodem van zijn...

Timothy McVeigh. De wortels van rechts geweld in Amerika

Wat maakt het leven van Timothy McVeigh het waard om opgetekend te worden? Wel, het opblazen van een gebouw van de Amerikaanse overheid in...

Sam Shepard en zijn poëzie van de spijt

Samuel Shepard Rogers Junior behoorde tot, wat in Amerika wordt genoemd, de ‘greatest generation’. Een generatie, geboren tussen 1901 en 1927, die voor Amerika...

In Boris We Trust. Boris Johnson at 10

Wie een goede reden wil hebben deze dikke biografie van drie jaar Boris Johnson als premier van Groot-Brittannië te lezen, zou de vraag kunnen...

Biografie Oppenheimer opnieuw bestseller door magistrale filmische vertolking

Er bestaan geen biografieën waaraan 25 jaar gewerkt is, die een Pulitzerprijs voor beste biografie winnen het jaar na verschijnen (2006) en waarvan bijna...

Over natuurwetenschappers en hun biografen

Een aparte categorie ‘wetenschap’ kent het Biografieportaal niet. Maar stop die term in de zoekfunctie en hij tovert in een handomdraai Nederlandstalige recensies tevoorschijn van een flink aantal geleerden, gepubliceerd sinds de start van het portaal in 2012. De eerste natuurwetenschapper in die reeks is ‘milieuactivist avant la lettre’...

Documentaire Turn every page onthult werkwijze van meesterbiograaf Robert Caro

Vijftig jaar lang werken aan één biografie? Het verhaal van Lyndon Johnson-biograaf Robert A. Caro spreekt tot ieders verbeelding. Een paar jaar geleden vertelde hij in zijn boekje Working al over zijn drijfveren en aanpak. Nu is er de documentaire Turn every page die ook zijn jarenlange samenwerking met...

interviews van Marita de Jong

Biograaf Sjeng Scheijen schreef Gelukskind. Hans van Manen: een rolmodel van 91

Dat de danskunst een relatief klein publiek trekt, is Sjeng Scheijen (Maastricht, 1972), de biograaf van Hans van Manen, een raadsel. Zelf was hij na zijn eerste kennismaking verkocht. Voor hem is het niets meer en niets minder dan een totaalervaring. De dans liet hem nooit meer los. Hij...

Dossiertweede wereldoorlog

In Dossier Tweede Wereldoorlog presenteert Biografieportaal een selectie van artikelen die de redactie de afgelopen tien jaar over de Tweede Wereldoorlog heeft geschreven. Biografieën van nazi-kopstukken, collaborateurs en verzetsmensen. De verschrikking van de Shoah. De wederopbouw...

actueel

Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon voor verzetsheld Jan Zwartendijk

Verzetsheld Jan Zwartendijk krijgt vandaag, postuum, de Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon in goud. Dat is de oudste en belangrijkste dapperheidsonderscheiding buiten de strijd en is voor...

Judith Koelemeijer met haar biografie van Etty Hillesum genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs

De shortlist met vijf genomineerden voor de Libris Geschiedenis Prijs 2023 is vandaag bekendgemaakt in radioprogramma OVT. Daaronder prijkt de biografie van Etty Hillesum...

Gerrit Arie Lindeboomprijs voor Catharina Th. Bakker en haar De lijfarts van de koning

Catharina Th. Bakker heeft voor De lijfarts van de koning. Het avontuurlijke leven van Franz Joseph Harbaur, 1776-1824  de vijfjaarlijkse Gerrit Arie Lindeboomprijs gewonnen. Haar...

Pinto Literair 21 september: biograaf Melching over Karel van het Reve

Karel van het Reve was een van de belangrijkste en veelzijdigste publieke intellectuelen van het naoorlogse Nederland. Zijn werk is nog springlevend en hij...

Masterclass biografie schrijven tijdens Geschiedenis Festival in Haarlem

Tijdens het Geschiedenis Festival op 7 oktober in Haarlem geeft Mirjam Janssen de masterclass  Hoe schrijf je een historische biografie? Janssen laat zien hoe...

Britse biograaf van Lord Mountbatten bespioneerd door overheid. De dure laatste 0,2% van de waarheid

Al jaren woedt er in Groot-Brittannië een onderhand potsierlijk gevecht tussen Andrew Lownie, zelfbenoemd biograaf van de beroemde Lord Mountbatten (1900-1979), en de Britse...

Sonny boy van biografe Annejet van der Zijl wordt campagneboek van Heel Nederland Leest

In november gaat de achttiende editie van de campagne Heel Nederland Leest van start. Dit is een initiatief van de CPNB (de uitgever van...

Filmrechten Alma’s dochters van Jutta Chorus verkocht

De filmrechten van het veelgeprezen Alma’s dochters van Jutta Chorus zijn verkocht aan producent NLFilm. De meeslepende familiegeschiedenis over vier generaties bijzondere vrouwen, in december 2022 bij...

interviews van Joep Boerboom

Johan van Merriënboer schrijft de biografie van CDA-premier Ruud Lubbers

Het had zo mooi kunnen zijn. CDA-politicus Ruud Lubbers (1939-2018) zou de geschiedenisboeken in gaan als de no nonsense premier die Nederland met stevige...

Peter Bootsma schrijft de biografie van CDA-politicus Jan de Koning

Is Jan de Koning (1926-1994) ‘de beste premier die Nederland nooit gehad heeft’ zoals na zijn dood werd geschreven? Ondanks diverse ministerschappen verrichte hij...

Leonard Ornstein schrijft de biografie van Pim Fortuyn. ‘Ik broed op een plan B voor Volkert van der G.’

Journalist Leonard Ornstein werkt al zestien jaar aan de Pim Fortuyn-biografie waarop hij volgend jaar hoopt te promoveren. De biograaf sprak door de jaren...

Larissa Pans schrijft de biografie van NVSH-voorzitter Mary Zeldenrust-Noordanus

Als voorzitter van Nederlandse Vereniging voor Seksuele Hervorming streed Mary Zeldenrust (1928-1984) in de jaren 60 voor seksuele emancipatie en vrijheid. Ook in haar...

etalage (van onze sponsors)

uitgelicht

meest gelezen

De Scheltema Biografieën Top 10 (week 38)