literatuur- categoriepagina

Thomas Bernhard (1931-1989) ā€“ De briljante nestbevuiler

Er vindt een revival plaats van de belangstelling voor het werk van Thomas Bernhard en dat is maar goed ook. Werden literatuurliefhebbers tijdens zijn leven nog opmerkzaam gemaakt op zijn nieuwe romans en toneelwerken door Schandaal! roepende autoriteiten, nu gebeurt dat niet meer, dus wie zal hem nog aanbevelen bij jongere generaties? De nieuwe, beknopte biografie van de hand van Cyrille Offermans, Thomas Bernhard ā€“ Een beschadigd leven, zou docenten Duits zeker kunnen helpen Bernhard...

Kafka voor beginners, gevorderden en opnieuw-beginners

Kafka voor beginners, zo luidt de bescheiden titel van de biografische schets over de grote Tsjechisch-Duits-Joodse schrijver van Willem van Toorn die onlangs bij Athenaeum ā€“ Polak & Van Gennep is verschenen. Kafka voor beginners, ik wist niet dat die er waren, beginners in Kafka. Volgens mij hoef je maar Ć©Ć©n zin van de grootmeester uit Praag te lezen en je bent verkocht. EĆ©n zin, en dan wil je alles van die man lezen....

Jacob Campo Weyerman: afperser, gigolo, libertijn

Als Peter Altena iets duidelijk maakt in zijn onderhoudende biografie van Jacob Campo Weyerman is het wel dat de achttiende eeuw ā€“ behalve die van de Verlichting - ook de eeuw was van de schelmen, de charlatans en de branieschoppers.   Jacob Campo Weyerman vervulde al die rollen in verschillende gradaties. Bovendien was hij een afperser, een gigolo en een libertijn. Hij werd op 9 augustus 1677 geboren in Charleroi. Als zoon van een militair kreeg...

Van bohemien tot laatpostmodernist. Schrijversmythen van Sander Bax

De generatie waartoe ik behoor is opgegroeid met de Grote Drie van de Nederlandse naoorlogse literatuur: Gerard Reve, Willem Frederik Hermans en Harry Mulisch (waarbij men zich alleen nog afvroeg wie de vierde Grote was: Hella S. Haasse, Hugo Claus, of toch Jan Wolkers?). Ze kwamen voor op elke verplichte boekenlijst. Af en toe zag je ze ook op televisie, maar hun beroemdheid hadden ze te danken aan hun boeken. Ja, dat dacht je!...

De baas van al die Clausen

Ruim veertig jaar geleden, Hugo Clausā€™ roman Het verdriet van BelgiĆ« (1983) was net verschenen, benaderde ik een dertigtal Nederlandse en Vlaamse schrijvers met de vraag of ze mij een lijstje wilden sturen met de tien boeken die ze beslist mee zouden nemen wanneer ze naar een onbewoond eiland werden verbannen. Van bijna alle auteurs ontving ik een antwoord, soms in handschrift. En daar ging het vooral om. Hugo Claus (1929-2008) antwoordde niet zelf....

Ischa Meijer, een verweesde biografie door Annet Mooij

Alles gaat op vroeger terug luidt de voor de hand liggende titel die Annet Mooij haar biografie van Ischa Meijer gaf. Want ja, alles gaat ook in het geval van Ischa Meijer op vroeger terug. Zijn verleden en vooral dat van zijn ouders maakten Ischa Meijer tot de man, de journalist en de entertainer die hij was. Een verleden dat geen excuus is, maar wel een verklaring vormt voor een getormenteerd leven en de...

Conrad Detrez: avontuurlijk revolutionair met cultstatus

Wanneer een Belgisch auteur zelfs in Vlaanderen al vrijwel onbekend is, hoe ver strekt zijn roem zich dan uit onder Hollanders? En dat terwijl de vergeten Conrad Detrez (1937-1985) in 1978 de eerste Belg was die in Frankrijk werd bekroond met de prestigieuze Prix Renaudot. Los van zijn literaire werk, waarvan slechts een tweetal titels een Nederlandse vertaling kent, was het leven van de auteur bepaald enerverend: van slagerszoon, missionaris en journalist naar schrijver...

Een halve eeuw langs de lijn met striptekenaar Toon van Driel

Met FC Knudde zette Toon van Driel zichzelf op de kaart met geestige strips en valt daarmee al vijftig jaar op de mat bij lezers van onder meer het Algemeen Dagblad. Nu is er - behalve een koninklijke onderscheiding - een boek over de geboren Amsterdammer. Een ā€˜bizar levensverhaalā€™, zo omschrijven Alexander Brandenburg en Jaap van de Venis die het wel en wee van de striptekenaar boekstaafden. Wonderlijk is het. Toon van Driel, inmiddels de...

Theo Thijssen: een nuchtere Hollandse schoolmeester

Het eeuwfeest van Kees de jongen, de klassieker van Theo Thijssen uit 1923, wordt luister bijgezet met een biografie door Peter-Paul de Baar. Voor de oud-hoofdredacteur van het historisch maandblad Ons Amsterdam was dit een kolfje naar zijn hand. Thijssen was niet alleen schrijver, onderwijzer, vakbondsman en SDAP-politicus, hij was ook Amsterdammer. De Baar volgt hem op de voet door zijn leven. Kees de jongen was niet eens Theo Thijssens favoriete boek. Het grijze kind...

Gerrit Kouwenaar: met zijn biografie door zijn poƫzie

Schuilt achter een interessant oeuvre ook altijd een interessante persoon? In het geval van Gerrit Kouwenaar niet echt, luidt mijn conclusie na het lezen van Men moet, de uitstekend geschreven biografie van Arjen Fortuin. Wel ging ik met deze biografie in de hand Kouwenaars gedichten anders ā€“ in mijn geval: meer ā€“ waarderen. Net op het moment dat Gerrit Kouwenaar (1923-2014) zijn entree in de literaire wereld dacht te  maken, stuitte de oorlog zijn opmars....

Liefdevol portret van Martinus Nijhoff, een groot woordkunstenaar

ā€˜Alles was vermomming bij hem, ieder leven dat hij voorgaf te leiden. Van de buitenkant leek het misschien Ć©Ć©n leven, maar het was niet anders dan een reeks gedaantes, steeds weer andere gedaanteverwisselingen. (ā€¦) Met een groot verlangen, zich verstaanbaar te maken voor de mensen ā€“ waar hij zelf niet toe behoorde.ā€™ Zo karakteriseert een van de vrouwen in zijn leven Martinus Nijhoff: ā€˜Om die reden heeft hij zich zijn leven lang uitgedrukt in...

ā€˜Op zijn manier een geboren schrijverā€™. Wilhelm Leonard Ritter (1799-1862)Ā 

De Werkgroep Indisch-Nederlandse Letterkunde organiseerde op 16 juni een lezingenmiddag in Leiden met als thema De Indische biografie. Hans Straver presenteerde daar zijn biografie van Wilhelm Leonard Ritter, met als ondertitel ā€˜Schrijver in IndiĆ«ā€™. De negentiende-eeuwse bestuursambtenaar en publicist Wilhelm Ritter leidde een avontuurlijk en bijzonder leven in Nederlands-IndiĆ«. Toch heeft het heel lang geduurd voor zijn levensverhaal aandacht kreeg. Hans Straver portretteert hem nu als een veelzijdige schrijver in de context van zijn tijd en...