Tot het begin van de vorige eeuw kregen juristen te horen dat de rechter ‘slechts de mond van de wet’ was. De beroemde en invloedrijke rechtshoogleraar Paul Scholten (1875-1946) bracht daar verandering in. Volgens hem moest elk geval steeds weer op zichzelf beoordeeld worden: wat is eerlijk en billijk onder deze omstandigheden? Om met zijn plechtige woorden te spreken: “Zoekt in het recht de gerechtigheid. Gij zult die na vele overwegingen ten slotte in...

Nederland was eeuwenlang een koloniale macht. Het onderzoek naar deze tijd richt zich vandaag de dag veelal op de slavernij en op de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog na afloop van de Tweede Wereldoorlog. De periode van het ethisch-imperialisme - tussen het einde van de slavernij in de tweede helft 19e eeuw en het begin van de dekolonisatieoorlog in 1945 - was nooit eerder onderwerp geweest van een intensieve studie. Daarin brengt Hans van der Jagt verandering...

Fernanda Willekes MacDonald had een buitenlandse naam, een exotische man en een netwerk dat zich ver buiten de landsgrenzen uitstrekte. Toch was ze ook zéér Nederlands. Lidy Nicolasen schreef haar levensverhaal op. Fernanda’s ouders waren zeer verschillend en hun uiteenlopende levensvisies echoën in het leven van hun dochter. Ferdinand Lodewijk Willekes kwam uit een familie van progressief-liberale kunstenaars en intellectuelen. De patricische familie van haar moeder Antonia Albertine van Vloten was veel conservatiever en streng protestant....

Over het vergeten leven van Christiaan Snouck Hurgronje, wetenschapper, spion en avonturier, schreef journalist en ‘bestsellerauteur’ Philip Dröge nog niet zo lang geleden het boek Pelgrim. De ingrediënten voor een spannend en smeuïg boek liggen in Snoucks leven (1857-1936) voor het oprapen: een vader die er als dominee vandoor gaat met de jonge dochter van een collega, een studie Arabisch in Leiden, een tocht die hem in 1885 na een besnijdenis naar het voor...

Wat weten we toch eigenlijk weinig van onze nationale geschiedenis. Waarom is dat? Is wat we doen in ons eigen leven, ongemakkelijke momenten vergeten zodat we ongehinderd verder kunnen, hetzelfde wat we met onze collectieve geschiedenis doen? Ernestine Hoegen, tot vijf jaar geleden werkzaam in de wereld van het Recht als officier van justitie en kinderrechter, schijnt met haar boek Een strijdbaar bestaan. Mieke Bouman en de Indonesische strafprocessen een verhelderend licht op een...

In 1971 bezocht Rob Nieuwenhuys, na een afwezigheid van haast twintig jaar, zijn moederland Indonesië. Hij was er in 1908 geboren, in Semarang aan de noordkust van Java. De reis kwam tot stand in het kader van de Culturele Overeenkomst die het kabinet-De Jong in 1968 met de Indonesische regering overeengekomen was. Tom Phijffer komt in Het masker van Rob Nieuwenhuys tot een ‘reconstructie’ van deze reis. Indonesia revisited Nieuwenhuys was met de afronding van de...

Amsterdam stroomde massaal uit voor de herbegrafenis van Jo van Heutsz op 9 juni 1927. Een foto uit het familiearchief toont de mensenmassa aan beide zijden van de Plantage Middenlaan, van het Wertheimpark tot aan Brug nr. 264. De stoet was vertrokken vanaf het Paleis op de Dam en passeerde Artis, op weg naar de Nieuwe Oosterbegraafplaats, waar een mausoleum voor de generaal was opgericht. Koningin Wilhelmina gunde de ‘bedwinger van Atjeh’ een heuse...

Het is vreemd, maar over de Koloniën van Weldadigheid hebben we op school niet of nauwelijks iets meegekregen. En als de koloniën in Drenthe ter sprake worden gebracht denken de meeste mensen toch eerst aan de zogeheten ‘veenkoloniën’ die een heel andere ontstaansgeschiedenis kennen. Zo vormt niet alleen de Maatschappij van Weldadigheid als ook haar oprichter Johannes van den Bosch (1780-1844) een leemte in onze vaderlandse geschiedenis. Heel lang was het zo dat mensen...