De oorlog van Henk van Randwijk

ā€œEen volk dat voor tirannen zwicht, zal meer dan lijf en goed verliezen, dan dooft het lichtā€. Dit is vermoedelijk de meest aangehaalde dichtregel van de laatste tien jaar. Te pas en vaak ook te onpas. Het is de slotregel van het gedicht Bericht aan de levenden van Henk van Randwijk. De tekst staat op een bakstenen muur bij het Weteringplantsoen in Amsterdam, waar in de laatste dagen van de oorlog dertig verzetsstrijders werden...

Sefton Delmer (1904-1979) ā€“ profeet van onze informatieoorlogen

Sommige mensen zullen het niet geloven, maar tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn rond de 400.000 Duitse soldaten gedeserteerd. Dat was op een totaal van achttien miljoen Duitse militairen die in de loop der tijd werden ingezet, iets meer dan twee procent.1 Dat lijkt weinig, maar het percentage zegt niets over de impact van deze desertie in het veld, wat het op bepaalde plaatsen en tijdstippen betekende voor het verloop van de oorlog, de uitwerking...

Eindelijk erkenning. Tim Overdiek: Zwijgende vaders

ā€˜Veel te lang is het naoorlogse trauma van de Arbeitseinsatz verborgen gebleven. Wij, de kinderen, hebben nu de fakkel over te nemen en er ook over te vertellen. Wij hebben het zwijgen van toen te doorbreken, en dus minder bescheiden te zijn over de lotgevallen van meer dan een half miljoen Nederlandse tewerkgestelden. Wij hebben een plek op te eisen in de Nederlandse geschiedenis.ā€™ Fotoā€™s Tim Overdieks Zwijgende Vaders is het verhaal van, allereerst, zijn eigen...

Biografie op de bĆ¼hne: AriĆ«tte Dekker over Sam van Deventer

In de zevende aflevering van Biografie op de bĆ¼hne spreekt Hans Renders met AriĆ«tte Dekker over haar biografie van Sam van Deventer

Biografie op de bĆ¼hne: Martien Frijns over Maria Austria

In de vijfde aflevering van Biografie op de bĆ¼hne spreekt Liliane Waanders met Martien Frijns over zijn 'fotobiografie' van Maria Austria.

Liefde in tijden van oorlog, verzet en veel muziek. De Holocaust van Eberhard Rebling en Lien Brilleslijper

Ruim twintig jaar moest de Duitse componist Eberhard Rebling wachten tot hij werd herenigd met de liefde van zijn leven. Nadat hij in 2008 op 96-jarige leeftijd bezweek aan een longontsteking werd hij begraven in Berlijn, naast zijn Lientje, de vrijgevochten danseres en zangeres uit Amsterdam. Samen schreven ze hun persoonlijke geschiedenis, Lied van Verzet. Om meteen ter zake te komen; hun beider verhaal, oorspronkelijk uitgegeven als Sag nie, du gehst den letzen Weg is...

De culturele collaboratie van Sam van Deventer, de vertrouweling van de Krƶller-MĆ¼llers

Met haar uitstekende biografie van Sam van Deventer sluit AriĆ«tte Dekker de reeks levensgeschiedenissen af van de belangrijkste personen achter het ontstaan van het roemruchte Krƶller-MĆ¼ller Museum op de Hoge Veluwe. De centrale figuur daarbij was uiteraard Helene Krƶller-MĆ¼ller, die de drijvende kracht was achter het streven naar een eigen museum voor haar bijzondere kunstcollectie. Haar echtgenoot Anton Krƶller, de gewiekste zakenman, was degene die met financiĆ«le manipulaties moest zorgen voor het benodigde geld....

Bols leverde wat te enthousiast aan de bezetter

De aanleiding voor het schrijven van de familiebiografie Het geheim van Bols. Hoe de oorlog een familiebedrijf verscheurt lijkt nogal gezocht. Een kennis van de schrijver Martin Hendriksma ontdekt in 2020 in zijn pas gekochte woning in Heemstede een onderduikruimte. Hendriksma is meteen geĆÆnteresseerd. Mogelijk denkt hij aan de bestseller ā€™t Hooge Nest van Roxane van Iperen, waar een verhaal over verzet, onderduik en vervolging ook begint metĀ  de aankoop van een huis. Economische collaboratie Hendriksma...

interviews

Max Blokzijl, foute journalist met een groot ego

De ondertitel van de biografie over journalist, radiomaker en NSBā€™er Max Blokzijl (1884-1946) is ā€˜opkomst en ondergang van een journalistā€™ door auteur Kees Schaepman...

Toni Boumans schrijft boek over over de illustere familie Bakker: ā€˜Ze zijn me allemaal even liefā€™

Een lichtend voorbeeld. Dat was verzetsstrijder Sjoerd Bakker (1915-1943). En hij niet alleen. Het streng gereformeerde gezin waaruit hij stamde, was standvastig, recht door...

engelstalige biografieƫn

Billie Holiday. De personificatie van waardigheid en klasse

In Bitter Crop, The Heartache and Triumph of Billie Holidayā€™s Last Year, beschrijft biograaf Paul Alexander het laatste levensjaar van de jazzlegende. Holiday was de enige zangeres die ā€˜de luisteraar kon laten voelen met welke emotie ze zongā€™. ā€˜Bend the notesā€™, is het advies dat Frank Sinatra van haar kreeg....

Madonna: onverwoestbare, eigengereide popkoningin

ā€˜Everything is connectedā€™ Mijn motto is: ā€˜Everything is connected, everything in the Creation.ā€™ Dat is het basisprincipe van Thomas Pynchons postmoderne aanklacht tegen de waanzin van oorlogen, Gravityā€™s Rainbow ( 1973). Als biograaf word je vaak getroffen door samenhang. Een paar weken geleden schreef ik hier een recensie over de...

Sergej Rachmaninov in ballingschap

Na de Russische revolutie van 1917 verlieten naar schatting twee miljoen Russen het land. Een van hen is de componist en pianist Sergej Rachmaninov, die na zijn vertrek nooit meer een voet in Rusland zou zetten. Uit deze Engelstalige biografie van Fiona Maddocks, die vooral de periode na zijn...

Connie Converse: How Sad, How Lonely

Ze kan helemaal niet zingen! Wat een vreemde, ongepolijste stem. Dat was mijn eerste reactie toen ik luisterde naar Connie Converse. Maar ik weet weinig van muziek en liet daarom anderen met meer muziekkennis haar werk horen. Zij waren niet meteen onder de indruk. Luister zelf eens.   Howard Fishman,...