Hoe wist Josef Mengele ruim 30 jaar uit handen van justitie te blijven? Dat is de vraag die de Braziliaanse onderzoeksjournalist Betina Anton zich stelt in Het geheime netwerk dat Josef Mengele liet verdwijnen. De Israëlische veiligheidsdienst Mossad, Duitsland en nazi-jager Simon Wiensenthal maakten actief jacht op de oorlogsmisdadiger,...

Als overlevende van Auschwitz groeide Elie Aron Cohen na de oorlog uit tot een bekende Nederland die de herinnering aan de Holocaust met zijn publicaties en mediaoptredens levend hield. Hij ijkte het begrip ‘concentratiekampsyndroom’ hier te lande en praatte openlijk over de meest schrijnende symptomen daarvan. Stefan van der...

Net als sommige misdaadfilms en thrillers opent deze biografie met de catastrofale ontknoping: de ondergang van en de moord op Messalina, de derde vrouw van Romeinse keizer Claudius. Dat het ondanks het weggeven van de plot leest als een pageturner, is een verdienste van de schrijfster. Het grootste gedeelte...

Het is een vondst van literair-historicus Marleen de Vries haar boek over de culturele geschiedenis van Nederland in de achttiende eeuw een biografie te noemen. Dat doet ze zelfs ronduit in de titel: Verlicht en vilein, een biografie van achttiende-eeuws Nederland. Het trekt de natuurlijk de aandacht, het wekt...

Jan Fabius (1888-1964) leidde een avontuurlijk leven als militair en oorlogscorrespondent. In zijn latere jaren ontwikkelde hij zich tot een rechtse complotdenker, die echter één keer op het juiste spoor zat. De Nijmeegse historicus Koen Vossen ontdekte Jan Fabius tijdens zijn promotieonderzoek naar kleine politieke partijen in Nederland. Onder...

Omdat Victor Segalen geen grote naam is in Nederland en zijn literaire status hier niet te vergelijken is met onze antikoloniale Multatuli (1820-1887), heeft Segalen-bewonderaar Mark Blaisse een biografie geschreven die lezers op weg zou moeten helpen om fan van deze Fransman te worden. Volgens Blaisse inspireerde Segalen beroemde Franse...

Aan de hand van de levensverhalen van drie vrouwen vertelt Kris Lauwerys de geschiedenis van een stad: Wenen. Emilie Flöge, Milena Jesenská en Veza Taubner representeren ieder op hun eigen wijze de werdegang van de parel van het Habsburgse Rijk. Hoe verandert een multiculturele metropool in een benepen,  xenofobe...

Al sinds de dertiende eeuw spelen vrouwen een belangrijke rol in de vaderlandse geschiedenis. Zij oefenen macht uit en laten hun invloed gelden. Op politiek/diplomatiek, militair en cultureel gebied spreken zij hun woordje mee. Zeker de weduwen – omdat zij op grond van hun burgerlijke staat formeel in die...

Na de levenslange bemoeienis van historicus Richard J. Evans (1947) met de geschiedenis van de nationaalsocialisten en de Tweede Wereldoorlog, leest deze groepsbiografie van personen rond Hitler als een soort toegift op zijn onderzoeken van de laatste halve eeuw. Hij heeft in Hitler's People, vertaald in het Nederlands als...

Industrieel geproduceerd Wedgwood aardewerk is zo beroemd geworden dat het nog steeds door particulieren en musea wordt verzameld. Het prachtige design van bepaalde Wedgwood vazen, serviezen en andere producten speelt daarbij zeker een rol, maar even belangrijk lijkt een zekere nostalgie naar de glorie van de beginperiode van de...

Woodrow Wilson was een Amerikaanse president (1913-1921) die misschien nog steeds in schoolboeken doorgaat voor de uitvinder van de Volkenbond, de League of Nations. Dat klopt wel maar president Wilson was eveneens de man die door zijn gedrag in de Amerikaanse Senaat de toetreding van de Verenigde Staten tot...

De eerste president van onafhankelijk Ghana, Kwame Nkrumah, zou op zijn armoedige sterfbed in 1972 bekend hebben dat hij tienduizenden goudstaven het land uit had gesmokkeld. Dat kwam niet echt als een verrassing, want hadden de Britten en Amerikanen niet altijd al gezegd dat deze anti-imperialistische African hero corrupt...

Psychoanalyse en Sigmund Freud (1856-1939) zijn uit. Althans, dat denken tegenwoordig de meeste psychologen en psychiaters. Geen stroming binnen psychologie en psychiatrie evenwel waarvan inzichten zo gemeengoed zijn geworden. Wie heeft er niet gehoord van het Oedipuscomplex, onbewuste drijfveren, vrije assocaties, afweermechanismes? Of van het Id, Ego en Superego?...

Er zijn mensen die kind van hun tijd zijn én hun tijd ver vooruit, zoals Cândido Rondon (1865-1958), vooral gewaardeerd als pionier van bescherming van indianenstammen in het Amazonegebied en van het Amazonegebied zelf. Er is een Braziliaanse provincie naar hem vernoemd, Rondonia. Elke week is er wel nieuws...

Naast biografieën lees ik vooral veel thrillers, die ik meestal in bulk leen van de plaatselijke bibliotheek. Dit weekeind las ik, bijvoorbeeld, A Beautiful Spy door Rachel Hore, een Sunday Times bestseller in 2021. Die viel me tegen. Ik vond de hoofdpersoon, Minnie Gray, een zeurpiet. Ze leidt een...

Wat maakt het leven van Timothy McVeigh het waard om opgetekend te worden? Wel, het opblazen van een gebouw van de Amerikaanse overheid in Oklahoma City, op 19 april 1995, met 167 slachtoffers, onder wie 19 kinderen, zou voldoende moeten zijn. Wat is dit voor persoon? Wie was dit...