recensies van nederlandstalige biografieƫn

Eise Eisinga was meer dan een planetariumbouwer

Het planetarium van Eise Eisinga spreekt al bijna twee en een halve eeuw tot de verbeelding. Het lokt steeds weer nieuwe generaties naar zijn woonhuis in Franeker en het staat sinds 2023 op de werelderfgoedlijst van Unesco. Er zou nooit een biografie van Eise Eisinga zijn verschenen als hij...

Theodor Sanders. In de schaduw van Berlage

Bij de ingang van het Vondelpark aan de Van Eeghenstraat staat nog steeds een van de grootste en duurste particuliere stadspaleizen van de hoofdstad. Het werd in 1899 gebouwd door de architect, spoorwegingenieur en ondernemer Theodor Sanders. Het imposante gebouw met torentjes en sierbalkons, waarin Sanders zelf met zijn...

Thea Beckman: doodgewoon en bijzonder tegelijk

Ze staan nog steeds in mijn boekenkast: Kruistocht in spijkerbroek en Geef me de ruimte! De dikke historische romans van Thea Beckman (1923-2004) stonden in mijn jeugd garant voor urenlang leesplezier. Met mijn zoons las ik rond 2015 Zwerftocht met Korilu en ik herinnerde me gelijk de combinatie van spanning en sympathieke...

Han Hollander, de man die het voetbal populariseerde

In zekere zin was Han Hollander een zondagskind. Als zoon van een Joodse voddenboer had hij nauwelijks kansen in het leven. Een nieuw spelletje, overgewaaid uit Engeland, opende de deuren naar een toekomst waarvan hij als kind in Deventer alleen maar durfde te dromen. Hij werd de eerste voetbalverslaggever...

Trix van Bennekom. Halte Hausdorff

Bij de Rotterdamse uitgeverij Studio Rashkov verscheen onlangs deze biografie over de Joodse huisarts David Hausdorff (1901-1990). De journaliste Trix van Bennekom verdiepte zich jarenlang in het leven van een man die veel heeft betekend voor de stad. Voor de oorlog startte hij zijn praktijk aan de West-Kruiskade en...

Belcampo: Het vrijbuitersleven van een eigenzinnige eenling

Wandelend langs de Sallandse rivier de Regge belandde ik onlangs in het centrum van Rijssen. De Turkse moskee is er een opvallend vreemde eend in de overwegend streng gereformeerde bijt, zo las ik terzijde van de routebeschrijving. Ik passeerde de Schildkerk of Grote Kerk, het brandpunt van Rijssens gebeuren,...

Josef Mengele en het Kameradennetwerk

Hoe wist Josef Mengele ruim 30 jaar uit handen van justitie te blijven? Dat is de vraag die de Braziliaanse onderzoeksjournalist Betina Anton zich stelt in Het geheime netwerk dat Josef Mengele liet verdwijnen. De Israƫlische veiligheidsdienst Mossad, Duitsland en nazi-jager Simon Wiensenthal maakten actief jacht op de oorlogsmisdadiger,...

De fascinerende wereld van kunstenaar Willem van Genk

Wie Willem van Genk. De eenheid van het spinnenweb. Biografie van een ongekend genie van Jack van der Weide leest, komt terecht in de waanzinnige wereld van een man die als kunstenaarĀ  pas laat in zijn leven erkenning kreeg. Het is een universum waarin fascinaties, angsten, obsessies en paranoia...

Elie Aron Cohen. Hoe overleef je Auschwitz?

Als overlevende van Auschwitz groeide Elie Aron Cohen na de oorlog uit tot een bekende Nederland die de herinnering aan de Holocaust met zijn publicaties en mediaoptredens levend hield. Hij ijkte het begrip ā€˜concentratiekampsyndroomā€™ hier te lande en praatte openlijk over de meest schrijnende symptomen daarvan. Stefan van der...

Youp van ā€™t Hek, de gulste, grofgebektste, grootste cabaretier van Nederland

Of je nu wel of niet van Youp van ā€™t Hek houdt, om zijn imposante carriĆØre kun je niet heen. De kritiek dat al zijn programmaā€™s op elkaar lijken en dezelfde thematiek hebben, schoof hij met ieder nieuw programma opnieuw, onvermoeibaar en eigengereid terzijde. Het onuitputtelijke schelden op hockeytrutten,...

Feit en fictie rondom keizerin Messalina

Net als sommige misdaadfilms en thrillers opent deze biografie met de catastrofale ontknoping: de ondergang van en de moord op Messalina, de derde vrouw van Romeinse keizer Claudius. Dat het ondanks het weggeven van de plot leest als een pageturner, is een verdienste van de schrijfster. Het grootste gedeelte...

Ien Dales: moed, karakter en zichtbare onkreukbaarheid

Er zijn weinig politici uit de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw die nog net zo tot de verbeelding spreken als Ien Dales. Haar uitspraak ā€˜een beetje integer kan nietā€™ wordt de laatste tijd weer veelvuldig aangehaald en niet ten onrechte. Een tweejaarlijkse prijs voor integriteitsbeleid, een...

recensies van engelstalige biografieƫn

De korte nek van Lula

Bij deze biografie van Luiz InƔcio Lula da Silva, de voormalige machinebankwerker die in 2022 voor een derde keer tot president van Braziliƫ werd...

Hitlers getrouwen ā€“ nazi’s in alle soorten en maten

Na de levenslange bemoeienis van historicus Richard J. Evans (1947) met de geschiedenis van de nationaalsocialisten en de Tweede Wereldoorlog, leest deze groepsbiografie van...

Mrs. Jack: Stichter van een uniek museum

Isabella Stewart Gardner (1840-1924) werd befaamd als de stichter van het naar haar genoemde excentrieke museum in Boston.

Roger Federer: de meest stijlvolle tennisser ooit

De eerste keer dat ik bij toeval een stuk las van Christopher Clarey ā€“ in de International Herald Tribune ā€“ wist ik direct: betere...

Josiah Wedgwood (1730-1795). Een experimentele woke biografie

Industrieel geproduceerd Wedgwood aardewerk is zo beroemd geworden dat het nog steeds door particulieren en musea wordt verzameld. Het prachtige design van bepaalde Wedgwood...

Opkomst en ondergang van Rudy Giuliani

In 2001 riep Times Magazine Rudy Giuliani uit tot man van het jaar en Oprah Winfrey noemde hem ā€˜Americaā€™s Mayorā€™. Giuliani sprak de Algemene...

Althea Gibson: multi-talent en groots atlete

Eerst maar een bekentenis. Ook ik dacht ten onrechte ā€“ zoals naar verluidt velen ā€“ dat Arthur Ashe de eerste zwarte tennisser was die...

Het actieve leven van een filosoof. Biografie van Hannah Arendt

ā€˜Ik geloof dat een denkproces altijd verbonden is met persoonlijke ervaring. Alle denken is nadenken, iets doordenken.ā€™ Hannah Arendt, je kunt haar naam niet denken...

Carson McCullers: gebroken genie

Toen Virginia Spencer Carr in 1975 The Lonely Hunter, de eerste biografie over het dramatische leven van de zuidelijke schrijver Carson McCullers (1917-1967) publiceerde,...

Billie Holiday. De personificatie van waardigheid en klasse

In Bitter Crop, The Heartache and Triumph of Billie Holidayā€™s Last Year, beschrijft biograaf Paul Alexander het laatste levensjaar van de jazzlegende. Holiday was...

Caspar David Friedrich (1774-1840) en de oerknal van de Romantiek

Bijna iedereen zal weleens het schilderij De wandelaar boven de nevelen hebben gezien, niet in het echt, maar in reproductie, want dit werk van...

Naomi Osaka: een biografie te vroeg

Er bestaat geen elegantere (en moeilijkere) sport dan tennis. ā€˜Tennis is kunst, techniek, bluf, coƶrdinatie, fitheid, talent, intelligentie en streetwiseness voor een belangrijk deel,ā€™...