Bijna iedereen zal weleens het schilderij De wandelaar boven de nevelen hebben gezien, niet in het echt, maar in reproductie, want dit werk van Caspar David Friedrich is zo vaak gebruikt en misbruikt om een gedachte of gevoel te illustreren dat het deel uitmaakt van ons collectief geheugen. Toch laat kunsthistoricus Florian Illies in zijn nieuwe biografie van de Duitse meester de Romantiek niet beginnen met dit schilderij, maar met Monnik aan zee, waarop je...

Beeldend kunstenaar Hilma af Klint (1862-1944) deed precies wat biografen zo jammer vinden: vóór haar dood hield ze grote opruiming. Al tijdens haar leven hield ze volgens haar biografe Julia Voss 'systematisch' bepaalde aspecten van haar leven in het donker, wat niet verwondert bij een vrouw die volgens Voss vrijwel elke regel opgelegd door de samenleving overtrad. Haar nalatenschap 'is like a large house with countless rooms, chambers, and hallways. Hilma allowed some of...

‘She was a monster.’ Dat was de eerste opmerking die Carolyn Kizers jongste dochter Jill maakte toen ik, aspirant Kizer-biograaf, met haar kennismaakte. Eerder had Carolyns oudste dochter Ashley zich wat ingehouden, want zij wilde mij overhalen haar moeders biografie te schrijven. Volgens haar was Kizer ‘a movie star gorgeous 6 foot tall amazon sex-goddess . . . and a brilliant intellectual, teacher and poet, who through her work as a civil servant transformed...

Zo'n tweeduizend mensen kwamen naar zijn begrafenis in 1988. De familie kreeg een condoléance-telegram van toenmalig president Ronald Reagan die hem een jaar eerder nog de National Medal of the Arts had toegekend, de hoogste nationale onderscheiding voor verdiensten op kunstgebied, samen met onder anderen zangeres Ella Fitzgerald en beeldhouwer Isamo Noguchi. De laatste tien jaar van zijn leven werd hij overladen met opdrachten voor kunstwerken aan de muren van publieke ruimtes. Nog bij...

Walter Gropius veranderde het aanzien van de wereld. Tot groot verdriet van Tom Wolfe. Hij schreef in 1981 een essay, From Bauhaus to our house, over de geestelijke vader van de International Style. Wolfe acht Gropius verantwoordelijk voor de globalisering van het functionalisme en de nieuwe zakelijkheid in de architectuur. Een mondiaal monstrum. Waarom legt een hip yuppenstel miljoenen dollars neer voor een huis waarvan de ‘whiteness & lightness & leanness & cleannes &...

Wat hebben Luisa Casati (1881-1957), Doris Castlerosse (1900-1942) en Peggy Guggenheim met elkaar gemeen (1898-1979)? Ze bewoonden alle drie het Palazzo Venier dei Leoni aan het Canal Grande in Venetië. Ook waren ze schatrijk en, ieder op hun eigen manier, extravagant. Judith Mackrell vertelt het verhaal van de drie vrouwen, wier levens zo’n beetje de hele twintigste eeuw beslaat, in The Unfinished Palazzo. Life, Love and Art in Venice. Het palazzo non finito Het Palazzo Venier...

Coco Chanel noemde haar "that Italian woman who makes dresses". Ze had alle reden om Elsa Schiaparelli te vrezen. Haar zeven jaar jongere evenknie groeide in de jaren dertig uit tot haar grootste rivale. Schiaparelli was de "talk of the town". Parijs, Londen en New York lagen aan haar voeten. Meryle Secrest schreef een meeslepende biografie over een van de belangrijkste couturiers van de twintigste eeuw. Haar mode-imperium was uit nood geboren. Elsa Schiaparelli, die...

Wat bezielde Leonardo da Vinci om Lisa Gherardini te schilderen? Volgens Dianne Hales was er geen ontkomen aan. Zoals Leonardo naar haar keek, zo had nog geen man naar haar gekeken, “studying the contours of her face as if breaking her bones into bits and reassembling them in his mind.” Pardoes kwam die betovererende glimlach op haar gezicht, om van de oogopslag, deze “spiegel van de ziel”, nog maar te zwijgen. Leonardo viel als...

De voluptueuze mannen-, vrouwen- en kinderlichamen van Peter Paul Rubens - de meester van het lillende vlees - appelleren nauwelijks aan ons schriele schoonheidsideaal, maar tijdens de Sturm und Drang van Wilhelm Heinse werd hij geroemd om zijn “erotische vuur”, terwijl ook de Wagnerianen van de negentiende eeuw zich herkenden in de roes van zijn voorstellingen. Willibald Sauerländer heeft weinig op met deze “barokke” Rubens. Hij verzet zich tegen de vakbroeders die Rubens willen seculariseren. “Die Kunstgeschichte habe sich...

“Il Divino” werd hij genoemd. Toen Cosimo I de’ Medici zich weigerde neer te leggen bij het feit dat zijn stoffelijke overschot in de basiliek van Santi Apostoli in Rome was bijgezet, werd de doodskist naar de Basilica di Santa Croce in Florence overgebracht. De Florentijnen haalden hem binnen als de verloren godenzoon en waren getuigen van het wonder toen de kist geopend werd: het lichaam was ongeschonden. Gewone stervelingen zijn uit stof geboren...