recensies van nederlandstalige biografieën

Willem Otterspeer over Michaël Zeeman. Biografie of schelmenroman?

Kort na de dood van Michaël Zeeman in 2009 stelde zijn vriend Willem Otterspeer een bundel weldadige essays samen onder de titel Aan mijn voormalig vaderland. En nu, vijftien jaar later, eert hij zijn veel te vroeg gestorven vriend met een uiterst lezenswaardige biografie: In alles ben ik groot....

De fluwelen duimschroef. Het leven van Alwine de Vos van Steenwijk, barones tussen de armen

Wat maakt een biografie interessant voor een lezer? Uiteraard zijn dat veel aspecten, maar een boeiend leven van de hoofdpersoon, inzicht in de redenen waarom bepaalde keuzes wel of niet worden gemaakt en het begrijpen van de tijd waarin de geportretteerde leeft, maken er zeker deel van uit. Vanuit...

‘Vreemd, zeer vreemd’. Het korte leven van Carel de Nerée tot Babberich

De symbolistische kunstenaar Carel de Nerée tot Babberich (1880-1909) werd nog geen dertig jaar oud en exposeerde nooit bij leven, maar liet ruim driehonderd unieke tekeningen, schilderijen en borduurwerken achter. Fin-de-siècle kenner Sander Bink verdiepte zich in Verfijnde lijnen in de kunst en het leven van Carel de Nerée...

Jan Blokker: kaaskop werd ‘koning der columnisten’

Jan Blokker, journalist, columnist, filmcriticus, VPRO-televisiebaas, scenarioschrijver, adjunct-hoofdredacteur bij de Volkskrant, kinderboekenauteur, amateur-historicus en bestuurslid van verscheidene cultuurinstellingen, meende zelf dat hij na zijn dood hoogstens herinnerd zou worden als “mannetje van de krant” en dat is de titel geworden van de biografie die zijn zoon Jan Blokker Jr...

De zwevende wereld. Emotionele dubbelbiografie waarin Annejet van der Zijl Japan verkent

Menigeen loopt op Leidens mooiste gracht maar al te gemakkelijk aan het SieboldHuis voorbij, onbewust van de rijkdom aan Japanse voorwerpen achter de imposante 16e-eeuwse gevel van dit Japanmuseum. Voor velen is ook het verhaal onbekend achter de man naar wie het huis is vernoemd en die het grootste...

Boni, Surinaamse verzetsheld. De kracht van oral history

Tessa Leuwsha, auteur van de eerste biografie over de Surinaamse verzetsheld Boni, maakte voor het eerst kennis met deze legendarische figuur toen ze zeventien jaar oud was. De middelbare scholiere kreeg in 1984 van een vriend het boek Wij slaven van Suriname van Anton de Kom toegestopt. Dat was...

Renate Dorrestein: een ‘klerewijf’ aan de literaire top

Altijd te paard is een complete, maar toch compacte biografie van de schrijfster Renate Dorrestein (1954-2018). Het is biografe Iris Pronk gelukt om de omvang beperkt te houden en dat was geen sinecure, want Renate Dorrestein was een productieve schrijfster die ook maatschappelijk zeer actief was. Het levensverhaal van...

De adelaar en het hert. Helen Castor over de tragische geschiedenis van Richard II en Hendrik IV

Over de lezers van dit boek Wat zou een reden kunnen zijn om Koningsdrama. De tragische geschiedenis van Richard II en Hendrik IV van de Britse historica Helen Castor te willen lezen? De oorspronkelijke titel was trouwens The Eagle and the Hart. The Tragedy of Richard II and Henry IV....

Dina Sanson, de eerste politievrouw van Nederland: de arbeidersklasse onder surveillance

Dat we in Nederland in mei 1911 onze eerste politievrouw kregen, was natuurlijk een heuglijk feit, al werd deze dame, Dina Sanson, vooral aangesteld omdat men meende dat zij als vrouw beter kon omgaan met typische vrouwenmisdaden. In Rotterdam bestonden eind 19e eeuw pleegmoeders die zichzelf aanprezen als vrouwen...

Ageeth Scherphuis, een elegante voorvechtster

Toen radio- en televisiepresentatrice Sofie van den Enk voor het project 1001 vrouwen in de 20ste eeuw van Els Kloek uitgenodigd werd een vrouw te adopteren, koos ze voor Ageeth Scherphuis. Scherphuis was een baanbreekster voor vrouwen in de media en een icoon van de tweede feministische golf in...

Frantz Fanon: psychiater, revolutionair, profeet

In zijn dankwoord schrijft de Amerikaanse essayist en journalist Adam Shatz dat, toen hij begon aan zijn biografie van de Antilliaanse psychiater en schrijver Frantz Fanon, hij tevens les gaf over diens werk aan een groep mannelijke gedetineerden in de Eastern Correctional Facility in Ulster Country (New York). Daarmee...

De biografieën van Arne Slot, Nederlander te Liverpool

Het topvoetbal van de Engelse Premier League op televisie ligt in Nederland al tijden achter betaalmuren. Maar afgelopen vrijdag 15 augustus zond rechtenbezitter Viaplay de openingswedstrijd van het seizoen 2025-26 zowaar op haar open kanaal uit. Voor een keer mocht iederéén gratis een Engelse topwedstrijd zien. Waarom? Wegens de link...

recensies van engelstalige biografieën

In de bubbel van de laatste tsaar Nicolaas II (1868-1918)

Je kunt The Last Tsar van Tsuyoshi Hasegawa uiteraard lezen als de zoveelste biografie van de laatste tsaar van de Romanov-dynastie, geupdate met de...

Russia in Four Criminals. Een toch wel ook hoopgevende Russische onderwereld

De vier Russen van biograaf Federico Varese (1965) vormen wat je noemt een zeer gevarieerd gezelschap. Eén was zijn hele leven een gezworen vijand...

Zhou Enlai – het ‘schoothondje’ van Mao Zedong?

In de jaren 70 kende het grote publiek in Nederland dankzij pers en televisie drie Chinese mannenkoppen: die vande voorzitter van de Chinese Communistische...

Dorothy Parker (1893-1967) – Al te geniale Hollywood darling

Dorothy Parker was en is in de Verenigde Staten een household name, bekend om haar meedogenloze theaterkritieken in het blad Vanity Fair (na weer...

Vitas Gerulaitis: tennisgrootheid die een echte biografie verdient

Als je in de geschiedenis van de edele tennissport aan één speler een imago van seks, drugs en rock & roll kunt toedichten, dan...

Masayoshi Son – de bijna-triljonair

In 2023 kwam het Nederlandse bruto binnenlands product (bbp, alle producten en diensten) voor het eerst uit boven het biljoen, dus boven de duizend...

Jevgeni Prigozjin – van kruimeldief tot redder van Rusland

Downfall, de titel van deze biografie van Jevgeni Prigozjin, verwijst niet alleen naar de opkomst en neergang van deze warlord van het Wagner-huurlingenleger, die...

De korte nek van Lula

Bij deze biografie van Luiz Inácio Lula da Silva, de voormalige machinebankwerker die in 2022 voor een derde keer tot president van Brazilië werd...

Hitlers getrouwen – nazi’s in alle soorten en maten

Na de levenslange bemoeienis van historicus Richard J. Evans (1947) met de geschiedenis van de nationaalsocialisten en de Tweede Wereldoorlog, leest deze groepsbiografie van...

Mrs. Jack: Stichter van een uniek museum

Isabella Stewart Gardner (1840-1924) werd befaamd als de stichter van het naar haar genoemde excentrieke museum in Boston.

Roger Federer: de meest stijlvolle tennisser ooit

De eerste keer dat ik bij toeval een stuk las van Christopher Clarey – in de International Herald Tribune – wist ik direct: betere...

Josiah Wedgwood (1730-1795). Een experimentele woke biografie

Industrieel geproduceerd Wedgwood aardewerk is zo beroemd geworden dat het nog steeds door particulieren en musea wordt verzameld. Het prachtige design van bepaalde Wedgwood...