recensies van nederlandstalige biografieƫn

Altijd weer ā€œeen slag andersā€. Een succesrijk staatsman met een tragisch einde: Ruud LubbersĀ  (1938-2018)

Vrijpostig en hinderlijk meedenken ā€œZouden we dat niet een slag anders kunnen doen?, was de stereotype vraag van minister-president Lubbers, als hij weer eens meedacht met Ć©Ć©n van zijn ministers, waarna hij dan uiteindelijk vaak met een voorstel kwam om het beleid drastisch te wijzigen. Een treffend voorbeeld van meedenken...

August Vermeylen, een intellectueel in oorlogstijd

Vrij snel na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd de Vlaamse kunsthistoricus, letterkundige en politicus August Vermeylen (1872-1945) door de Duitsers ā€˜kaltgestelltā€™. Het werd hem verboden om nog langer een openbare functie uit te oefenen. In Stil verzet reconstrueert Hans Vandevoorde aan de hand van egodocumenten welke bewegingsruimte...

Erwin Olaf in retrospectief

Alles aan de biografie van Erwin Olaf Springveld (1959-2023) is monumentaal. De omvang, het overzicht van zijn oeuvre, en de tekst van Mischa Cohen. Bovendien geeft Hard werken, hard feesten een indringend tijdsbeeld waarin zijn leven en werk zich heeft afgespeeld. Woede was zijn drijfveer, een zekere verstilling ā€“je...

Christijn Groeneveld: Revalideren als topsport

ā€˜Het is alsof je uit de kast moet komen, maar dan met je handicap. Ook al kan iedereen zien dat je een handicap hebt.ā€™Dat laat marathonschaatser Christijn Groeneveld, sinds de laatste wedstrijd in 2013 nog altijd regerend Nederlands kampioen op natuurijs, op het eind van zijn biografie optekenen door...

De eigenzinnige smaakmaker en briljante cartoonist Bernhard Holtrop

Tekenen is een kwestie van hygiƫne, zoiets als naar de wc gaan. In het sociale verkeer onhandig, naar journalisten ronduit stroef, maar achter de tekentafel, waar vorm en inhoud samenkomen en satire definitieve vorm krijgt, is Bernhard Holtrop (Ermelo, 1942) briljant en compromisloos. In Provo van de politieke Pornografie...

Eigenzinnig en rechtlijnig. Het leven en werk van de dichter Ellen Warmond

Geef niet mee! is de titel van de biografie en typeert het leven van Ellen Warmond (1930-2011). Biograaf Trudy van Wijk koos deze beginwoorden uit het gedicht ā€˜Adviesā€™. Bij de publicatie van dit gedicht in 1963 was Warmond al een gelauwerde auteur en een grote naam in de Nederlandse...

Joan Derk van der Capellen: een adellijke voorvechter van het burgeractivisme

Joan Derk baron van der Capellen tot den Pol (1741-1784) is Ć©Ć©n der bekendste politieke figuren uit de Nederlandse achttiende-eeuwse geschiedenis. Twee regionale erfgoedcentra in Overijssel hebben geconstateerd, dat Van der Capellen bij het brede publiek toch in de vergetelheid is geraakt. Zij hebben daarom de journalist en historicus...

Eise Eisinga was meer dan een planetariumbouwer

Het planetarium van Eise Eisinga spreekt al bijna twee en een halve eeuw tot de verbeelding. Het lokt steeds weer nieuwe generaties naar zijn woonhuis in Franeker en het staat sinds 2023 op de werelderfgoedlijst van Unesco. Er zou nooit een biografie van Eise Eisinga zijn verschenen als hij...

Theodor Sanders. In de schaduw van Berlage

Bij de ingang van het Vondelpark aan de Van Eeghenstraat staat nog steeds een van de grootste en duurste particuliere stadspaleizen van de hoofdstad. Het werd in 1899 gebouwd door de architect, spoorwegingenieur en ondernemer Theodor Sanders. Het imposante gebouw met torentjes en sierbalkons, waarin Sanders zelf met zijn...

Thea Beckman: doodgewoon en bijzonder tegelijk

Ze staan nog steeds in mijn boekenkast: Kruistocht in spijkerbroek en Geef me de ruimte! De dikke historische romans van Thea Beckman (1923-2004) stonden in mijn jeugd garant voor urenlang leesplezier. Met mijn zoons las ik rond 2015 Zwerftocht met Korilu en ik herinnerde me gelijk de combinatie van spanning en sympathieke...

Han Hollander, de man die het voetbal populariseerde

In zekere zin was Han Hollander een zondagskind. Als zoon van een Joodse voddenboer had hij nauwelijks kansen in het leven. Een nieuw spelletje, overgewaaid uit Engeland, opende de deuren naar een toekomst waarvan hij als kind in Deventer alleen maar durfde te dromen. Hij werd de eerste voetbalverslaggever...

Trix van Bennekom. Halte Hausdorff

Bij de Rotterdamse uitgeverij Studio Rashkov verscheen onlangs deze biografie over de Joodse huisarts David Hausdorff (1901-1990). De journaliste Trix van Bennekom verdiepte zich jarenlang in het leven van een man die veel heeft betekend voor de stad. Voor de oorlog startte hij zijn praktijk aan de West-Kruiskade en...

recensies van engelstalige biografieƫn

De korte nek van Lula

Bij deze biografie van Luiz InƔcio Lula da Silva, de voormalige machinebankwerker die in 2022 voor een derde keer tot president van Braziliƫ werd...

Hitlers getrouwen ā€“ nazi’s in alle soorten en maten

Na de levenslange bemoeienis van historicus Richard J. Evans (1947) met de geschiedenis van de nationaalsocialisten en de Tweede Wereldoorlog, leest deze groepsbiografie van...

Mrs. Jack: Stichter van een uniek museum

Isabella Stewart Gardner (1840-1924) werd befaamd als de stichter van het naar haar genoemde excentrieke museum in Boston.

Roger Federer: de meest stijlvolle tennisser ooit

De eerste keer dat ik bij toeval een stuk las van Christopher Clarey ā€“ in de International Herald Tribune ā€“ wist ik direct: betere...

Josiah Wedgwood (1730-1795). Een experimentele woke biografie

Industrieel geproduceerd Wedgwood aardewerk is zo beroemd geworden dat het nog steeds door particulieren en musea wordt verzameld. Het prachtige design van bepaalde Wedgwood...

Opkomst en ondergang van Rudy Giuliani

In 2001 riep Times Magazine Rudy Giuliani uit tot man van het jaar en Oprah Winfrey noemde hem ā€˜Americaā€™s Mayorā€™. Giuliani sprak de Algemene...

Althea Gibson: multi-talent en groots atlete

Eerst maar een bekentenis. Ook ik dacht ten onrechte ā€“ zoals naar verluidt velen ā€“ dat Arthur Ashe de eerste zwarte tennisser was die...

Het actieve leven van een filosoof. Biografie van Hannah Arendt

ā€˜Ik geloof dat een denkproces altijd verbonden is met persoonlijke ervaring. Alle denken is nadenken, iets doordenken.ā€™ Hannah Arendt, je kunt haar naam niet denken...

Carson McCullers: gebroken genie

Toen Virginia Spencer Carr in 1975 The Lonely Hunter, de eerste biografie over het dramatische leven van de zuidelijke schrijver Carson McCullers (1917-1967) publiceerde,...

Billie Holiday. De personificatie van waardigheid en klasse

In Bitter Crop, The Heartache and Triumph of Billie Holidayā€™s Last Year, beschrijft biograaf Paul Alexander het laatste levensjaar van de jazzlegende. Holiday was...

Caspar David Friedrich (1774-1840) en de oerknal van de Romantiek

Bijna iedereen zal weleens het schilderij De wandelaar boven de nevelen hebben gezien, niet in het echt, maar in reproductie, want dit werk van...

Naomi Osaka: een biografie te vroeg

Er bestaat geen elegantere (en moeilijkere) sport dan tennis. ā€˜Tennis is kunst, techniek, bluf, coƶrdinatie, fitheid, talent, intelligentie en streetwiseness voor een belangrijk deel,ā€™...