Verzetsman Henk Das was provinciaal leider van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers in Utrecht. De Tweede Wereldoorlog hakte er bij hem hard in. De spanningen, het steeds op de vlucht zijn, de ontberingen en het alom aanwezige verraad eisten hun tol. Veel van zijn mede-verzetsstrijders werden gearresteerd...

Een kwarteeuw lang deelde Mimi Hamminck Schepel (1839-1930) lief en leed met Multatuli. Het keurige Haagse meisje werd verliefd op de twintig jaar oudere schrijver, doorbrak alle conventies door met haar getrouwde minnaar samen te leven en hield hem op de been in tijden van armoede en zwaarmoedigheid. Ze...

Begin 1944 werd de Joodse arts en wetenschapsfilosoof Ludwik Fleck (1896-1961) gedeporteerd naar Buchenwald. Hij moest daar leidinggeven aan een team dat onder doodsbedreiging onderzoek deed naar een vaccin tegen vlektyfus. Na de oorlog beschreef Fleck hoe een ‘Nederlandse student biologie’ en andere dwangarbeiders destijds dachten dat ze daarbij...

De belangstelling voor Anne Frank heeft zich de laatste decennia steeds meer gericht op de vraag wie schuldig was. Schuldig aan het feit dat de acht Joden die ondergedoken zaten in het Achterhuis aan de Prinsengracht 263, werden opgepakt op 4 augustus 1944. De enige overlevende, vader Otto Frank,...

De oprichting van de VVD was 75 jaar geleden het werk van twee elitaire heren: zakenman Dirk Stikker en politicus Piet Oud. Hoe kwamen de directeur van Heineken’s Bierbrouwerij en de burgemeester van Rotterdam tot het besluit om in januari 1948 een nieuwe politieke partij op te richten? De VVD...

Marx, Wagner en Nietzsche ontwikkelden hun revolutionaire ideeën in de negentiende eeuw en hadden grote invloed op de periode daarna, een eeuw van extremen en politieke catastrofes. Politicoloog Herfried Münkler brengt deze drie fascinerende figuren bij elkaar, wijst op hun overeenkomsten en verschillen en roept daarmee een heel tijdperk op...

Reinier Pauw bepaalde in de vroege zeventiende eeuw het gezicht van Amsterdam én van de Republiek. Deze toegankelijk geschreven biografie laat zich lezen als een spannend epos over een stad, een man en zijn familie. Toen Amsterdam zich in 1578 aansloot bij de opstand tegen Spanje, kreeg het een calvinistische...

De duivel, heksen, tovenaars, spoken, geesten, betoverden en bezetenen zijn het onderwerp dan wel het lijdend voorwerp van deze hertaalde keuze uit de smakelijkste stukken van De betoverde wereld. Dit vierdelige boekwerk van de zeventiende-eeuwse Amsterdamse dominee Balthasar Bekker (1634-1698) leidde al direct na de eerste publicatie in 1691...

Meeslepende reis door het oeuvre van Rainer Maria Rilke en door het Europa van het fin de siècle. Rainer Maria Rilke (1875-1926) is een van de grootste schrijvers van de twintigste eeuw. Gedurende zijn hele leven reisde de dichter door Europa. In zijn werk treffen we de vele landen die...

Op 13 mei 1940 vergaderde het Nederlandse kabinet op het ministerie van Economische Zaken. Terwijl de krijgsmacht buiten een wanhopig gevecht tegen de Duitse invasiemacht aan het voeren was, overtuigde minister van Defensie Dijxhoorn zijn collega’s om naar Engeland uit te wijken. Dit besluit is cruciaal geweest voor de...

Meeslepende biografie van een eigenzinnige katholieke priester, publicist en fascist die een vriendschappelijke band had met Mussolini. Wouter Lutkie was een Nederlandse priester die continu in onmin verkeerde met vrijwel het gehele Nederlandse episcopaat – maar die toch niet werd geëxcommuniceerd. Hij had een eigenzinnig karakter en ging zijn leven...

Veertien kinderen is een huiveringwekkend oorlogsverhaal, omdat het zo gemakkelijk kon gebeuren, en zo kort geleden is. Met een voorwoord van Guus Luijters. Adolf Menko (1888-1963) kwam uit een joods gezin met veertien kinderen en was na de Tweede Wereldoorlog de enige overlevende van zijn generatie. Twee broers waren een natuurlijke dood...

Herman Heukels Op 20 juni 1943 was Herman Heukels (1906-1947) als fotograaf aanwezig bij een grote razzia in Amsterdam. Enkele foto’s die hij toen maakte, groeiden na de oorlog uit tot iconische beelden van de Jodenvervolging. De man achter de lens, naast prijswinnend (pers)fotograaf ook eigenaar van een bekende foto-...

Niemand dacht oorspronkelijker, speelser en scherper dan Ludwig Wittgenstein, en hij wist het. Van de kristallijnen helderheid in de Tractatus tot de alledaagse onoverzichtelijkheid van de Filosofische onderzoekingen blijft zijn denken één lange worsteling tegen de betovering van ons intellect door de schier eindeloze variatie van vermommingen waarin taal...