literatuur- categoriepagina

Hugo Brandt Corstius (1935-2014): Asperger-tijd

ā€˜Wie schrijft schaamt zich niet.ā€™Zo omschreef in 1977 Hugo Brandt Corstius als columnist Piet Grijs zijn credo. Over deze wiskundige en taalwetenschapper, die zich van tientallen pseudoniemen bediende en voor vrijwel alle media in Nederland heeft geschreven, publiceerde Elsbeth Etty een boeiende biografie met de paradoxale titel Ik heb nog nooit gelogen. De in 2020 overleden taalkundige Liesbeth Koenen, een voormalige student van Brandt Corstius, was daar eerder aan begonnen. Toen uitgeverij Querido in 2021...

Betje Wolff: een vrije geest en een uitzonderlijk leven

Marita Mathijsen heeft een prachtige biografie geschreven van de schrijfster en dichteres Betje Wolff, voluit Elisabeth Wolff-Bekker (1738-1804). Interessant is dat de emeritus hoogleraar Nederlandse letterkunde zich in het boek vrij uitvoerig verantwoordt waarom en hoe zij deze levensbeschrijving heeft geschreven. Moedige standpunten Betje Wolff wordt tegenwoordig bijna altijd nog in een adem genoemd met Aagje Deken, waarmee zij 27 jaar een schrijversduo vormde. Eerder verschenen er al dubbelbiografieƫn van Wolff en Deken van de hand...

Hans Warren: de Zeeuwse klei ontstegen?

Hoe kun je de biografie schrijven van iemand met wie je 23 jaar samen was? Dat deed Mario Molegraaf en natuurlijk was hij zich bewust van het feit dat daar vragen over gesteld zouden worden. Hij probeert die vragen voor te zijn door Opperhuidmens: de biografie van Hans Warren te voorzien van een uitgebreide inleiding, waarin hij niet alleen zijn keuzes en werkwijze toelicht maar ook een voorschot neemt op de conclusies van zijn...

Eigenzinnig en rechtlijnig. Het leven en werk van de dichter Ellen Warmond

Geef niet mee! is de titel van de biografie en typeert het leven van Ellen Warmond (1930-2011). Biograaf Trudy van Wijk koos deze beginwoorden uit het gedicht ā€˜Adviesā€™. Bij de publicatie van dit gedicht in 1963 was Warmond al een gelauwerde auteur en een grote naam in de Nederlandse poĆ«zie. Ze verkeerde in de hoogste literaire kringen van die tijd en ontving diverse literaire prijzen voor haar poĆ«zie. Gedichten als Ā ā€˜Maandagā€™ en ā€˜Changement de...

Thea Beckman: doodgewoon en bijzonder tegelijk

Ze staan nog steeds in mijn boekenkast: Kruistocht in spijkerbroek en Geef me de ruimte! De dikke historische romans van Thea Beckman (1923-2004) stonden in mijn jeugd garant voor urenlang leesplezier. Met mijn zoons las ik rond 2015 Zwerftocht met Korilu en ik herinnerde me gelijk de combinatie van spanning en sympathieke personages. Biografe Vivian de Gier plaatst de zeer succesvolle schrijfster Thea Beckman in de context van de jeugdliteratuur van de jaren zeventig en tachtig. Elf jaar...

Belcampo: Het vrijbuitersleven van een eigenzinnige eenling

Wandelend langs de Sallandse rivier de Regge belandde ik onlangs in het centrum van Rijssen. De Turkse moskee is er een opvallend vreemde eend in de overwegend streng gereformeerde bijt, zo las ik terzijde van de routebeschrijving. Ik passeerde de Schildkerk of Grote Kerk, het brandpunt van Rijssens gebeuren, en belandde daarmee in het decor van Het grote gebeuren (1958), een novelle uit 1946 die zich afspeelt in Rijssen en onmiskenbaar het beroemdste Belcampo-verhaal....

Thomas Bernhard (1931-1989) ā€“ De briljante nestbevuiler

Er vindt een revival plaats van de belangstelling voor het werk van Thomas Bernhard en dat is maar goed ook. Werden literatuurliefhebbers tijdens zijn leven nog opmerkzaam gemaakt op zijn nieuwe romans en toneelwerken door Schandaal! roepende autoriteiten, nu gebeurt dat niet meer, dus wie zal hem nog aanbevelen bij jongere generaties? De nieuwe, beknopte biografie van de hand van Cyrille Offermans, Thomas Bernhard ā€“ Een beschadigd leven, zou docenten Duits zeker kunnen helpen Bernhard...

Kafka voor beginners, gevorderden en opnieuw-beginners

Kafka voor beginners, zo luidt de bescheiden titel van de biografische schets over de grote Tsjechisch-Duits-Joodse schrijver van Willem van Toorn die onlangs bij Athenaeum ā€“ Polak & Van Gennep is verschenen. Kafka voor beginners, ik wist niet dat die er waren, beginners in Kafka. Volgens mij hoef je maar Ć©Ć©n zin van de grootmeester uit Praag te lezen en je bent verkocht. EĆ©n zin, en dan wil je alles van die man lezen....

Jacob Campo Weyerman: afperser, gigolo, libertijn

Als Peter Altena iets duidelijk maakt in zijn onderhoudende biografie van Jacob Campo Weyerman is het wel dat de achttiende eeuw ā€“ behalve die van de Verlichting - ook de eeuw was van de schelmen, de charlatans en de branieschoppers.   Jacob Campo Weyerman vervulde al die rollen in verschillende gradaties. Bovendien was hij een afperser, een gigolo en een libertijn. Hij werd op 9 augustus 1677 geboren in Charleroi. Als zoon van een militair kreeg...

Van bohemien tot laatpostmodernist. Schrijversmythen van Sander Bax

De generatie waartoe ik behoor is opgegroeid met de Grote Drie van de Nederlandse naoorlogse literatuur: Gerard Reve, Willem Frederik Hermans en Harry Mulisch (waarbij men zich alleen nog afvroeg wie de vierde Grote was: Hella S. Haasse, Hugo Claus, of toch Jan Wolkers?). Ze kwamen voor op elke verplichte boekenlijst. Af en toe zag je ze ook op televisie, maar hun beroemdheid hadden ze te danken aan hun boeken. Ja, dat dacht je!...

De baas van al die Clausen

Ruim veertig jaar geleden, Hugo Clausā€™ roman Het verdriet van BelgiĆ« (1983) was net verschenen, benaderde ik een dertigtal Nederlandse en Vlaamse schrijvers met de vraag of ze mij een lijstje wilden sturen met de tien boeken die ze beslist mee zouden nemen wanneer ze naar een onbewoond eiland werden verbannen. Van bijna alle auteurs ontving ik een antwoord, soms in handschrift. En daar ging het vooral om. Hugo Claus (1929-2008) antwoordde niet zelf....

Ischa Meijer, een verweesde biografie door Annet Mooij

Alles gaat op vroeger terug luidt de voor de hand liggende titel die Annet Mooij haar biografie van Ischa Meijer gaf. Want ja, alles gaat ook in het geval van Ischa Meijer op vroeger terug. Zijn verleden en vooral dat van zijn ouders maakten Ischa Meijer tot de man, de journalist en de entertainer die hij was. Een verleden dat geen excuus is, maar wel een verklaring vormt voor een getormenteerd leven en de...