Jonkvrouw Maria van Wassenaer, dochter van een van de aanzienlijkste edelen van Holland, probeerde er op een avond in 1639 vandoor te gaan met een jongeman van lagere stand, volgens haar vader niet meer dan een knecht. Zij werd gepakt en door haar vader gevangengezet. Toch wist zij een geheime correspondentie met haar minnaar gaande te houden, deels geschreven met haar eigen bloed. Na zes jaar opsluiting stierf haar vader en verkreeg zij voorwaardelijke...

Alice Boots en Rob Woortman schreven een boek over de zeventiende-eeuwse koopman Dirk van Os dat op 12 september 2023 verschijnt. Naar aanleiding van het oorspronkelijke manuscript schreef de Amerikaanse historicus Russell Shorto: "Boots en Woortman hebben deze mercuriale figuur weer tot leven gewekt en stellen een man voor die in voor- en tegenspoed het moderne Nederland - en ik durf te zeggen de moderne wereld – heeft doen ontstaan." Het boek neemt ons mee naar...

Een geroofde Afrikaanse jongen wordt rond 1800 naar Paramaribo gebracht en gekocht door de gekleurde slavenhoudster Petronella van Paccotton. Ze stelt hem te werk als loopjongen, een futuboj, en later als timmerman, dan ‘verhuurt’ ze hem. Toch ziet hij door dit beroep zijn kans schoon om zich vrij te kopen. Als vrij man krijgt hij dan de naam Albertus Van van de Vijver. En opmerkelijk, net zoals zijn meesteres, voormalig slaafgemaakt, wordt hij nu...

In de negentiende eeuw vestigt de Zaanse houtzager Pieter Stoffel zich in Deventer. Zijn zoons bouwen de houtfirma uit tot een florerend, sociaal familiebedrijf. ‘Bij Stoffel kun je oud worden,’ zegt men. Zoon Jan, de hoofdpersoon van dit boek, ontwikkelt zich tot een gedreven maatschappijcriticus. Het doopsgezinde geloof vormt zijn baken, inspiratie ontleent hij aan de ideeën van econoom Henry George, industrieel Michael Flürscheim en socioloog Franz Oppenheimer. Met alle drie raakt hij bevriend....

Opwaarts – dat was het streven van Hein van Rooijen. Hij bouwde zijn wagenmakerij uit tot wielenfabriek. Geïnspireerd door Alphons Ariëns wilde hij katholieke werklozen in Montfoort ‘verheffen’. Deze familiegeschiedenis toont de rol van de middenstand in de katholieke emancipatie. Ondernemen en het verbreiden van het geloof gingen hand in hand. De lat werd hoog gelegd: ‘Willen is kunnen.’ Sommige katholieken gingen hun eigen weg. Heins oudste zoon en beoogde opvolger Rinus werd portretschilder....

De dagboeken en brieven van de Nederlands-Joodse auteur Etty Hillesum, geschreven in de periode 1941-1943, hebben wereldwijd bekendheid gekregen. Haar werk is in een twintigtal talen vertaald en er zijn vele studies en internationale congressen aan haar gewijd. Klaas A.D. Smelik heeft hierbij een belangrijke rol gespeeld en geldt als de deskundige bij uitstek als het gaat om Etty Hillesum. In 'Op het spoor van Etty Hillesum' wil Klaas Smelik een beeld geven van...

Jurist en hoogleraar Paul Scholten wordt gezien als de grootste Nederlandse rechtsgeleerde van de vorige eeuw. Zijn originele gedachten over recht en rechtsvinding zijn in juridische kring nog steeds onderwerp van gesprek. Scholten was ook een begenadigd organisator, die onder andere de Rechtshogeschool in Batavia opzette (nu deel van de Universitas Indonesia). Zijn rechtsgevoel bracht hem in oorlogstijd tot een onverbiddelijke verzetshouding tegenover de bezetter; hij inspireerde veel van zijn leerlingen die na de...

Frans Naerebout, mensenredder en ‘Vader van het Nederlandse Loodswezen’, maakte in zijn woonplaats Vlissingen de Patriotten- en de Bataafs-Franse tijd op z’n allerheftigst mee. Smokkelarij, kaapvaart, slavenhandel, Oranjeliefde en Oranjefurie, plundering, godsdiensttwist en burgerstrijd – alles speelde zich hier voor zijn ogen af. De focus op Vlissingen en op de loodsenfamilie Naerebout, in die tijd bekende Nederlanders, brengt ons oog in oog met hen, mensen die lijfelijk de woede van hun medeburgers, de vernederingen van...

Nederlandse drukkers en uitgevers beheersten in de zeventiende eeuw de wereldmarkt. De familie Blaeu was en is het beroemdst. Willem Jansz. Blaeu stond aan de wieg van de dynastie van uitgevers en kaartenmakers. Willems zoon Joan Blaeu was kaartenmaker van de VOC, uitgever van prachtig ingekleurde atlassen op groot formaat en bestuurder van Amsterdam. Tientallen, zo niet honderden tekenaars, graveurs, drukkers, redacteuren, ‘afsetters’ (inkleurders van gravures), auteurs, stuurlieden, collega-drukkers en boekverkopers werkten voor of...

Van 1623 tot 1646 hield Maria van Nesse een huishoudboek bij waarin zij al haar uitgaven noteerde en gebeurtenissen die zij wilde onthouden. Een volstrekt uniek document! Maria was een ongehuwde, katholieke, welgestelde vrouw die in Alkmaar woonde. Ze kocht huishoudelijke producten, kunst en liturgische voorwerpen voor haar kerk. Ook noteerde zij bij wie zij haar aankopen deed. Rond 1640 nam Van Nesses leven een bijzondere wending. Laat je door Judith Noorman en Robbert...

Johan Maurits (1604-1679), bouwheer van het Mauritshuis, staat bekend als mecenas van kunst en architectuur. Over zijn optreden als koloniaal bestuurder in Brazilië is minder geschreven. Namens de West-Indische Compagnie was hij tussen 1636 en 1644 gouverneur-generaal van het noordoosten van het land. De ‘periode-Johan Maurits’ was van groot belang voor Nederlands-Brazilië, de WIC en de Nederlandse slavernijgeschiedenis. Graaf en gouverneur zet Johan Maurits als bestuurder en opperbevelhebber van de WIC centraal en belicht zijn optreden...

Zelfbewust maakt Wilhelmina van Pruisen in 1767 haar opwachting in de Republiek, als bruid van de onzekere stadhouder Willem V. Na verloop van jaren bemoeit Wilhelmina zich actief met de politiek. Tegenstanders noemen haar Jezabel, aanhangers zien haar als Moeder des Vaderlands. Als patriotten haar tegenhouden nabij Goejanverwellesluis roept Wilhelmina de hulp in van haar broer, de koning van Pruisen. De restauratie gaat gepaard met zuiveringen en Wilhelmina’s populariteit daalt. Na de Franse inval...