Op haar vijftiende besloot Susan Sontag, na het lezen van een essay van Lionell Tunning in de Partisan Review, een “intellectueel” te worden. “I just began to tremble with excitement, and from then on, my dream was to grow up, move to New York and write for Partisan Review.” Een jaar eerder had ze alle klassieken en Arthur Schopenhauer verslonden, en begreep ze. Daniel Schreiber neemt die jeugdige genialiteit met een korreltje zout in Susan Sontag. A Biography. De mythe van het wonderkind, dat niet bepaald was opgegroeid in een literair milieu, “serve above all to promote the aura of genius in which Sontag consciously wrapped herself later in life.”
Haar ouders waren de grote afwezigen in de eerste jaren van haar leven. De vader runde een handelshuis in China – de moeder volgde hem en liet Susan met haar jongere zus Judith achter in New York, waar ze werden opgevoed door kindermeisjes. In haar werk refereert Sontag aan haar moeder als “M”, ze had een getroebleerde relatie met de alcoholica. Als Susan vijf is, overlijdt de vader aan tuberculose. Na de terugkeer van de moeder uit China, verhuist het gezin naar Arizona, vanwege de klimatologische omstandigheden – Susan is astmatisch – en later naar Los Angeles. In 1945 hertrouwt de moeder met Nathan Sontag, een piloot in de Amerikaanse luchtmacht. De oorlogsveteraan ried Susan aan niet zoveel te lezen, want anders zou ze nooit een man vinden, en veranderde haar achternaam van Rosenblatt in Sontag. Zij noemt hem “de idioot”, die denkt dat alle mannen zijn zoals hij, net zo opgewekt en dom.
In 1949 ging ze naar de Universiteit van Chicago, waar ze college volgde bij de socioloog Philip Reiff. Hij werd verliefd op de jonge studente en deed haar tijdens hun tweede date een huwelijksaanzoek. Sontag zei zonder omwegen ja. Op haar negentiende was ze moeder. Na 8 jaar liep het huwelijk op de klippen en vertrok Sontag met haar zoon David naar New York, waar ze vastbesloten was een schrijverscarrière op te bouwen.
Uitgever Roger Straus werd haar mecenas. Hij zorgde voor haar publicaties, investeerde in haar naamsbekendheid en lanceerde Sontag als de “celebrity intellectual” die ze uiteindelijk geworden is. Straus kreeg niet alleen een voet tussen de deur bij de intellectuele zwaargewichten – Partisan Review, New York Review of Books – maar introduceerde haar ook bij publiekstijdschriften als Vogue en Mademoiselle. De foto’s deden de rest. Sontag werkte betoverend op de kiekjes van Thomas Victor, Jerry Bauer, Peter Hujar, Jill Krementz en haar latere partner Annie Leibovitz. Ze manifesteerde zich in de jaren zestig als een hartstochtelijk voorvechtster van het cinematografische werk van Andy Warhol en zijn Factory, toen dat vanwege het vermeende pornografische karakter onder vuur kwam te liggen. Ze was een prominent en militant voorzitster van de Amerikaanse PEN-club en zette een wereldwijde campagne op voor Salman Rushdie, die door Khomeini een fatwa over zich heen geroepen zag. Bovenal vestigde ze met Against Interpretation and Other Essays, On Photography en Illnes as Metaphor haar naam als eigenzinnig essayist. Een moreel baken voor progressief Amerika, een bron van ergernis voor de rest van het land.
De biografie van Schreiber, die drie jaar na de dood van Sontag voor het eerst in het Duits verscheen en nu vertaald is in het Engels, heeft zonder meer een voorlopig karakter, al was het maar omdat Schreiber tijdens het schrijven van het boek niet over het privéarchief van Sontag kon beschikken. Dat verkocht ze in 2002 voor een slordige miljoen dollar aan de Universiteit van Los Angeles en werd pas vijf jaar na haar dood geopenbaard. De interviews met intimi en de persoonlijke contacten met Roger Straus tillen Susan Sontag. A Biography echter boven het niveau van het anekdotische uit.
Susan Sontag. A Biography
Daniel Schreiber
Northwestern University Press
ISBN 9780810125834
Verschenen in augustus 2014
Bestelinformatie
Bestel hier als paperback bij bol.com (€ 26,99)
Susan Sontag. Geist und Glamour
Daniel Schreiber
Aufbau Taschenbuch Verlag
ISBN 9783746625195
Verschenen in april 2009
