Studiedag: de bronnen van de biograaf in Letterenhuis Antwerpen

Op 30 maart organiseert het Letterenhuis in Antwerpen een studiedag over de bronnen van de schrijversbiografie. Logisch, want het Letterenhuis beschikt over honderden meters (kilometers?) archieven van schrijfsters en schrijvers en die verliezen hun zin als niemand er wat mee doet. Vrijwel elk rijk en midden-inkomen land heeft dit soort archieven, soms aangekocht voor een forse prijs.

Maar de ambitie van de studiedag is groter, helaas misschien. Tijdens het colloquium komt ook het onderwerp aan bod van de financiële bronnen van de biograaf. Hoe financiert zij/hij een biografieproject – dat jaren kan duren? Een website met feiten en ervaringen (over fondsen, fellowships, voorschotten van uitgevers e.d.) was misschien behulpzamer geweest.

Zeker interessant is dan weer wel de aangekondigde discussie over ‘de betrouwbaarheid, toegankelijkheid of de staat van de bronnen’. Dat is een boeiende kwestie omdat bij vele schrijvers de bronnen totaal ontbreken (eigenhandig vernietigd door de auteur). Dan moet de biograaf gaan interviewen  en proberen te achterhalen wat er eventueel aan correspondentie is overgebleven bij vrienden, familie, collega’s, uitgevers, literair agenten, minnaars en minnaressen, vakantieliefdes, en wie weet, de tuinman, de klusjesvrouw, de wijkverpleegkundige. Bij dergelijke bronnen wordt uiteraard de vraag actueel welk verhaal de biograaf nu eigenlijk wil vertellen:over het verband tussen dagelijks leven en de literaire productie, of juist de enorme discrepantie tussen die twee, of over de oorsprong van een dominerend maar niet exclusief thema in proza of poëzie.

Een pijnlijke vraag die tijdens het colloquium zal worden gesteld is: wat is de impact van steeds meer digitale bronnen op een biografie? In onze eeuw is wellicht de laatste generatie per post denkende briefschrijvers aangetreden. Hoe krijg je als biograaf toegang tot een kwart eeuw emails van jouw heldin/held met lot- en vakgenoten, of bewijzen van zijn/haar psychische troebelen in de emails waarin de auteur bijvoorbeeld onvermoeibaar en onterecht zijn of haar gelijk probeert te halen? Van die dingen dus. De biograaf staat hier nog op bijna onontgonnen terrein.

Het colloquium is een initiatief van het Letterenhuis samen met de Vrije Universiteit Brussel en Literatuur Vlaanderen, met medewerking van Maria Vlaar, David Veltman (medewerker van het Biografie Instituut Groningen, redacteur van Different Lives), Sigrid Bousset (auteur van Meer dan ik mij herinner – gesprekken met Ivo Michiels), Johan Vanhecke (biografieën van Hendrik Conscience en Johan Daisne), Dieter Vandenbroecke, Ellen Van Pelt (biografie van Roger Van der Velde), Bert Govaerts (biografieën van Marnix Gijsen en Jan-Albert Goris, Ernest Claes en Albert de Vleeschauwer), Manu van der Aa (biografieën van onder andere Alice Nahon en E. du Perron), Hans Vandevoorde (studie over allegorie in het werk van Karel Van De Woestijne), Anne Provoost, Elisabeth Leijnse (biografe van de freules Elsa en Cécile de Jong), Karin Amatmoekrim, Bertram Mourits (studie over de naoorlogse paria’s van de Nederlandse literatuur), Matthijs de Ridder (biografie van Paul van Ostaijen), Patrick Peeters, Greetje Heemskerk (essay over Hella S. Haasse), Rudy Vanschoonbeek – en studenten van de VUB.

Deelname is gratis, wel verplicht is inschrijven op de website van het Letterenhuis.be.

actueel

Henk van Gelder overleden

Op 8 juni overleed de schrijver en recensent Henk van Gelder (1946-2025). Hij is 79 jaar geworden. Van Gelder was als journalist en recensent verbonden aan NRC Handelsblad. Als auteur...

16 juni: Biografie op de bühne met Florette Dijkstra over Marlow Moss en Catharina Th. Bakker over Fré Dommisse

Op maandag 16 juni staat de laatste aflevering van het seizoen van Biografie op de bühne op het programma. Te gast is schrijver/beeldend kunstenaar/ biograaf Florette Dijkstra, die dertig...

Joost Zwagerman Essayprijs op zoek naar getalenteerde essayisten

Op 18 november 2025, de verjaardag van Joost Zwagerman (1963-2015), zal voor de achtste keer de Joost Zwagerman Essayprijs worden uitgereikt. Deze jaarlijkse prijs, die onder de hoede staat...

Antoon Ott bekroond met Wopke Eekhoffprijs 2025

Het college van burgemeester en wethouders heeft de Wopke Eekhoffprijs 2025 toegekend aan dr. mr. Antoon Ott voor zijn boek Verzameldrift – biografie van Nanne Ottema (1864-1955). De vierjaarlijkse...

Annet Mooij schrijft de biografie van Jan Cremer

Schrijfster en zelfstandig onderzoeker Annet Mooij is de biograaf van Jan Cremer. Mooij zal met haar kenmerkende gevoel en oog voor detail het veelbewogen en fascinerende leven van Jan...

Drie biografieën op longlist Brusseprijs 2025

Op de longlist voor de Brusseprijs 2025 staan zeventien titels die kans maken op de prijs voor het beste Nederlandstalige journalistieke boek, een initiatief van het Fonds voor Bijzondere...

Mark Schaevers wint de Publieksprijs Boon voor zijn biografie van Hugo Claus

Tijdens een feestelijke prijsuitreiking in de Schouwburg van Leuven werd gisteravond de winnaar van de Boon 2025 bekendgemaakt. De Publieksprijs ging in de categorie fictie en non-fictie naar De levens...

Mark Schaevers met zijn biografie van Hugo Claus op de shortlist van de Boon 2025

Mark Schaevers dingt mee naar de Boon 2025, de Vlaamse prijs voor de beste Nederlandstalige boeken, met zijn biografie van Hugo Claus. De Boon voor literatuur is een Vlaamse...

Toch subsidie voor De Parelduiker

De Parelduiker, het literair-historische tijdschrift van Nederland, krijgt na een aanvankelijke afwijzing toch subsidie van het Nederlands Letterenfonds voor de komende vier jaar. Dat is zeer verheugend nieuws na spannende...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in