Studiedag: de bronnen van de biograaf in Letterenhuis Antwerpen

Op 30 maart organiseert het Letterenhuis in Antwerpen een studiedag over de bronnen van de schrijversbiografie. Logisch, want het Letterenhuis beschikt over honderden meters (kilometers?) archieven van schrijfsters en schrijvers en die verliezen hun zin als niemand er wat mee doet. Vrijwel elk rijk en midden-inkomen land heeft dit soort archieven, soms aangekocht voor een forse prijs.

Maar de ambitie van de studiedag is groter, helaas misschien. Tijdens het colloquium komt ook het onderwerp aan bod van de financiële bronnen van de biograaf. Hoe financiert zij/hij een biografieproject – dat jaren kan duren? Een website met feiten en ervaringen (over fondsen, fellowships, voorschotten van uitgevers e.d.) was misschien behulpzamer geweest.

Zeker interessant is dan weer wel de aangekondigde discussie over ‘de betrouwbaarheid, toegankelijkheid of de staat van de bronnen’. Dat is een boeiende kwestie omdat bij vele schrijvers de bronnen totaal ontbreken (eigenhandig vernietigd door de auteur). Dan moet de biograaf gaan interviewen  en proberen te achterhalen wat er eventueel aan correspondentie is overgebleven bij vrienden, familie, collega’s, uitgevers, literair agenten, minnaars en minnaressen, vakantieliefdes, en wie weet, de tuinman, de klusjesvrouw, de wijkverpleegkundige. Bij dergelijke bronnen wordt uiteraard de vraag actueel welk verhaal de biograaf nu eigenlijk wil vertellen:over het verband tussen dagelijks leven en de literaire productie, of juist de enorme discrepantie tussen die twee, of over de oorsprong van een dominerend maar niet exclusief thema in proza of poëzie.

Een pijnlijke vraag die tijdens het colloquium zal worden gesteld is: wat is de impact van steeds meer digitale bronnen op een biografie? In onze eeuw is wellicht de laatste generatie per post denkende briefschrijvers aangetreden. Hoe krijg je als biograaf toegang tot een kwart eeuw emails van jouw heldin/held met lot- en vakgenoten, of bewijzen van zijn/haar psychische troebelen in de emails waarin de auteur bijvoorbeeld onvermoeibaar en onterecht zijn of haar gelijk probeert te halen? Van die dingen dus. De biograaf staat hier nog op bijna onontgonnen terrein.

Het colloquium is een initiatief van het Letterenhuis samen met de Vrije Universiteit Brussel en Literatuur Vlaanderen, met medewerking van Maria Vlaar, David Veltman (medewerker van het Biografie Instituut Groningen, redacteur van Different Lives), Sigrid Bousset (auteur van Meer dan ik mij herinner – gesprekken met Ivo Michiels), Johan Vanhecke (biografieën van Hendrik Conscience en Johan Daisne), Dieter Vandenbroecke, Ellen Van Pelt (biografie van Roger Van der Velde), Bert Govaerts (biografieën van Marnix Gijsen en Jan-Albert Goris, Ernest Claes en Albert de Vleeschauwer), Manu van der Aa (biografieën van onder andere Alice Nahon en E. du Perron), Hans Vandevoorde (studie over allegorie in het werk van Karel Van De Woestijne), Anne Provoost, Elisabeth Leijnse (biografe van de freules Elsa en Cécile de Jong), Karin Amatmoekrim, Bertram Mourits (studie over de naoorlogse paria’s van de Nederlandse literatuur), Matthijs de Ridder (biografie van Paul van Ostaijen), Patrick Peeters, Greetje Heemskerk (essay over Hella S. Haasse), Rudy Vanschoonbeek – en studenten van de VUB.

Deelname is gratis, wel verplicht is inschrijven op de website van het Letterenhuis.be.

actueel

Karin Amatmoekrim gepromoveerd op Anil Ramdas

Ten overstaan van een vol auditorium verdedigde Karin Amatmoekrim op 26 september jl. in Leiden haar proefschrift over de ‘onmogelijke kosmopoliet’ Anil Ramdas. Hoewel het stellen van vragen tijdens...

Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon voor verzetsheld Jan Zwartendijk

Verzetsheld Jan Zwartendijk krijgt vandaag, postuum, de Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon in goud. Dat is de oudste en belangrijkste dapperheidsonderscheiding buiten de strijd en is voor het laatst in 1964 toegekend....

Judith Koelemeijer met haar biografie van Etty Hillesum genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs

De shortlist met vijf genomineerden voor de Libris Geschiedenis Prijs 2023 is vandaag bekendgemaakt in radioprogramma OVT. Daaronder prijkt de biografie van Etty Hillesum door Judith Koelemeijer. Op 9 maart...

Gerrit Arie Lindeboomprijs voor Catharina Th. Bakker en haar De lijfarts van de koning

Catharina Th. Bakker heeft voor De lijfarts van de koning. Het avontuurlijke leven van Franz Joseph Harbaur, 1776-1824  de vijfjaarlijkse Gerrit Arie Lindeboomprijs gewonnen. Haar biografie van Frans Joseph Harbaur...

Pinto Literair 21 september: biograaf Melching over Karel van het Reve

Karel van het Reve was een van de belangrijkste en veelzijdigste publieke intellectuelen van het naoorlogse Nederland. Zijn werk is nog springlevend en hij is nog steeds een ijkpunt...

Masterclass biografie schrijven tijdens Geschiedenis Festival in Haarlem

Tijdens het Geschiedenis Festival op 7 oktober in Haarlem geeft Mirjam Janssen de masterclass  Hoe schrijf je een historische biografie? Janssen laat zien hoe je een beroemdheid of juist...

Britse biograaf van Lord Mountbatten bespioneerd door overheid. De dure laatste 0,2% van de waarheid

Al jaren woedt er in Groot-Brittannië een onderhand potsierlijk gevecht tussen Andrew Lownie, zelfbenoemd biograaf van de beroemde Lord Mountbatten (1900-1979), en de Britse staat. Eerst ging de strijd...

Sonny boy van biografe Annejet van der Zijl wordt campagneboek van Heel Nederland Leest

In november gaat de achttiende editie van de campagne Heel Nederland Leest van start. Dit is een initiatief van de CPNB (de uitgever van ook het Boekenweekgeschenk), samen met...

Filmrechten Alma’s dochters van Jutta Chorus verkocht

De filmrechten van het veelgeprezen Alma’s dochters van Jutta Chorus zijn verkocht aan producent NLFilm. De meeslepende familiegeschiedenis over vier generaties bijzondere vrouwen, in december 2022 bij Pluim verschenen, wordt verfilmd in...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in