Over de Kennedy’s zijn al duizenden boeken geschreven. Maakt die wetenschap het boek De Kennedy’s, geschreven door Frans Verhagen, overbodig? Na het lezen kom ik niet tot een eensluidend antwoord. Ja, omdat er voor mij niks nieuws over de Kennedy’s in staat. Nee, omdat het voor mensen die weinig weten over deze wereldberoemde familie een grotendeels nieuw en boeiend verhaal is.
“Ik denk dat de enige reden dat we hebben overleefd is dat er te veel van ons zijn. There are more of us then there is trouble”. Dit was het antwoord van Robert Kennedy op de vraag van een journalist of het ooit ophoudt voor de Kennedy´s. Aanleiding was het vliegtuigongeluk van jongste broer Ted, die met een privévlucht in dichte mist neerstortte. Hij overleefde ternauwernood. Het was het zoveelste incident in een familie die de machtigste was van Amerika, maar onmachtig bleek in het bepalen van zijn lotsbestemming. Daarover gaat dit boek.
Frans Verhagen is al sinds jaar en dag Amerika-kenner. Hij schreef vele boeken over het land. Het boek over de familie Kennedy is deel van een serie American Giants, waarin eerder Lincoln verscheen. Verhagen is momenteel bezig met het schrijven van de biografie De Roosevelts.
First Family
Bij het lezen van De Kennedy’s krijgt de gemiddelde lezer bekende en onbekende informatie over Amerika’s First Family. Het verhaal wordt chronologisch verteld in een duidelijke, rechttoe rechtaan stijl. Geen mooischrijverij, geen creatieve metaforen, maar een geschiedsschrijving die begint bij Patrick Kennedy, beter bekend als de overgrootvader van president John en Robert. Patrick was een Ierse katholiek en emigreerde halverwege de 19e eeuw naar het Beloofde Land Amerika. Hij trouwde, kreeg kinderen en overleed op 35-jarige leeftijd aan cholera. Dan denk je als lezer: ‘Dus daar begon de ellende.‘ Maar dat is niet helemaal waar, want de sterfte onder Ierse immigranten in die jaren was enorm. De helft overleed binnen zes jaar na aankomst in de VS, vaak door de erbarmelijke leefomstandigheden en overmatig drankgebruik.
Het verhaal gaat verder van zoon op zoon. Rijkdom en aanzien nemen toe. We maken kennis met Joe Kennedy, de vader van John F. Kennedy. Hij speelt misschien wel de belangrijkste rol in de geschiedenis van De Kennedy’s. Een aantrekkelijke man, niet bepaald een intellectueel, joviaal, maar hard als het nodig was en – misschien wel het belangrijkste – hij had geld. Dat is een goede combinatie om in Amerika macht te verwerven.
Hij vergaarde grote rijkdom met aandelenhandel en vastgoed. Met die rijkdom kocht hij politieke functies bij president Roosevelt, die hem overigens niet in zijn kabinet wilde. Een generatie later lukte het een Kennedy wel om in de regering te komen. Wat heet, twee zoons traden toe tot de regering die zijn familienaam draagt. Dat is niet meer dan terecht, want zonder hulp van pa zou het JFK nooit gelukt zijn. Verhagen beschrijft de weg naar het Witte Huis, de onvermijdelijke Cuba-crisis, de Vietnamoorlog en de vele buitenechtelijke affaires van John, die in zijn vader een goed voorbeeld had. Je zou die ziekelijke drang naar seks ook een vorm van macht kunnen noemen.
Macht
Die macht is de rode draad in het leven van de Kennedy’s en dus ook van dit boek. Het zou de familie nog meer macht en aanzien hebben kunnen geven, ware het niet dat rampspoed altijd op de loer ligt. Joe’s oudste zoon Joe jr. komt als gevechtsplioot in de Tweede Wereldoorlog om het leven bij een extreem gevaarlijke missie, waarvoor hij zich vrijwillig meldde. Vier jaar later overleed dochter Kathleen bij een vliegtuigongeluk. Dochter Rosemary, verstandelijk gehandicapt, moest van Joe een lobotomie-operatie ondergaan, die helemaal verkeerd afliep. Ze werd er alleen maar slechter van en werd opgenomen in een instelling. Haar familie kwam haar nooit opzoeken en haar naam mocht zelfs niet meer worden genoemd.
En dan waren er nog de zonen Jack (zoals John genoemd werd) en Robert. Jack werd zijn hele leven geplaagd door allerlei lichamelijk ongemak. Infecties, maagzweren, en darmproblemen. Hij gebruikte daarvoor medicijnen die zijn maag, rug en bijnieren aantastten. Hij kreeg de Ziekte van Addison, had vaak een corset aan, liep soms op krukken. Dat kwam natuurlijk niet in de publiciteit.
Robert tartte menigmaal het noodlot door, na de moord op zijn broer, de levensgevaarlijke Mount Kennedy te beklimmen, kolkende rivieren af te varen, te duiken in de Amazone en te zwemmen met piranha’s. Net als zijn broer werd hij vermoord om zijn politieke idealen. Een jaar later overleed Joe sr., die na een hersenbloeding al een jaar of acht verlamd in een stoel zat. Jongste zoon Edward (Ted) bleef over. Hij was senator van Massachusetts van 1962 tot zijn dood in 2009. Ook hij had de nodige seksuele avonturen, al dan niet gepaard gaande met drank. En er was het schandaal van Chappaquiddick. Ted reed – al dan niet onder invloed – van een brug het water in. Hij kroop de auto uit maar liet de vrouw die als bijrijder naast hem zat, liggen. Hij rapporteerde het ongeluk niet bij de politie en de vrouw overleefde het niet. Nooit is duidelijk geworden wat er precies gebeurde. Het werd op z’n Kennedy’s opgelost.
Voor het slot van deze recensie citeer ik schrijver Frans Verhagen in de epiloog:
‘De Kennedy’s als onderwerp van dit boek waren de mannen van de familie, vader en vier zonen. Zij waren de vaandeldragers, de hoop van Joe Kennedy sr. om zijn familie een gevestigde plaats in de Amerikaanse geschiedenis te geven. In een aantal opzichten was het een typisch Amerika-verhaal: straatarme immigrant, slimme en hardwerkende nazaten, een derde generatie die uitzonderlijk succesvol en rijk wordt. De vierde generatie zet die rijkdom en het aanzien om in maatschappelijke macht en uiteindelijk in politieke macht. Zo gezien is de missie van Joe Kennedy sr. gelukt. Of het de kosten waard was, is een niet te beantwoorden vraag maar het verhaal van de Kennedy’s is een klassiek Grieks drama: de goden geven veel, maar eisen ook veel terug.’
De Kennedy’s, Amerika´s First Family
Frans Verhagen
Uitgeverij Omniboek
ISBN 9789401911382
Verschenen september 2018
Bestelinformatie
Koop bij Athenaeum Boekhandel Bestel als paperback bij Athenaeum Boekhandel (€ 25,00) Bestel als ebook bij Athenaeum Boekhandel (€ 9,99)
Bestel als paperback bij bol.com (€ 25,00)Bestel als ebook bij bol.com (€ 9,99)
