filosofie- categoriepagina

De radicale geest van Diogenes van Sinope

Wie was de radicale filosoof Diogenes van Sinope? Hoewel er weinig feiten over hem bekend zijn, heeft Inger Kuin een prachtige toegankelijke biografie over hem geschreven. Zowel denken als leven in het Oude Griekenland worden beeldend geschetst. Een biograaf kan te maken krijgen met allerlei moeilijkheden. Het kan zijn dat de gebiografeerde weinig heeft nagelaten. Of er bestaat een sterke beeldvorming rondom de persoon, waardoor het lastig is mens en mythe te scheiden. Een andere...

Alexander Doegin: Poetins filosoof bij wie esoterische gekte gevaarlijke werkelijkheid wordt

Wie in het zojuist verschenen Poetins filosoof van de Amsterdamse filosoof Victor Kal de citaten uit het werk van Alexander Doegin leest, hoort soms bijna woordelijk de huidige president van Rusland, Vladimir Poetin. Toch zijn westerse analisten niet zeker van de directe invloed van Doegin op Poetin. Voor Victor Kal was de dreiging die van de invloed van Doegin uitgaat, groot genoeg om een indringende biografie van vooral de ontwikkeling van de ideeƫnwereld van...

Stefan Zweig over Michel de Montaigne. Een pleidooi voor de vrijheid

Wat is dit eigenlijk, dit boekje van nog geen honderd paginaā€™s van de Oostenrijkse Europeaan Stefan Zweig over de Franse humanist Michel de Montaigne? Een biografie, een biografische schets, een uit de hand gelopen essay misschien? Een verkapt zelfportret, een autobiografie? Maar voor Zweigs autobiografie kun je toch beter naar Die Welt von Gestern grijpen. Van alles een beetje dan? Ja, zeker. Het boek is een vreemde mengelmoes van biografische en autobiografische elementen. Dat begint...

Dichter bij Gottfried Wilhelm Leibniz dan in deze biografie kom je niet

Michael Kempe schreef een boeiende biografie van een van Europaā€™s meest veelzijdige en briljante wetenschappers: Gottfried Wilhelm Leibniz. Hij heeft een gewaagd uitgangspunt gekozen, dat gelukkig goed uitpakt. Gottfried Wilhelm Leibniz (1646-1716) gaf met zijn integraalrekening een voorzet op wat nu de analyse heet, een belangrijk vakgebied binnen de wiskunde. Hij ontwikkelde een van de eerste mechanische rekenmachines en ontwierp een binair rekenstelsel, dat vandaag de dag nog gebruikt wordt in computers. Hij schreef historische...

Elizabeth Anscombe, Philippa Foot, Mary Midgley en Iris Murdoch. Vier vrouwen die de filosofie veranderden

Ten onrechte zijn de filosofen Elizabeth Anscombe, Philippa Foot, Mary Midgley en Iris Murdoch in vergetelheid geraakt. Twee nieuwe biografieĆ«n brengen deze vier vrouwen, en hun radicale ideeĆ«n, weer tot leven. Op 1 mei 1956 stond een slecht geklede vrouw tegenover de machthebbers van de Universiteit van Oxford. Zij hadden in hun oneindige wijsheid besloten om president Harry S. Truman een eredoctoraat te verlenen. Alle mannelijke hoogleraren van deze eerbiedwaardige universiteit hadden vĆ³Ć³r de verlening...

De geboorte van de Romantiek. Nieuwe Pageturner van Andrea Wulf

Het is Andrea Wulf weer gelukt. Na haar prachtige biografie van Alexander von Humboldt, De uitvinder van de natuur, heeft ze opnieuw een meesterwerk afgeleverd. Dit keer schreef ze geen biografie van Ć©Ć©n persoon, maar van een groep geestverwanten die allen ā€“ min of meer gelijktijdig ā€“ in Jena woonden. In zekere zin is deze groepsbiografie een logisch gevolg van haar levensbeschrijving van Von Humboldt. Von Humboldt leefde in dezelfde tijd en was in...

David Hume. Het ketterse denken van een vriendelijke filosoof

In de nieuwe biografie over David Hume, de vriendelijkste filosoof uit de Verlichting, werpt Ton Vink een nieuw licht op Hume als ā€˜man of lettersā€™. ā€˜Al met al heb ik hem, bij leven en na zijn dood, altijd beschouwd als iemand die het ideaal van een volmaakt wijs en deugdzaam mens zo dicht benadert als de menselijke natuur met al haar zwakheden toelaat.ā€™ Dat schreef de Schotse filosoof en econoom Adam Smith over zijn goede...

De zonden en de logica van Ludwig Wittgenstein

Met humor en treffende voorbeelden maakt Bert Keizer in zijn intellectuele biografie van Ludwig Wittgenstein diens complexe denken toegankelijk. ā€˜Nou, God is gearriveerd. Ik haalde hem van de trein van kwart over vijf.ā€™ Dat schreef de beroemde econoom John Maynard Keynes in 1929 over Ludwig Wittgenstein. De Oostenrijks-Duitse filosoof had in die tijd een bijzondere reputatie opgebouwd onder filosofen en wetenschappers. Hoewel hij met iedereen ruzie maakte kreeg hij ook veel bewondering, zowel voor zijn...

Cornelis Graafland. Een gereformeerde zoeker

Wie de protestantse wereld een beetje kent, weet dat ā€˜gereformeerdā€™ van alles kan betekenen. Dat besef je weer als je je verdiept in Tegendraads gereformeerd. Biografie prof. dr. Cornelis Graafland.Arjan Boersma wil met deze biografie inzicht geven in de motieven van Graafland (1928 -2004) en in zijn kerkelijke en theologische posities. Hij richt zich met zijn boek op een breed publiek. Dat brede publiek moet dan allereerst weten dat diverse kerken in ons land ā€˜gereformeerdā€™...

Hannah Arendt, denker over het ondenkbare

In de wereld van vandaag de dag , waarin groepen die steeds meer en gewelddadiger tegenover elkaar staan, valt de naam van Hannah Arendt vaker. Eichman in Jeruzalem. De banaliteit van het kwaad, De oorsprong van Totalitarisme, Politiek in donkere tijden, Over revolutie zijn enkele titels van boeken die ze schreef. Ze heeft niet alleen over die themaā€™s nagedacht en geschreven. Ze heeft ze zelf geleefd en dat maakt haar opvattingen geloofwaardig. Bij biografieĆ«n heb...

Rudolf Steiner. Meester of Messias?

Antroposofie is een interessante gedachtewereld met irritante uitwassen. Als geĆÆnteresseerde denker heb ik me er, vind ik zelf, behoorlijk in verdiept. Vooral ook omdat de opkomst van de antroposofie samenvalt met een periode in de wereldgeschiedenis die me fascineert. De periode tussen half negentiende en half twintigste eeuw. Vanaf mijn zestiende lees ik boeken over Madame de Blavatsky, grondlegger van de theosofie. Over Krishnamurti die in Nederland de Sterkampen met zijn aanwezigheid vereerde. Boeken als...

Simone de Beauvoir. Worden wie je bent

In de inleiding van Simone de Beauvoir Een leven doet Kate Kirkpatrick het voorkomen alsof ze deze biografie op een heel andere manier heeft geschreven dan Deirdre Bair, de eerste biografe, het deed in 1990. Er zijn nieuwe documenten beschikbaar gekomen, oud-geliefden schreven over hun kant van het verhaal. Meer brieven zijn toegankelijk. De eerste zestig bladzijden lees ik niks nieuws, wel heb ik voortdurend een dƩja vu gevoel. Pas op pagina 68 beleef ik...