Petra Teunissen-Nijsse presenteerde in september 2017, na tien jaar noeste arbeid aan het in beeld brengen van een schrijfstersleven, de biografie Clare Lennart Voor ’t gewone leven ongeschikt.
In 1992 studeerde Petra af in de Nederlandse Taal- en Letterkunde aan de Rijksuniversiteit Leiden. Daarna werkte ze tien jaar als (eind)redacteur en journalist bij uitgeverijen van vakinformatie. In 2001 begon ze met een tekstbureau: In orde Tekst en advies.
“Mijn enthousiasme voor mooie romans deel ik graag. In lezingen, in boekbesprekingen of mini-recensies op Twitter,” schrijft Petra op haar website. Of dat ook geldt voor De biografie wilden wij van Biografieportaal daarop natuurlijk weten. Hieronder leest u haar reactie.
Wat is de mooiste of beste biografie die je hebt gelezen?
Het is moeilijk kiezen, maar ik denk: Louis Couperus. Een biografie van Frédéric Bastet uit 1987.
Wat sprak je zo aan in deze biografie?
Ik studeerde net Nederlands, een studie die ik koos omdat ik het werk van Couperus zo bewonder. Het was voor mij een duur boek, maar ik kon ‘m kopen van een boekenbon die ik kreeg omdat ik een jongedame bijles Nederlands gaf. Het bleek niet alleen een zeer leesbare biografie, maar ook een voorbeeld van een biografie met een psychologische aanpak. Bastet stelde de ‘waarom-vragen’ en opperde psychologische verklaringen voor Couperus’ gedrag en thematiek. Hoewel Bastet erg weinig persoonlijke bronnen had, vond ik veel van zijn verklaringen aannemelijk. Nog steeds lees ik het liefst biografieën waarin de biograaf – met de nodige slagen om de arm – durft te psychologiseren. Dan komt iemand voor mij pas echt ‘tot leven’.
Wat heeft die biografie met je gedaan?
Achteraf bezien markeerde Bastets biografie het begin van een ‘renaissance’ in de schrijversbiografieën en mijn persoonlijke voorkeur voor dit genre. Bij de oprichting van de Werkgroep Biografie van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde meldde ik me dan ook direct aan als lid. Inmiddels verschijnen er jaarlijks zoveel interessante levensbeschrijvingen dat ik moet kiezen wat ik kan lezen.
Van wie zou jij heel graag een biografie willen lezen of schrijven?
Mijn belangstelling gaat vooral uit naar schrijversbiografieën. Na mijn biografie over Clare Lennart, die in 2017 uitkwam, wil ik het levensverhaal schrijven van haar tijdgenote Clara Eggink (1906-1991). Eggink staat vooral bekend als ‘de vrouw van J.C. Bloem’, maar die omschrijving doet haar zeer te kort. Zij had een opmerkelijke plaats in de Nederlandse letteren als dichteres en vooral als eigenzinnig critica. Zij was zeer actief als vertaalster van literaire romans van onder meer John Steinbeck en trad ook als redacteur en samenstelster van gedichtenbundels op als cultuurbemiddelaar. En ik hoop dat iemand een goede biografie schrijft over Frans Coenen, de romancier en criticus die in het leven van Clare Lennart en veel andere vrouwen een grote rol speelde.
Waarom hou je van ‘De Biografie’?
Als lezer ben ik dol op levensverhalen omdat het echte leven vaak boeiender en verrassender is dan wat romanciers kunnen verzinnen. Het fascineert me vooral welke keuzes mensen maken op de kruispunten in hun leven. Welke afslag nemen ze en waarom? Wat leefde er achter het publieke ‘masker’? Bij een goede biografie krijg je bovendien veel informatie over de tijd en omstandigheden waarin de ‘biografeling’ leefde, zodat je die keuzes in perspectief kunt zetten.
Als schrijver ben ik gegrepen door het ‘vak’ van biograaf omdat het zo veelzijdig is. Na het archiefonderzoek, de interviews en het lezen en herlezen van een oeuvre moet je proberen een samenhangend en boeiend verhaal te schrijven. Het is een groot avontuur om in iemands leven te duiken in de hoop dat je ontdekt wat haar drijfveren zijn.
