“Een volk dat voor tirannen zwicht, zal meer dan lijf en goed verliezen, dan dooft het licht”. Dit is vermoedelijk de meest aangehaalde dichtregel van de laatste tien jaar. Te pas en vaak ook te onpas. Het is de slotregel van het gedicht Bericht aan de levenden van Henk van Randwijk. De tekst staat op een bakstenen muur bij het Weteringplantsoen in Amsterdam, waar in de laatste dagen van de oorlog dertig verzetsstrijders werden...

Generaal Frits van Daalen (1863-1930) was een vooraanstaand militair in Nederlands-Indië. Hij leidde expedities tegen de opstandige regio Atjeh, was gouverneur van Atjeh en commandant van het Oost-Indische leger, het KNIL. Dat is opmerkelijk omdat Van Daalen een indo was, een kind van een Nederlandse vader en een inlandse moeder. Zijn carrière nam een dramatische wending toen hij in conflict kwam met zijn vroegere beschermheer, generaal Jo van Heutsz. Dat conflict had alles te...

De coronacrisis had soms wonderlijke gevolgen. De Belgische journalist en reisleider Tom Dieusaert kreeg toen ineens de tijd om een historische zoektocht te beginnen naar de levenswandel van de gewiekste koopman Isaac Le Maire ten tijde van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Dieusaerts kwaliteiten als gids en onderzoeksjournalist kwamen hem daarbij goed van pas: daardoor is zijn boek Rond de Kaap een spannende speurtocht én levendige biografie geworden. Hij volgt in zijn boek het...

De familie Kessler bracht de grondleggers voort van twee grote ondernemingen: Shell en Hoogovens. Jeroen Koch, die al veelgeprezen biografieën schreef over Koning Willem I en Abraham Kuyper, portretteert drie generaties Kessler in zijn nieuwe boek De Kesslers. Een familiegeschiedenis in olie en staal. De eerste generatie bestaat uit August Kessler (1853-1900), die op Sumatra de eerste petroleum voor Koninklijke Olie aanboorde en zijn echtgenote Margo de Lange (1860-1938). Na de vroege dood van...

De eerste 29 jaar van zijn leven heeft Dirk van Os in zijn geboortestad Antwerpen doorgebracht, daarna zocht hij een veilige haven in Amsterdam. Het levensverhaal van deze ‘geniale koopman’, zoals hij door zijn biografen Alice Boots en Rob Woortman wordt getypeerd, leent zich bij uitstek om de neergang van de Brabantse handelsmetropool en de opkomst van Amsterdam als wereldstad te schetsen. Dat verhaal is grotendeels bekend, maar krijgt door het biografische perspectief behoorlijk...

De Werkgroep Indisch-Nederlandse Letterkunde organiseerde op 16 juni een lezingenmiddag in Leiden met als thema De Indische biografie. Hans Straver presenteerde daar zijn biografie van Wilhelm Leonard Ritter, met als ondertitel ‘Schrijver in Indië’. De negentiende-eeuwse bestuursambtenaar en publicist Wilhelm Ritter leidde een avontuurlijk en bijzonder leven in Nederlands-Indië. Toch heeft het heel lang geduurd voor zijn levensverhaal aandacht kreeg. Hans Straver portretteert hem nu als een veelzijdige schrijver in de context van zijn tijd en...

Jan ‘Poncke’ Princen (1925-2002) vocht eerst tegen en later met de Indonesische onafhankelijkheidsstrijders. Sommigen beschouwden hem daarom als een landverrader, anderen (waaronder hijzelf) zagen hem als iemand die opkwam voor de zwakkeren. ‘Bij het zoeken van een verklaring voor zijn switch begon men aan de verkeerde kant. Als biograaf zoek ik antwoorden vanuit zijn achtergrond en geschiedenis.’ Als journalist bij de Groene Amsterdammer schrijft Niels Mathijssen over kolonialisme, het slavernijverleden en over de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd....

Tot het begin van de vorige eeuw kregen juristen te horen dat de rechter ‘slechts de mond van de wet’ was. De beroemde en invloedrijke rechtshoogleraar Paul Scholten (1875-1946) bracht daar verandering in. Volgens hem moest elk geval steeds weer op zichzelf beoordeeld worden: wat is eerlijk en billijk onder deze omstandigheden? Om met zijn plechtige woorden te spreken: “Zoekt in het recht de gerechtigheid. Gij zult die na vele overwegingen ten slotte in...