Na de levenslange bemoeienis van historicus Richard J. Evans (1947) met de geschiedenis van de nationaalsocialisten en de Tweede Wereldoorlog, leest deze groepsbiografie van personen rond Hitler als een soort toegift op zijn onderzoeken van de laatste halve eeuw. Hij heeft in Hitler's People, vertaald in het Nederlands als Hitlers mensen – Gezichten van het Derde Rijk, de meeste nieuwe relevante publicaties van andere biografen verwerkt – want nieuws blijft er nog steeds te...

Industrieel geproduceerd Wedgwood aardewerk is zo beroemd geworden dat het nog steeds door particulieren en musea wordt verzameld. Het prachtige design van bepaalde Wedgwood vazen, serviezen en andere producten speelt daarbij zeker een rol, maar even belangrijk lijkt een zekere nostalgie naar de glorie van de beginperiode van de Industriële Revolutie en pionierende fabriekseigenaars en uitvinders. Pottenbakker Josiah Wedgwood (1730-1795) is zeker in Groot-Brittannië een held in het pantheon van de kapitalistische aartsvaders. Al vroeg...

Woodrow Wilson was een Amerikaanse president (1913-1921) die misschien nog steeds in schoolboeken doorgaat voor de uitvinder van de Volkenbond, de League of Nations. Dat klopt wel maar president Wilson was eveneens de man die door zijn gedrag in de Amerikaanse Senaat de toetreding van de Verenigde Staten tot zijn eigen Volkenbond torpedeerde, alsmede de ratificatie van het mede door hemzelf uitonderhandelde Verdrag van Versailles dat de Eerste Wereldoorlog definitief moest beëindigen. Daardoor leed...

De eerste president van onafhankelijk Ghana, Kwame Nkrumah, zou op zijn armoedige sterfbed in 1972 bekend hebben dat hij tienduizenden goudstaven het land uit had gesmokkeld. Dat kwam niet echt als een verrassing, want hadden de Britten en Amerikanen niet altijd al gezegd dat deze anti-imperialistische African hero corrupt was? Maar nee, hij had het gedaan om de toekomst van het land veilig te stellen, toen zijn medebestuurders zich bleken te verrijken en militairen...

Psychoanalyse en Sigmund Freud (1856-1939) zijn uit. Althans, dat denken tegenwoordig de meeste psychologen en psychiaters. Geen stroming binnen psychologie en psychiatrie evenwel waarvan inzichten zo gemeengoed zijn geworden. Wie heeft er niet gehoord van het Oedipuscomplex, onbewuste drijfveren, vrije assocaties, afweermechanismes? Of van het Id, Ego en Superego? Mensen die het beste met je voor hebben, zeggen je dat je problemen niet moet ‘ontkennen’ of ‘verdringen’. Een ongelukkige ‘verspreking’ geldt al snel als...

Er zijn mensen die kind van hun tijd zijn én hun tijd ver vooruit, zoals Cândido Rondon (1865-1958), vooral gewaardeerd als pionier van bescherming van indianenstammen in het Amazonegebied en van het Amazonegebied zelf. Er is een Braziliaanse provincie naar hem vernoemd, Rondonia. Elke week is er wel nieuws over “de longen van onze planeet” en de strijd voor landrechten van de indianen. Dit internationaal geworden verhaal is al anderhalve eeuw oud en nog...

Naast biografieën lees ik vooral veel thrillers, die ik meestal in bulk leen van de plaatselijke bibliotheek. Dit weekeind las ik, bijvoorbeeld, A Beautiful Spy door Rachel Hore, een Sunday Times bestseller in 2021. Die viel me tegen. Ik vond de hoofdpersoon, Minnie Gray, een zeurpiet. Ze leidt een dubbelleven als infiltrante in de communistische partij in Groot-Brittannië in de dertiger jaren en het boek focust op haar innerlijk, met name op haar afhankelijkheid...

Wat maakt het leven van Timothy McVeigh het waard om opgetekend te worden? Wel, het opblazen van een gebouw van de Amerikaanse overheid in Oklahoma City, op 19 april 1995, met 167 slachtoffers, onder wie 19 kinderen, zou voldoende moeten zijn. Wat is dit voor persoon? Wie was dit monster? Hoe kon een keurig ogende jongeman zonder enige emotie de verantwoordelijkheid op zich nemen voor die massamoord? De journalist Jeffrey Toobin, specialist in juridische zaken...

Er bestaan geen biografieën waaraan 25 jaar gewerkt is, die een Pulitzerprijs voor beste biografie winnen het jaar na verschijnen (2006) en waarvan bijna twee decennia later een film wordt gemaakt die zonder twijfel alle Oscars in de wacht gaat slepen die er te behalen zijn. Een briljante biografie met een even briljante biopic als cinematografische samenvatting en interpretatie van de geschreven biografie. En als gevolg van de biopic staat American Prometheus: The Triumph...

Toen onze bekende natuurliefhebber Jac. P. Thijsse in 1905 de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten oprichtte, waren de Engelsen al zo'n dertig jaar bezig met het redden van hun countryside: natuurgebieden, landschappen die nog niet aangetast waren door verstedelijking en industrialisatie, pittoreske kastelen en ander vastgoed van historische waarde. In 1895 was daarvoor inmiddels de National Trust opgericht, onder de bezielende leiding van een vrouw, Octavia Hill (1838-1912). Er zijn overeenkomsten tussen de Vereniging en...

In de lente van 1993 belegerde de FBI het Mount Carmel Center van de Branch Davidians, een kleine, ooit min of meer protestantse sekte die geleid werd door ene David Koresh. Het werd de opmaat tot een menselijke en politieke catastrofe waarna Amerika niet meer hetzelfde zou zijn. De belegering begon na een mislukte raid, ingegeven door bewijs van enorme wapenaankopen en verhalen over massaal kindermisbruik. Vier agenten lieten het leven op de eerste dag....

Een goede biograaf kenmerkt zich door de schetsen van de omgeving van het onderwerp, zowel fysiek als intellectueel. Tracy Schiff toont zich opnieuw een buitengewoon beoefenaar van het vak (ik genoot van haar biografie van Cleopatra). Haar onderwerp is Samuel Adams, een founding father van de Verenigde Staten die vrijwel nooit als zodanig wordt opgevoerd – het biermerk Sam Adams is bekender dan de man naar wie het is genoemd. Onterecht, want weinig mensen...