Marx, Wagner en Nietzsche ontwikkelden hun revolutionaire ideeën in de negentiende eeuw en hadden grote invloed op de periode daarna, een eeuw van extremen en politieke catastrofes. Politicoloog Herfried Münkler brengt deze drie fascinerende figuren bij elkaar, wijst op hun overeenkomsten en verschillen en roept daarmee een heel tijdperk op dat vele aardverschuivingen kende: politiek, economisch en maatschappelijk, maar ook esthetisch en psychisch. Marx was uit op de revolutie van de sociaaleconomische verhoudingen, Wagner op...

Het epische verhaal van de uitzonderlijke Friese familie Bakker en haar succesvolle modehuis – van streng gereformeerde, noordelijke notabelen tot onverzettelijke, homoseksuele verzetsstrijders. Eind negentiende eeuw besluit Popke Bakker, zoon van de kastelein van herberg De Drie Zwaantjes in Langweer, met zijn vrouw Dieuwke en hun negen kinderen – het zouden er vijftien worden – een garen- en-bandwinkel te beginnen in Buitenpost. De zaak P.S. Bakker wordt al gauw een begrip en groeit in de...

De betekenis van Piet van Eeghen als zakelijke weldoener voor Nederland de modernisering in de 19e eeuw is nauwelijks te overschatten. Een indrukwekkend portret van een opmerkelijke Amsterdammer. Hij legde het Vondelpark aan. Hij nam het initiatief tot sociale woningbouw, in een tijd waarin de meeste stadsbewoners nog in krotten leefden. Hij bouwde het destijds hypermoderne Prinsengrachtziekenhuis en maakte zich sterk voor de opvang van prostituees en ‘verwilderde’ jongeren. De doopsgezinde Amsterdamse zakenman Piet van...

Max van Rooy over zijn grootvader H.P. Berlage, de grootste architect van NederlandHet oeuvre van Hendrik Petrus Berlage (1856-1934) is een fundament van het Nederlands cultureel erfgoed. In de loop van de tijd is zijn bekendheid alleen maar groter geworden, en staan bijna al zijn gebouwen op de Monumentenlijst. Over zijn werk is veel geschreven, over zijn leven veel minder, en over de relatie tussen die twee niet of nauwelijks. Kleinzoon Max van Rooy...

Jurist en hoogleraar Paul Scholten wordt gezien als de grootste Nederlandse rechtsgeleerde van de vorige eeuw. Zijn originele gedachten over recht en rechtsvinding zijn in juridische kring nog steeds onderwerp van gesprek. Scholten was ook een begenadigd organisator, die onder andere de Rechtshogeschool in Batavia opzette (nu deel van de Universitas Indonesia). Zijn rechtsgevoel bracht hem in oorlogstijd tot een onverbiddelijke verzetshouding tegenover de bezetter; hij inspireerde veel van zijn leerlingen die na de...

Op 9 maart 1941 begint de dan 27-jarige Etty Hillesum een dagboek. Terwijl de nazi’s haar als Joodse vrouw in Amsterdam steeds openlijker vervolgen, getuigt zij van een imponerende geestelijke vrijheid. Haar aantekeningen over de liefde, erotiek, familierelaties, vriendschap, geloof, zinloze haat en lotsverbondenheid zijn hoogstpersoonlijk, zeldzaam eerlijk, en tegelijkertijd volstrekt universeel. Sinds de eerste publicatie van haar dagboeken en brieven hebben de geschriften van Etty Hillesum (1914-1943) wereldwijd miljoenen lezers geïnspireerd. Maar wie was...

In het fascinerende Grootmeester ontrafelen Leistra en Jimmink op meeslepende wijze het geheim van Gerard Spong, een van de topadvocaten van Nederland die al vijftig jaar in het vak zit. Grootmeester is het meeslepende verhaal van een kleurrijk leven, opgetekend door Gerlof Leistra en Patricia Jimmink. De Nederlandse strafpleiter Gerard Spong werd geboren in Paramaribo, als zoon van de enige psychiater van Suriname. Zijn jeugd bracht hij door op het terrein van ’s Lands Psychiatrische...

Nederlandse drukkers en uitgevers beheersten in de zeventiende eeuw de wereldmarkt. De familie Blaeu was en is het beroemdst. Willem Jansz. Blaeu stond aan de wieg van de dynastie van uitgevers en kaartenmakers. Willems zoon Joan Blaeu was kaartenmaker van de VOC, uitgever van prachtig ingekleurde atlassen op groot formaat en bestuurder van Amsterdam. Tientallen, zo niet honderden tekenaars, graveurs, drukkers, redacteuren, ‘afsetters’ (inkleurders van gravures), auteurs, stuurlieden, collega-drukkers en boekverkopers werkten voor of...

Van 1623 tot 1646 hield Maria van Nesse een huishoudboek bij waarin zij al haar uitgaven noteerde en gebeurtenissen die zij wilde onthouden. Een volstrekt uniek document! Maria was een ongehuwde, katholieke, welgestelde vrouw die in Alkmaar woonde. Ze kocht huishoudelijke producten, kunst en liturgische voorwerpen voor haar kerk. Ook noteerde zij bij wie zij haar aankopen deed. Rond 1640 nam Van Nesses leven een bijzondere wending. Laat je door Judith Noorman en Robbert...

Frans Naerebout, mensenredder en ‘Vader van het Nederlandse Loodswezen’, maakte in zijn woonplaats Vlissingen de Patriotten- en de Bataafs-Franse tijd op z’n allerheftigst mee. Smokkelarij, kaapvaart, slavenhandel, Oranjeliefde en Oranjefurie, plundering, godsdiensttwist en burgerstrijd – alles speelde zich hier voor zijn ogen af. De focus op Vlissingen en op de loodsenfamilie Naerebout, in die tijd bekende Nederlanders, brengt ons oog in oog met hen, mensen die lijfelijk de woede van hun medeburgers, de vernederingen van...

Johan Maurits (1604-1679), bouwheer van het Mauritshuis, staat bekend als mecenas van kunst en architectuur. Over zijn optreden als koloniaal bestuurder in Brazilië is minder geschreven. Namens de West-Indische Compagnie was hij tussen 1636 en 1644 gouverneur-generaal van het noordoosten van het land. De ‘periode-Johan Maurits’ was van groot belang voor Nederlands-Brazilië, de WIC en de Nederlandse slavernijgeschiedenis. Graaf en gouverneur zet Johan Maurits als bestuurder en opperbevelhebber van de WIC centraal en belicht zijn optreden...

De ondernemende Zeeuwse koopman Jan Bekker Teerlink (1759-1832) verbleef vier jaar lang in Kanton, de grootste havenstad van China. Op de terugreis namen de Engelsen zijn schip vol thee, porselein en zijde in beslag.Nog tweemaal voer Teerlink naar China en ook op die beide terugreizen werd hij gekaapt en verloor hij schip en lading. Vijandelijke schepen bleken dus keer op keer bijna onoverwinnelijke hindernissen om China te bereiken en om heelhuids terug te varen....