Tweeënveertig jaar geleden verscheen Shout!: The Beatles in their Generation van de hand van de toen 38-jarige Philip Norman, een Engelse journalist die het uitzonderlijke succesverhaal van de Beatles in een biografie vastlegde. Er werden meer dan een miljoen exemplaren van Shout! verkocht. Norman schreef vervolgens een indrukwekkend biografisch oeuvre bij elkaar, met vuistdikke boeken over de Stones als groep, Mick Jagger, Elton John, Buddy Holly, Jimi Hendrix en natuurlijk: John Lennon, Paul McCartney en nu George Harrison. Hij was twee dagen in Amsterdam voor de presentatie van de Nederlandse editie van George Harrison: The Reluctant Beatle bij Alfabet Uitgevers.
Philip Norman is de “master biographer” van de swinging sixties, met centraal in dat biografisch oeuvre de “fab four”. De nu tachtigjarige Norman glimlacht bij die typering: “Ik had geluk en zat er middenin. Ik ben als 18-jarige journalist begonnen en had al snel het geweldige voorrecht om in 1965 voor de Sunday Times te kunnen gaan werken, wat mij toegang gaf tot ongeveer iedere band en alle bandleden.” En het gebeurde natuurlijk allemaal in London, waar de sixties zonder twijfel het meest swingend waren. Thuisbasis voor de Rolling Stones, maar ook de van oorsprong Liverpoolse Beatles leefden en werkten in hun befaamde Apple Studios in hartje London, vanaf 1968 op 3 Savile Row. Norman zat bij de opnames van albums, was er ook bij toen de Beatles hun laatste uitgebrachte album Let it be in de Apple Studios produceerden, waar de spanningen niet langer onderhuids waren, waar George Harrison wegliep bij de opnames en zei dat hij de groep ging verlaten (om tien dagen later weer terug te keren!). Maar niet lang daarna was de definitieve breuk tussen de Beatles als groep een feit. Toch bleef de fascinatie van de wereld voor het fameuze viertal. Norman bracht in 1981 Shout! uit, waarvan in de verschillende edities meer dan één miljoen exemplaren zijn verkocht. Nu, 40 jaar later, zegt hij zelf: “Na Shout! heb ik de biografie van John Lennon geschreven, met de volle steun van Yoko Ono. En iedere keer als ik over de groep of één van de leden schrijf, krijg ik het beeld iets vollediger.”
Completer plaatje
Norman spreekt over “accumulated knowledge”. Hij zegt: “De biografie over John, gaf me veel meer inzicht in Paul, de biografie over Paul meer begrip voor de rol van George”. Dat is ook de reden waarom het schrijven van de biografie van George Harrison relatief snel ging. “Maar je moet er nog steeds op uit, met mensen praten, de feiten checken”. Belangrijkste reden voor Norman om de biografie van George Harrison te schrijven was de dramatiek van vooral zijn hoofdpersoon. Norman: “In mijn hart ben ik romanschrijver, dat is wat ik aankomend journalist het liefst wilde doen. Dan is een karakter als dat van George natuurlijk heel aantrekkelijk. Hij is een vat vol tegenstrijdigheden, hij bracht nog voor de Beatles opgericht werden John Lennon en Paul McCarthy bij elkaar, maar heeft zich vervolgens in de tien jaar van het bestaan van de groep voortdurend de minste gevoeld, altijd maar op de achtergrond moest hij blijven.” Het duo Lennon-McCartney (“uitzonderlijke talenten met een unieke productiviteit” aldus Norman) leverde hitsong naar hitsong af. Op de Beatle-LP’s stonden meestal 14 Lennon-McCartney-songs tegen twee van George Harrison. In de woorden van Norman: “George moest belediging op belediging accepteren, het duo Lennon en McCartney zag hem gewoon niet staan.” Tegelijkertijd wordt hij als gitarist op gelijke hoogte gesteld met Eric Clapton en Jimi Hendrix, en heeft hij wondermooie songs gecomponeerd zoals “Here comes the sun”, “Something”, en When my guitar gently weeps”. En maar weinig mensen weten dat hij de film Life of Bryan van Monty Python mogelijk maakte door een lening te geven aan de groep, met zijn huis als onderpand. Philip Norman: “George was helemaal niet zakelijk, hij volgde met investeringen vooral zijn gevoel. Enerzijds is hij de componist van het vroege Beatles-nummer de Taxman (hij haatte belasting betalen!), anderzijds de organisator van het Bangladesh benefiet congres.”
Tegen wil en dank
De Engelse ondertitel van Normans biografie (The Reluctant Beatle) is jammer genoeg niet meegenomen in de Nederlandse uitgave. Toch is zijn aversie voor beroemdheid, het leven in een bubble, er vanaf het begin van de Beatles. Philip Norman: “George had vanaf het allereerste succes van de groep een aversie tegen de menigtes van gillende meisjes, was bang voor de uitzinnige fans.” Maar ook nadat de groep uit elkaar was gegaan, bleef de Beatle-mania de leden achtervolgen, en had dat fatale gevolgen. In 1980 werd John Lennon vermoord en dat versterkte de angst bij Harrison voor fanate fans. “Ook in die zin is het leven van George Harrison dat van een tragische held. Nadat medio 1997 keelkanker werd vastgesteld en (naar het toen scheen) succesvol behandeld, volgde in 1999 de bijna dodelijke aanslag op zijn leven. Harrison werd 40 maal met een keukenmes gestoken in zijn huis Friar Park in Hensley-on-Thames. De aanslag overleefde hij ternauwernood, de kanker die terugkwam niet. Philip Norman: “Er is veel over geschreven hoe de Beatles uit elkaar zijn gegaan door karaktertegenstellingen. Maar uiteindelijk bleven ze elkaar trouw. Toen George in de laatste weken van zijn leven niet meer in alle rust in Friar Park kon blijven, belegerd door de Britse sensatiepers en fans, zorgde Paul McCartney ervoor dat George in alle afzondering in het nieuwe huis van McCartney in Los Angeles in het bijzijn van zijn vrouw en zoon vredig kon overlijden.”
Philip Norman denkt niet dat er nog een Beatle-biografie zal komen. Ringo Starr is niet geïnteresseerd en niet interessant genoeg, aldus Norman. Maar de tachtigjarige werkt op dit moment aan drie projecten tegelijk, waarvan één biografisch. Meer zegt Norman er niet over. Maar het zal weer “fun” zijn….
George Harrison
Philip Norman
Alfabet uitgevers
ISBN paperback 9789021341507
Verschenen in november 2023
Bestelinformatie
