Kamala Harris, vechter en vice-president

Kamala Harris is de dochter van een Jamaicaanse vader die na zijn echtscheiding, toen Kamala vijf was, heeft geprobeerd contact te houden met zijn dochters en ze meenam naar zijn geboorte-eiland. Toch heeft Kamala het vaak alleen over haar moeder, als ze in het openbaar over haar afkomst praat. Dat meldt journalist Dan Morain in Kamala’s Pad, een Amerikaans leven, dat ons een geïnformeerd beeld moet geven van de nieuwe vicepresident van de Verenigde Staten.

Ze studeert Economie en Politieke Wetenschappen aan Howard University, een particuliere universiteit in de Amerikaanse hoofdstad Washington. Howard is een zogenaamde ‘historically black university’, een universiteit die tijdens de periode van rassensegregatie werd opgericht voor Afro-Amerikaanse studenten. Haar ouders zijn activisten in de burgerrechtenbeweging dus deze universiteit is een logische plek.

Na een volgende studie aan Hastings College of the Law in San Fransisco gaat ze aan het werk als jurist. Ze heeft veel te maken met geweld tegen vrouwen en kinderen. En ze krijgt een relatie met Willie Brown, de voorzitter van het staatsparlement in Californië. Hij is 30 jaar ouder en wordt in 1996 burgemeester van San Francisco. Kamala Harris is op dat moment plaatsvervangend openbaar aanklager. Dat heeft haar geliefde voor haar geregeld. Opvallend hoe normaal ook de auteur, Dan Moria het vindt dat vrienden baantjes voor elkaar regelen. Of er voor zorgen dat er geen lastige vragen worden gesteld.  

In de autobiografie The truths we hold, die Kamala Harris in januari 2019 publiceert, komt haar ex-geliefde Brown niet voor. Toen hij beëdigd werd als burgemeester, toegesproken door president Bill Clinton, stond zijn vrouw Blanche aan zijn zijde.

Obama

Harris gaat naar Alameda County in het Californie waar Arnold Schwarzenegger gouverneur wordt. In 2004 wordt daar politieagent Espinoza doodgeschoten.

Kamala Harris laat als openbaar aanklager nog voor de begrafenis weten dat ze niet de doodstraf zal eisen. Daar ze is principieel tegen. Dat zal haar nog lang nagedragen worden. Harris introduceert de spijbelrechtbank omdat ze begrijpt dat criminaliteit ontstaat uit kansloosheid. In vier jaar tijd vermindert het spijbelen met 50 procent. Gezien worden is belangrijk, dat snapt ze.

Ze ontmoet Barack Obama, als ze gastvrouw is bij een fondsenwerving voor zijn Senaatzetel. In 2006, twee jaar voordat Obama de eerste zwarte president van de Verenigde Staten zal worden, staan ze allebei in de lijst van honderd invloedrijkste zwarte Amerikanen. Zij op 5 en hij op 67.

Biograaf van dit eerste boek over Kamala Harris is journalist Dan Morain die haar volgt vanaf de beginperiode in San Francisco. Zijn krant The Sacramento Bee kiest de kant van haar tegenstander, de Republikein Steve Cooley bij de verkiezing tot attorney general (2010),  zoals iedere Amerikaan weet vaak een opstap naar het gouverneurschap. 

Kamala Harris voltrekt een van de eerste homohuwelijken van San Francisco. Nadat ze procureur-generaal  is geworden, maakt ze duidelijk Proposition 8, waarin staat dat het huwelijk alleen voor een man en een vrouw bestemd is, niet te willen verdedigen. In 2013 gaat ze naar het Hooggerechtshof om de wet af te schaffen, omdat die ongrondwettelijk is. Ze wint en trouwt daarna twee vrouwen uit Berkeley.

Tijdens de financiële crisis in 2010 gaat ze het gevecht aan met de banken. Beau Biden, de oudste zoon van Joe Biden, op dat moment procureur-generaal van de staat Delaware, is het met haar eens. Ze werken samen aan wetgeving die burgers beschermt tegen de macht van het grote geld. Procureur-generaal Kamala Harris doet veel tegen wapenbezit van criminelen en psychiatrische patiënten. Vooral na de schietpartij bij Sandy Hook in december 2012, waarbij 28 doden vallen, waaronder 20 kinderen.

Standpunten

Volgens Morain heeft Kamala Harris heel goed in de gaten dat het ook mogelijk is geen standpunt in te nemen als dat politiek niet noodzakelijk is. Ze zegt zo min mogelijk over de legalisering van marihuana. Dat deed ze als procureur-generaal ook niet over legaliseren van internetpoker en sportweddenschappen.

Harris ontmoet echtgenoot Douglas Emhoff in 2013, ze trouwen een jaar later. Zijn kinderen noemen haar Momola. Ze wint een tweede termijn als procureur-generaal wanneer senator Barbara Boxer in 2015 verklaart niet herkiesbaar te zijn. Acht dagen nadat Harris benoemd is, maakt ze bekend verkiesbaar te zijn voor de Amerikaanse Senaat. Ze is een vrouw met een missie, dat is wel duidelijk.

In oktober 2015 blijkt ook dat haar campagneteam veel te veel geld uitgeeft. Geld dat door mensen als George Soros, Barbra Streisand, Sean Penn en durfkapitalisten op Wallstreet is gedoneerd. Ze vraagt vice-president Joe Biden om hulp. Zijn oudste zoon Beau is een paar maanden daarvoor overleden aan kanker.

Wat uit dit boek nog eens duidelijk wordt, is dat werkelijk alles in de VS om geld draait. Pikant detail: Donald Trump doneerde geld aan de campagnes van Harris. In 2011 5000 dollar, in 2013 nog eens 1000 een jaar later gaf Ivanka 2000 dollar. Je koopt gewoon politieke invloed.

Kamala Harris  zet zich in voor de organisatie Planned Parenthood, die letterlijk onder vuur ligt. Dat vuur is opgestookt door een fanatieke anti-abortus activist, die nepnieuws fabriceert over verkoop van foetussen door abortusklinieken. In eerst instantie is Harris’ betrokkenheid in het openbaar niet van harte, maar in stilte zorgt ze er wel voor dat er huiszoeking wordt gedaan bij de activist.

Harris geeft niet graag persconferenties, ze komt liever met resultaten. Zo pakt ze ook Backpage aan, een site die gebruikt werd voor prostitutie en mensenhandel en die in Californië, immers de bakermat van de Techbedrijven, volop wordt beschermd. De eigenaren van de site verweren zich met het argument niet verantwoordelijk te zijn voor de inhoud van hun advertenties. De uitkomst is dat eigenaren van Backpage worden vrijgesproken van de aanklachten maar alsnog aangepakt worden omdat er bewijzen van witwassen zijn gevonden. Die zaak loopt nog.

Vanwege haar juridische achtergrond komt ze na het winnen van haar Senaatszetel in 2017 in belangrijke senaatscommissies terecht, waaronder de Inlichtingen commissie. Dat is de plek waar bijvoorbeeld de memo’s van FBI-directeur James Comey ingezien mogen worden. Ook Binnenlandse Veiligheid, Milieu en Openbare werken en de Budgetcommissie zitten in haar portefeuille. Ze is dus vanaf het begin op alle fronten betrokken bij de Democratische strijd tegen de herverkiezing van Donald Trump. 

Ambitieus als ze is, gaat ze op voor presidentskandidaat maar door gebrek aan geld en steun uit de partij, besluit ze zich terug te trekken en gaat ze weer aan het werk in de Senaat. Ze dient vanaf het begin wetsvoorstellen in, ze wil financiële steun voor mensen en kleine bedrijven die door corona geraakt worden en huisuitzettingen tegenhouden. Ze pleit voor een speciale gezant die de voorbereiding op de pandemie ter hand moet nemen. Elk wetsvoorstel sneuvelt maar is ‘een verklaring over welke kwesties ze wilde gaan aanpakken als ze daar eenmaal de kans toe zou krijgen.’

Na de dood van George Floyd en de daarop volgende Black lives Matter demonstraties gaat het snel. Presidentskandidaat Joe Biden heeft gezegd dat hij een vrouw als running mate wil. Harris heeft de beste papieren maar er moet eerst wel wat worden gladgestreken. Jill Biden vond Harris aanval op haar echtgenoot over de rassenkwestie beneden de gordel. Harris laat daarop publiekelijk weten dat die in het vuur van het debat was en dat ze het een eer zou vinden Joe Biden te helpen bij het winnen van de verkiezingen.

Karen Bass, voorzitter van de Black Caucus is ook kandidaat. De angst bij de Democratische strategen was dat Harris in Californië niet genoeg stemmen zou binnenhalen. Een onterechte angst zou blijken. Toch is er veel kritiek te vinden op het functioneren van Harris. In het debat waarin ze Joe Biden aanviel, werd haar bijvoorbeeld voor de voeten geworpen dat ze als procureur-generaal de doodstraf verdedigde.

Wie veel verantwoordelijkheid draagt, is een makkelijk doelwit, zeggen haar medestanders. Op de dag dat ze tot ‘vice-president elect’, dus running mate van Joe Biden wordt benoemd (11 augustus 2020), stuurt ze een troostend smsje naar de weduwe van Tyrone Gayle, de eerste Senaatsperssecretaris, die twee jaar daarvoor op deze dag is overleden aan kanker. Want zo is ze. Menselijk, al te menselijk.

De biografie van Kamala Harris is het eerste boek van Dan Morain. Hij werkte als journalist voor de Los Angeles Times en The Sacramento Bee. Zijn journalistieke stijl is prettig om te lezen. De snelle vertaling heeft het boek geen goed gedaan. Te letterlijke vertaling maakt het lezen van gecompliceerde wetgevingsprocedure zoals rond abortus, een onderwerp waar Harris een uitgesproken standpunt inneemt, lastig. De vlotte verteltrant werkt wel. Morain weet hoe je een groot publiek moet aanspreken en balanceert goed behendig op de evenwichtsbalk van inhoud en stijl. Je krijgt als lezer een goed inzicht in hoe het Amerikaanse politieke systeem echt in elkaar zit.

Kamala’s pad. Een Amerikaans leven
Dan Morain
Uitgeverij Hollands Diep
ISBN 9789048860982
Verschenen in januari 2021

Bestelinformatie