In het vijftigste sterfjaar van Hermann Hesse zijn er twee biografieën over de auteur van Narziss und Goldmund, Siddharta en Der Steppenwolf verschenen. Heimo Schwilk schreef Hermann Hesse. Das Leben des Glasperlenspielers, Gunnar Decker noemde zijn boek Hermann Hesse. Der Wanderer und sein Schatten.
Hermann Hesse, geboren op 2 juli 1877 in Cawl, aan de rand van het Zwarte Woud in Duitsland, groeide op in een piëtistisch missionarisgezin; zijn vader Johannes Hesse was voor de Basler Mission in India actief. Hesse was een getroebleerd kind. Hij beleefde op zijn vijftiende zijn eerste zenuwinzinking, die hem in een psychiatrische inrichting deed belanden en waar hij dreigde zelfmoord te plegen (te ‘verdwijnen als het avondrood’), een patroon dat zich vaker zou herhalen. Hesse behoorde tot de zelfmoordenaars, zo betoogde hij, die zich niet van het leven beroven, al ondernam hij meerdere pogingen. Der Steppenwolf gaat erover. Aan zijn vriend en eerste biograaf, Hugo Ball, schrijft hij: ‘Wenn ich damit fertig bin, hoffe ich, die Courage zu haben, mir den Hals durchzuschneiden, denn das Leben ist mir unerträglich, und das äußert sich auch in beständigem körperlichem Wehgefühl.’ De streng lutherse opvoeding tekende zijn leven, hoezeer hij in zijn jeugd ook rebelleerde tegen de verstikkende vroomheid van zijn ouders. Zijn omgang met vrouwen was buitengewoon gemankeerd, Decker spreekt van een ‘Jungfräulichkeitskomplex, eine Keuschheitsneurose.’ Zijn eerste huwelijk met Maria Bernoulli, de moeder van zijn drie zonen, eindigde in een catastrofe: ook zij kwam in een inrichting terecht. Het tweede duurde niet langer dan 3 jaar en resulteerde een dag na de huwelijksvoltrekking in een hernieuwde zelfmoordpoging. Hesse vond pas rust bij kunsthistorica Ninon Dolbin, die zich volledig voor hem weggecijferd heeft en 32 jaar lang het solipsistische bestaan in de bergen verdroeg dat Hesse zichzelf had opgelegd. Toen hij in 1946 de Nobelprijs voor de literatuur kreeg toegekend, was zij het die naar Oslo afreisde. Hesse bleef in de riante villa aan het Luganomeer.
Beide biografieën zijn in Duitsland positief ontvangen, al mag Gunnar Decker op iets meer krediet van de critici rekenen. De Westfällische Nachrichten bewondert zijn afrekeningen met een aantal vooroordelen tegen het werk van Hermann Hesse, vooral dat hij alleen een auteur voor warrige adolescenten zou zijn, die het adagium ‘zoek jezelf, broeder’ tot hun levensmotto hebben verheven. ‘Er war eben kein harmloser Sentimentalist, kein humorloser Strohhutträger, keinesfalls ein ˋreiner Jugendautor für pubertierende Knabenˊ, wie ihn manch ein Kritiker gesehen habe. Sondern: ˋHesse lässt man nicht zurück, hat man die Pubertät einmal überstanden, denn sein Thema bleibt der Anfang, vor dem man täglich neu steht.ˊ
Hermann Hesse. Der Wanderer und sein Schatten
Gunnar Decker
Uitgeverij Hanser, Carl Gmbh + Co
ISBN 9783446238794
Verschenen februari 2012
Bestelinformatie
Bestel hier als hardcover bij bol.com (€ 25,99)
Hermann Hesse. Das Leben des Glasperlenspielers
Heimo Schwilk
Piper Verlag
ISBN 9783492053020
Verschenen augustus 2012
