Heeft de Virgin Queen dit ondermaanse werkelijk als maagd verlaten? We zullen het nooit helemaal zeker weten, maar er is veel voor te zeggen dat Elizabeth I op de eerste plaats met Engeland was getrouwd, zoals Cate Blanchett haar in Elizabet: The Golden Age heeft neergezet. Een huwelijk was voor de Engelse kroon een strategische aangelegenheid, potentiële kandidaten waren onder de overwegend katholieke vorstenhuizen van Europa dun gezaaid. Een buitenechtelijke relatie kon Elizabeth zich ook niet veroorloven. Een bastaard verwekken, zoals haar vader Hendrik VIII heeft gedaan, is nog daaraan toe, maar er eentje baren, zou een groot schandaal zijn geweest. Bij de Spaanse vijand stond ze sowieso al als Hoer bekend.
Bijkomend probleem: waar zou ze het gedaan hebben? De intimiteit van de slaapkamer was ver te zoeken ten tijde van de Tudors. Anna Whitelock schreef er een boek over, Elizabeth’s Bedfellows. An Intimate History of the Queen’s Court. De bedgenoten waarvan in de titel sprake is, waren de hofdames die Elizabeth om zich heen had verzameld. Ze had er een stuk of dertig. Met hen deelde ze haar diepste geheimen. Hoeveel linnengoed benodigd was voor haar menstruatie, bijvoorbeeld. En dat ze haar ingevallen wangen met watten opvulde, want Elizabeth – een zoetekauw – had een erbarmelijk slecht gebit. De hofdames stonden Elizabeth ter zijde wanneer ze met haar gezondheid kwakkelde. Toen ze op dertigjarige leeftijd de pokken kreeg, offerde de beeldschone Lady Mary Sidney zich op om de koningin te verplegen. Lady Mary Sidney kreeg toen ook de pokken en zou de rest van haar leven de littekens van haar goedertierenheid dragen.
Voor het ochtendtoilet werd twee uur uitgetrokken. De hofdames brachten dikke lagen poeder op het koninklijke gelaat van Elizabeth aan en speldden een majestueuze pruik op haar kalende hoofd. Met ijdeltuiterij had dat weinig te maken. Het lichaam van Elizabeth was ook een politiek lichaam, een corps-état. In de spaarzame momenten dat ze zich publiekelijk vertoonde – het hof was altijd beducht voor een aanslag op haar leven – moest haar optreden een manifestatie van vitaliteit en jeugdigheid zijn. Voor een krachtige koningin buig je, een wankele koningin val je aan.
Het schrijven van Elizabeth’s Bedfellows. An Intimate History of the Queen’s Court heeft Anna Whitelock bloed, zweet en tranen gekost. In een interview met Cambridge News zegt ze: “I imagine it’s like childbirth: you say ‘I’ll never do it again!’ And then you immediately get amnesia.”
Elizabeth’s Bedfellows. An Intimate History of the Queen’s Court
Anna Whitelock
Bloomsbury Publishing PLC
ISBN 1408808803
Verschenen mei 2013
