De biografie is volgens George Eliot ‘a disease of English literature’. Ze had dan ook heel wat te verbergen. George Eliot, geboren als Mary Ann Evans op 22 november 1819, koos een mannelijk pseudoniem. Van schrijvende vrouwen kon je in het benepen Engeland van Queen Victoria alleen een luchtige damesroman verwachten en die kreeg ze met de beste wil van de wereld niet uit haar pen. Middlemarch, volgens Martin Amis en Julien Barnes de mooiste roman uit de Angelsaksiche literatuur, pakt grote thema’s aan als de positie van de vrouw, de rol van het patriarchale huwelijk en de noodzaak van politieke hervorming in een samenleving die door nepotisme wordt gedomineerd. In haar biografie, The Life of George Eliot, houdt Nancy Henry de gebruikelijke grote schoonmaak met eerdere pogingen het leven van Eliot in kaart te brengen, waaronder die van Kathryn Hughes. Die is in The Guardian opmerkelijk positief over haar hakketakkende troonopvolgster. ‘Driven neither by hero-worship or spite, Henry’s ‘critical biography’ demonstrates what treasure there is still to be found in even the most worked-over subjects. The trick is to ask the questions that everyone else assumed had been answered years ago.’
Hoofdvraag: waarom trouwde Eliot niet met haar minnaar George Henry Lewes, met wie ze vijfentwintig jaar een relatie onderhield? Het gangbare beeld is dat Lewes zo grootmoedig en vrijdenkend was om zijn overspelige echtgenote Agnes Jervis te vergeven. Hij stemde in met een open huwelijk en nam de bastaarden uit de talloze slippertjes van vrouwlief op de koop toe. Vrijheid blijheid in het Victoriaanse Engeland, zogezegd. Dat beeld klopt niet helemaal. Lewes zou door een scheiding ook de voogdij over zijn kinderen verliezen, dus was een gangbare scheiding van tafel en bed een betere optie. Henry schetst een nogal zielig beeld over de verstandhouding van George Eliot met die kinderen. Ze telde de dagen af waarop het kroost het huis zou verlaten. Oudste zoon Thornton moest van een bescheiden gage en een baantje bij de posterijen zien rond te komen, ondanks het grote fortuin van zijn stiefmoeder. Thornie en Bertie werden met het eerste schip naar de koloniën gestuurd, waar ze vroegtijdig zouden overlijden. Hun frustraties over dat kleinsteedse bestaan was voor Eliot weer een inspiratiebron. De stiefzonen zouden zich moeiteloos herkennen in Fred Vincy in Middlemarch, Dunstan Cass in Silas Marner en Rex Gascoigne in Daniel Deronda.
The Life of George Eliot. A Critical Biography
Nancy Henry
Uitgeverij John Wiley and Sons Ltd
ISBN 9781405137058
Verschenen april 2012
