Bo Xilai stal van de rijken, om het onder de armen te verdelen – althans, zo deed hij het als communistische partijleider van Chongqing (een westelijke provincie van China ter grote van Australië met een inwonertal van 32 miljoen ingezetenenen) aan de buitenwacht voorkomen. In een land met de snelst groeiende economie van de wereld, dat op een hoog tempo privatiseert en de meest elementaire vormen van sociale zekerheid daarbij aan zijn laars lapt, profileerde Bo Xilai zich als een vriend van het volk. Hij stond voor de erfenis van partijvoorzitter Mao. Billboards, lokale televisieoptredens en geregisseerde partijbijeenkomsten moesten de massa ontvankelijk maken voor zijn goede bedoelingen. Zoals het een deugdelijk populist betaamt, wilde Bo Xilai maar al te graag in het middelpunt van de belangstelling staan. Zijn wapenbroeder in de strijd tegen het kapitaal was politiechef Wang Lijun. Zijn adagium: “If there are ten people, four are wealthy and six poor, we only need to get rid of two wealthy ones. The other two would be intimidated and voluntarily give their money away. The six poor folks would applaud our actions.”
Wang was als politiechef echter allesbehalve zuiver op de graat en kreeg nul op het rekest toen hij Bo Xilai vroeg om een onderzoek naar zijn criminele activiteiten in de doofpot te stoppen. Hij probeerde de Amerikaanse ambassade van Chengdu in te vluchten en lapte, toen dat milsukte, zijn voormalig beschermheer erbij. De Chineze Robin Hood en zijn vrouw Gu Kailai waren verantwoordelijk voor de dood van de Britse zakenman Neil Heywood. Die had zich in zijn kamer van het Lucky Holliday Hotel in Chongqing niet doodgedronken, zoals de plaatselijke autoriteiten wilden doen geloven, maar was hoogstpersoonlijk door Gu Kailai vergiftigd. Vanwege een akkefietje tussen Heywood en haar oudste zoon over een desastreus verlopen vastgoedproject. Wang had, bij wijze van levensverzekering, opnamen gemaakt van zijn privégesprekken met Gu en DNA afgenomen van het stoffelijk overschot van Heywood. Gu bekende schuld tijdens haar proces in de zomer van 2012 en voorkwam daarmee de doodstraf.
Op de achtergrond van dit politieke schandaal, dat ook in de westerse media breed is uitgemeten, speelt een ordinaire machtsstrijd binnen het Politburo, zoals die eens in de 5 à 10 jaar wordt uitgevochten. Bo Xilai stak ouderwets Maoïsme in een populistisch jasje en maakte daarmee weinig vrienden onder de rechtervleugel van het zittende establishment in de communistische partij. Hij bediende zich van dezelfde onoirbare praktijken als zijn politieke tegenstanders, waaronder intimidatie, corruptie en cyaankali. Dat is althans de conclusie van Pin Ho en Wenguang Huang in A Death in the Lucky Holiday Hotel. Over de edele imborst van Bo Xilai hoeven we ons weinig illusies te maken. In een telefonisch interview met de The Atlantic zegt Wenguang Huang: ‘Ultimately, there aren’t really any liberals in the Chinese political system. ‘
Het boek is door de internationale kritiek enthousiast ontvangen. Rana Mitter spreek in The Telegraph van een ‘page-turner that educates about a system often incomprehensible to the outside world’; Howard W. French beaamt dat in The Wall Street Journal: ‘The narrative is thrilling and believable.’
Death in the Lucky Holiday Hotel. Murder, Money, and an Epic Power Struggle in China
Pin Ho, Huang Wenguang
The Perseus Books Group
ISBN 9781610392730
Verschenen april 2013
