In Laura H. vertelt NRC-journalist Thomas Rueb het verbijsterende levensverhaal van het meisje uit Zoetermeer dat in 2015 met haar man en twee kinderen afreisde naar Irak en na een verblijf van haast een jaar op miraculeuze wijze ontsnapte uit het kalifaat. Na haar terugkeer in Nederland riep ze de nodige vragen op. Was die ontsnapping wel zo miraculeus? Haalden we geen IS-strijdster in huis, die hier vroeg of laat een aanslag zou plegen? Rueb noemt die mogelijkheid consequent het Homeland-scenario, naar de gelijknamige Netflix-serie. Daarin ontwikkelt sergeant-marinier Nicholas Brody tijdens zijn krijgsgevangenschap in Irak een diepe afkeer van het Midden-Oostenbeleid van zijn vaderland en is hij overgelopen naar de vijand: Al-Qaida. De vergelijking tussen Laura H. en Nicholas Brody gaat dus nogal mank. Zij radicaliseerde al in Nederland, toen ze een jaar of dertien was.
Bruidsschat
Laura H. Het kalifaatmeisje uit Zoetermeer gaat onder andere over de bouwstenen van die radicalisering. De achtergrond van het vroegrijpe meisje bevat alle ingrediënten die de alarmbellen doen rinkelen. Haar ouders gaan uit elkaar als ze 12 is. Er is het gezinsdrama van een doodzieke broer, die vanwege een nierziekte nauwelijks groter wordt dan een meter. Laura is populair onder de Marokkaanse jongens van het Stedelijk Lyceum waar ze het vmbo volgt, en ze heeft het ongekende talent op de meest verkeerde types te vallen. Een beknellende thuissituatie, laag opleidingsniveau en een geschiedenis van losbandigheid – het zijn volgens onderzoekster Sarah Noor van het Kennisplatform Integratie en Samenleving de klassieke signalen van de vrouwelijke ISIS-ganger.
Bij aanvang van het derde schooljaar heeft ze rigoureus afgerekend met haar imago van slettenbak.
‘Vanuit de hidjab ervaart ze zalige tunnelvisie. Ze voelt zich beschermd tegen de misprijzende of geile blikken die haar het hele tweede jaar hebben gekweld tijdens de tocht van lokaal naar lokaal. Haar tred is licht en zelfverzekerd.’
De gasten die een jaar eerder dankbaar gebruik maakten van haar seksuele diensten, verwijten haar nu dat ze met haar zogeheten bekering hun cultuur te schande maakt. Ze doet nog meer haar best zich een Marokkaans accent aan te meten en ze verzint een adoptieverhaal, waarin ze geboren is in de buurt van Marrakesh. Haar adoptieouders hebben haar vervreemd van Allah. Voortaan noemt ze zich Lamyae, de vrouw die Laura zou vermoorden, mocht ze haar tegenkomen.
Via een datingsite, muslima.com, ontmoet ze haar grote liefde, Ibrahim, de man die haar bij wijze van bruidsschat onderwijst in de ware islam. Als hij haar weer eens bont en blauw geslagen heeft, moet ze hem geloven dat die tomeloze woede ergens anders vandaan komt.
‘“Dit is niet wie ik wil zijn, Lam,” smeekt hij. “Dit is mijn vader, dit ben ik niet. God help me.”’
Wanneer hij zich steeds meer ontpopt tot een vrome moslim, houden de slaande ruzies met zijn vader op en nemen de religieuze discussies toe. ‘Het geloof bleek voor Ibrahim een brug naar zijn vader.’ Het kalifaat, dat is het beloofde land, waar de mishandelingen als sneeuw voor de zon zullen verdwijnen, zo verzekert hij zijn bruid.
‘In de Shaam slaat geen man zijn vrouw, zegt Ibrahim. Het beloofde land is de enige plek op aarde waar alle moslims elkaar behandelen als moslims. “Iedereen is daar rechtschapen,” zegt hij. Rechtschapen – zo’n typisch Ibrahimwoord.’
Natuurlijk gaan de mishandelingen in het paradijs gewoon door.
Weergaloze reportage
De ontsnapping uit het kalifaat is de tweede grote verhaallijn van deze weergaloze reportage. Eugène, de wanhopige vader van Laura H., roept de hulp in van ene Daniel Köhler, die door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) is ingehuurd als adviseur voor het Familiesteunpunt dat voor ouders met geradicaliseerde kinderen is opgezet. Een man van gezag, zou je denken. Hij brengt met financiering van Eugène de special forces bij elkaar en zet voor de bevrijding van Laura en haar kinderen uit Mosul een search and rescue operation op. Trueb komt in zijn zoektocht naar de hoofdpersonen van deze hightech onderneming in een wereld van snoeverij en verbijsterend amateurisme terecht. In Londen ontmoet hij de man die de operatie moest uitvoeren: een spierbundel uit de beveiligingsbranche zonder operationele ervaring, maar wel met een dosis gezonde ‘interesse in zo’n spannende klus’. Op een blauwe maandag had hij nog bij M15, de geheime dienst, gesolliciteerd.
Laura en Ibrahim vatten op grond van de whatsapp-berichten van Eugène genoeg moed om Mosul te verlaten, naar de grens bij Bardaresh te rijden en op klaarlichte dag over te steken naar de Peshmerga, de Koerdische strijdkrachten in Irak. Een krankzinnige onderneming, waarbij Ibrahim zwaargewond raakt en het search and rescue team van Daniel Köhler in geen velden of wegen te bekennen is. (Wellicht bevond de spierbundel zich, achteraf gezien, aan de Iraakse zijde van de frontlinie). Lamyae laat Ibrahim voor dood achter. Wanneer ze tijdens een persconferentie op de Koerdische televisie verschijnt, stelt ze zich voor als Laura uit Sweet Lake City.
Dat wordt haar later kwalijk genomen. Iemand die op zo’n moment zo leuk uit de hoek kan komen, moet wel een kouwe kikker zijn. Maar Laura begrijpt de grap niet. Ze had het van haar vader geleerd. Sweet Lake City, dat is Zoetermeer in het Engels. Daar is geen woord aan gelogen.
Laura H. Het kalifaatmeisje uit Zoetermeer
Thomas Rueb
Das Mag Uitgevers
ISBN 9789492478573
Verschenen in november 2018
Bestelinformatie
