De Duitse modefotograaf Erwin Blumenfeld (1897-1969) is een van de meest gevierde en best betaalde modefotografen van zijn tijd. Hij werd vooral bekend vanwege zijn oeuvre in zwart-wit, maar de tentoonstelling in Foam richt zich op de kleurenfotografie die hij in zijn periode in New York ontwikkelde (1941-1960) en hem wereldwijde erkenning bezorgde. De unieke stijl van autodidact Blumenfeld is van grote invloed geweest op de modefotografie in tijdschriften als Harper’s Bazaar en Vogue. Foam toont zo’n tachtig kleurenafdrukken, een aantal vintages uit zijn periodes in Amsterdam en Parijs in zwart-wit, vitrines met originele tijdschriften en een aantal van zijn experimentele fashion films.
Vrouwelijke vormen
Erwin Blumenfeld werd geboren in Duitsland. In 1918 verhuist hij, toen al schilder en enthousiast fotograaf, naar Nederland om met de Nederlandse Lena Citroen, het nichtje van zijn goede vriend en kunstenaar Paul Citroen te trouwen. In Amsterdam opent hij Fox Leather Goods, een lederwarenwinkel op de Kalverstraat. Wanneer hij in het winkelpand een donkere kamer ontdekt, stort hij zich weer op fotografie en begint hij met experimenteren. De portretten die hij schiet, stelt hij tentoon in de etalage van zijn winkel. De foto’s worden al snel populairder dan zijn lederwaren. In 1936 gaat zijn zaak failliet en besluit hij om het erop te wagen in Parijs, stad van de mode en de kunsten. In de eerste jaren van zijn carrière in de modefotografie in Parijs werkt hij alleen in zwart-wit. Vrouwelijk naakt is zijn favoriete onderwerp, zoals voor veel fotografen in die tijd. Het vrouwelijk lichaam vormt de kern van zijn experimenten met fotografische technieken als dubbele belichting, vervorming, solarisatie en chemische effecten. Maar vanaf het moment dat kleurenfotografie tot de mogelijkheden behoort, transformeert hij zijn originele composities in zwart-wit naar kleur. Met als uitkomst een caleidoscopisch oeuvre.
New York
In 1941 ontvlucht Blumenfeld met zijn gezin de bezetting in Frankrijk. De verhuizing betekent ook een transitie van de zwart-wit foto’s die hij in Parijs maakte naar een meesterlijk oeuvre in kleur. Aangekomen in New York, kan hij onmiddellijk aan de slag voor Harper’s Bazaar, voordat hij vanaf 1944 lange tijd samen zou gaan werken met Vogue. Zijn unieke esthetiek van vormen en kleuren die hij ontwikkelt vanaf zijn aankomst in New York, maakt hem tot een van de origineelste modefotografen van zijn tijd. Ondanks de frivoliteit van de mode onderscheidt hij zich door op surrealistische wijze de verborgen aard van zijn onderwerpen naar voren te brengen; het doel van zijn zoektocht is niet realisme, maar het mysterie van de werkelijkheid. Hij begreep als één van de eersten dat het niet ging om het tonen van mooie kleren, maar om het creëren van iconische beelden. Hij omschreef zijn praktijk dan ook als ‘het smokkelen van kunst’ in het territorium van de mode. Naast de experimentele fotografische technieken die hij toepaste, was hij ook een van de eerste om voorbij het kader van de foto te denken en fashion films te maken. Zijn werk werd wereldwijd bekend, mede door de vele vernieuwende covers die hij maakte, van ongekende grafische kwaliteit, waarin zijn foto’s absoluut tot hun recht kwamen.
Het werk van Erwin Blumenfeld is van 15 februari t/m 14 april 2019 te zien in Foam.
Foam is dagelijks open van 10.00 tot 18.00 uur, do/vr van 10.00 tot 21.00 uur.
Foam
Keizersgracht 609
1017 DS Amsterdam
www.foam.org
Bron: Foam
