De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden heeft de Henriëtte de Beaufort-prijs 2019 toegekend aan Sophie de Schaepdrijver voor haar biografie Gabrielle Petit. Dood en leven van een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Het bekroonde boek Gabrielle Petit. Dood en leven van een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog verscheen in 2018 bij Uitgeverij Horizon. De Commissie van voordracht, bestaande uit Jos Borré, Jaap Goedegebuure, Maaike Meijer, Lut Missine, Monica Soeting en Bart Vervaeck, oordeelde:
Sophie de Schaepdrijver is er glansrijk in geslaagd om ons terug te brengen tot het levensverhaal van de spionne Gabriëlle Petit, maar dan wel nadat ze ons eerst heeft verteld hoe deze Belgische verzetsheldin uit de Eerste Wereldoorlog voortleeft in het collectieve geheugen. Daarmee is deze biografie ook een cultuurhistorisch relevante case study. Sophie de Schaepdrijver plaatst het verhaal over haar personage in de context van de maatschappelijke ontwikkelingen en de Vlaamse ideeëngeschiedenis, zoals die concrete vorm heeft aangenomen in oorlogsmonumenten en standbeelden die herinneren aan de Duitse bezetting van België tussen 1914 en 1918. Haar boek bevat daarom ook een analyse van hoe gezaghebbenden van allerlei slag omsprongen met en gebruik maakten van Gabriëlle Petits nagedachtenis en faam.
Deze in alle opzichten grensverleggende en genreverruimende biografie doet niet alleen recht aan de historische context van Petits leven, maar ook aan de daarmee verbonden gender-aspecten, aan representatie en zelfpresentatie, identiteitsvorming, politieke kwesties en de constructie van individuele en collectieve herinneringen. Al die aspecten weet De Schaepdrijver soepel met elkaar te verbinden. Haar boek mag dan gestoeld zijn op een gedegen theoretisch fundament, dat leidt nergens tot abstract getheoretiseer. Integendeel, het verhaal is spannend en meeslepend, maar blijft vrij van dramatisch effectbejag.
De Henriëtte de Beaufort-prijs, ingesteld in 2004, is een ‘prijs voor een in druk verschenen en in de Nederlandse taal geschreven biografie of autobiografie, afwisselend van de hand van een Nederlandse en van een Vlaamse auteur’. Dit jaar is de beurt aan een Vlaamse auteur. De prijs bestaat uit een oorkonde en 3.000 euro. Eerdere laureaten waren Gita Deneckere, Christine D’Haen, Joris van Parys en Hedwieg Speliers.
De prijs wordt uitgereikt tijdens de Laureatenmiddag van de MdNL op zaterdag 21 september om 14.00 uur in het Academiegebouw, Rapenburg 73 te Leiden.
