Op vrijdag 7 december geeft Jolande Withuis in de Pieterskerk in Leiden de 47ste Huizingalezing, getiteld ‘Leve het Leven. Over vrijheid en de biografie’.
De biografie was in Nederland lange tijd een weinig gewaardeerd genre. Inmiddels hebben zowel lezers als schrijvers het levensverhaal omarmd en halen zelfs vuistdikke biografieën regelmatig de toptien. Withuis verklaart deze omslag uit de processen van individualisering, secularisering en ontideologisering die zich de afgelopen decennia hebben voorgedaan: ‘Bevrijd van zuilen en ideologieën kunnen we onze volle aandacht richten op het wedervaren van losse mensen. De biografie onderstreept de waarde van een individueel leven. Zoals totalitarisme, of dat nu politiek of religieus van inhoud is, mensen perst in een dwingende eenheidsmal, zo gaat het de biograaf juist om de unieke ervaringen en emoties van een individu dat altijd van die mal zal afwijken.’
Geïllustreerd met voorbeelden uit oude en nieuwe biografieën en haar eigen boeken over verzetsheld Pim Boellaard en koningin Juliana inventariseert Withuis de in haar ogen voornaamste verdiensten, valkuilen en dilemma’s van het genre. Zoals: wat kan een biograaf met psychologie; wat is een feministische biografie; zijn biografen (en hun publiek) voyeurs? En: waarom vormt identiteitspolitiek een bedreiging voor de biografie?
Na afloop zal letterkundige Elisabeth Leijnse reflecteren op de lezing.
Jolande Withuis (1949) is socioloog en schrijver. Weest manlijk, zijt sterk, over Boellaard, werd bekroond met de Grote Geschiedenis Prijs 2009 en de Nederlandse Biografieprijs 2010. Haar bestseller Juliana. Vorstin in een mannenwereld werd genomineerd voor de Brusseprijs 2017 en de Nederlandse Biografieprijs 2018. Dit voorjaar verscheen het autobiografische Raadselvader. Kind in de Koude Oorlog.
Elisabeth Leijnse (1961) werkt als hoogleraar letterkunde aan de Universiteit van Namen. In 2016 won zij de Libris Geschiedenis Prijs voor haar boek Cécile en Elsa, strijdbare freules. Een biografie.
De Huizingalezing wordt sinds 1972 jaarlijks georganiseerd door de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden, de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde en (vanaf 2014) Elsevier. De lezing gaat over een cultuurhistorisch of cultuurfilosofisch onderwerp. De rede is genoemd naar historicus en cultuurfilosoof Johan Huizinga (1872-1945).
Bron: Universiteit van Leiden
