Een detail uit het schilderij ‘Stilleven op blauwe tafel’ van Jeanne Bieruma Oosting siert de rouwkaart van kunsthistorica en publiciste Susan van den Berg (1973-2023), die op 6 februari is verongelukt. Ze hield van het werk van deze eigenzinnige kunstenares en stelde vorig jaar in Museum Belvédère een bescheiden expositie uit haar grote oeuvre samen.
Eerder al schreef Susan van den Berg monografieën over de schilders Armand Bouten, Willem van Althuis en Sjoerd de Vries. Onlangs stelde ze de overzichtstentoonstelling samen van kunstenaar Jochem Hamstra en schreef ze het bijbehorende boek Een fragment van leven.
Vanaf de opening in 2004 was Susan betrokken bij Museum Belvédère. Ze was bevriend met oprichter en oud-directeur/conservator Thom Mercuur (1940-2016) en koesterde bovendien een warme belangstelling voor Friese beeldende kunst. In 2010 trad ze in dienst als medewerker PR en daarna kreeg ze een aanstelling als conservator. Een van haar eerste wapenfeiten in die functie was de zeer succesvolle expositie FRYSK. Tevens schreef ze het overzichtswerk Frysk – 100 jaar schilderkunst in Friesland.
Vrouwen in de schilderkunst hadden haar speciale belangstelling. Zo werkte ze vorig jaar mee aan de expositie Vrouwenpalet 1900-1950, haar kunst, haar verhaal in Museum Dr8888 en een jaar voordien aan een tentoonstelling rond Hanny Korevaar, waarvoor ze ook de tekst schreef voor de begeleidende catalogus. Jeanne Bieruma Oosting volgde in 2022. Susan werkte daarvoor samen met Jolande Withuis, die de biografie van de kunstenares schreef. De expositie en een speciale uitgave van MB werden iets heel bijzonders.
Jolande Withuis:
,,Samenwerking vereist niet alleen dat het klikt en dat je beiden kennis in de aanbieding hebt, het vereist ook vertrouwen en generositeit. Susan was een bij uitstek betrouwbaar en genereus persoon, zowel in het werk als in de persoonlijke omgang. Ze nam geen genoegen met een makkelijk succesje. De lat moest hoog liggen. Haar blad moest niet alleen informatief zijn, het moest er ook schitterend uitzien. Ze wilde altijd meer onderzoek, nog verder kijken, nog meer ontdekken. Wat heb ik – amateur in de kunstgeschiedenis – in de jaren dat ik aan mijn boek en zij aan de tentoonstelling en MB werkte veel aan haar gehad. Zij kon profiteren van mijn biografisch onderzoek, ik van haar enorme kennis en haar geweldige oog.’’
Voor het tijdschrift MB, maar ook voor het Friese tijdschrift de Moanne en de Leeuwarder Courant en natuurlijk voor Tableau schreef Susan vele bijdragen, die behalve door hun fraaie stijl allemaal opvallen door de nauwgezette research die er achter schuil gaat. Op dit moment is in Museum Belvédère de tentoonstelling Als de Dood te zien.
Het werd, hoe wrang, de laatste tentoonstelling waaraan Susan meewerkte. In de expositie is werk te zien van ruim vijftig kunstenaars: schilders, tekenaars, fotografen, keramisten, beeldhouwers, assemblage-makers en dichters. Tot slot bereidde Susan van den Berg een boek voor dat zou moeten verschijnen bij de tentoonstelling van de schilder Tames Oud, een dubbelexpositie van Museum Belvédère en de Amelander Musea.
Marita de Jong en Ernst Bruinsma.
