Pieter Nabbe studeerde Nederlandse Taal & Letterkunde in Nijmegen. Hij is werkzaam als docent Nederlands op een mbo. Daarnaast is hij zanger en tekstschrijver van de band Juneville, door een voormalig OOR-recensent omschreven als ‘het best bewaarde geheim uit Nijmegen, tussen Frank Boeijen en De Staat’. De band bracht twee goed ontvangen albums uit, In the Garden en Obey the Heart, bij het Arnhemse label Kroese Records. Een derde wordt in het najaar van 2023 verwacht.
Welke biografie maakte indruk?
Dat was de biografie van Frédéric Vitoux, over Louis Ferdinand Céline. Tijdens mijn studententijd kwam ik via W.F. Hermans en Gerard Reve in aanraking met zijn werk. Ik geloof niet dat er een schrijver was die toen meer indruk maakte. In de zomer van 1991 ben ik op zoek gegaan naar het huis in Meudon waar hij zijn laatste jaren als huisarts door had gebracht. In mijn destijds nogal potsierlijke naïviteit heb ik aangebeld bij het huis waar zijn weduwe toen woonde. Gaat ineens de deur open. Ik dacht nog ‘ze zal me toch niet op de thee vragen?’ Maar seconden later zag ik een trosje wild grommende honden op me af komen.
Dat jaar kwam ook de biografie uit; over de schrijver die als een bezetene zijn woede van zich af had geschreven met misantropische vinnigheden en boze antisemitische schotschriften. Maar ook de schepper van twee schitterende meesterwerken, De Reis en Dood op Krediet.
Van die biografie weet ik nog dat Kees Fens, van wie ik toen wekelijks college had, er in de Volkskrant over schreef. Als ik me goed herinner viel hij over de stijl waarin het boek was geschreven, die leek op die van Céline zelf, met achter bijna elke zinnetje die fameuze drie puntjes. Ik vond het toen een geweldig goed gedocumenteerd boek én goed geschreven.
Over die stijl – ‘ma petite musique’ – heeft Céline dat prachtige beeld bedacht: de stok die in de waterspiegel breekt en die hij dan ‘repareert’; zo wordt zijn taal een ‘impressie van spreektaal. Wanneer hij het personage Jean Marin Courtial des Pereires, de uitvinder uit Dood op Krediet aan het woord laat, tierend en scheldend, voel je die kloppende emotie op een bijna fysieke manier. Mooier proza is er zelden geschreven. Daar gaat Vitoux uitgebreid op in en plaatst die stijl in de Franse traditie van onder meer Rabelais.
Zijn werk lees ik nu anders; met het klimmen der jaren past het nihilistische wereldbeeld me steeds minder goed. Maar toch, toen er eerder dit jaar ineens een nieuwe roman Guerre, verscheen, voelde ik meteen weer die opwinding van toen. De fascinatie voor Céline blijft…
Wat lees je over muziek?
Al sinds mijn vroegste jeugd heb ik een meer dan gemiddelde belangstelling voor popmuziek. Na mijn 45ste ben ik ineens, door een reeks toevalligheden, zelf muziek gaan maken. Misschien daarom dat ik graag biografieën over muzikanten lees. Begin dit jaar was Nick Drake aan de beurt. Een van zijn liedjes vind ik bijzonder mooi en heb ik gecoverd.
In Darker than the Deepest Sea: The Search for Nick Drake (2006) beschrijft Trevor Dann in prachtig Engels de treurige en korte levensloop van de extreem verlegen muzikant die twee legendarische platen maakte. Volgens de vinkjestheorie van Joris Luyendijk had hij alles mee: hij was getalenteerd, knap, intelligent, van goede komaf enz Toch gaat het mis en sterft hij op jonge leeftijd. Dann doet niet mee aan de speculatieve stemmingmakerij rondom zijn dood maar maakt aannemelijk dat hij overleed aan een overdosis medicijnen. Eeuwig zonde. En ja, Five Leaves Left is nog altijd een hallucinerend mooi album.
Rory Gallagher heeft het ook niet lang gemaakt. Julian Vignoles beschrijft in The Man Behind the Guitar (2018) de gitarist uit Ballyshannon ook als een zeer introverte man. Maar waar Drake geen oogcontact durfde te maken en niets zei als ie op het podium stond, transformeerde de Ier on stage tot een beest: ‘A little Dr. Jekyll, a little Mr. Hyde’, zoals hij zelf zingt in The Shadow Play. De leukste anekdote uit het boek is misschien wel deze: wanneer Jimi Hendrix gevraagd wordt hoe het voelt om de beste gitarist ter wereld te zijn zegt hij: “Dunno, ask Rory.”
Welke biografie wil je graag nog lezen?
Die over Gerrit Rietveld, alleen moet die nog geschreven worden. Opmerkelijk dat die er nog niet is, hij is toch echt een van de vaderlandse pioniers en wereldberoemd. Niet alleen vanwege zijn stoel. Ga eens kijken in Utrecht, in het Rietveld Schröderhuis. Zelf dacht hij dat dit huis na een jaar of tien verouderd zou zijn. Het staat nu bijna een eeuw, en is nogal altijd een wonder van schoonheid en vooruitstrevendheid.
Als je een wandeling maakt door het Kunstmuseum in Den Haag, kom je zijn artistieke zielsverwanten tegen: Mondriaan en Van Doesburg de smaakmakers van De Stijl. Zij hebben ieder hun biografie, die van Van Doesburg is heel recent. Over Bart van der Leck is een prachtige monografie geschreven. Maar over Rietveld? Hoog tijd lijkt me?
.){kind=link}