‘You must realize that I am going to do to America what Proust did to France,’ pochte Truman Capote tegenover zijn vriendin Marella Agnelli. Zoals Marcel Proust in À la recherche du temps perdu de Franse elite van het fin de siècle vereeuwigd had, zo wilde Capote de Amerikaanse upper class van de tweede helft van de twintigste eeuw portretteren. Daarbij had hij zijn vizier vooral op de ‘zwanen’ gericht, vrouwen als Agnelli, die als een blok gevallen waren voor zijn charmes, geestigheid en luisterend oor. Ze dachten, onafhankelijk van elkaar, dat ze de ‘beste vriendin’ van Capote waren, al waren sommigen intelligent genoeg om te beseffen dat ze vroeg of laat door hem verraden zouden worden. Toen Capote zich bij Nancy ‘Slim’ Keith beklaagde dat ze hem nooit helemaal echt in vertrouwen nam, beaamde ze dat ten volle. ‘That’s right, honey, I don’t. Because I don’t trust you.’
Best geklede vrouw van het jaar
Laurence Leamer schreef met Capote’s women. A True Story of Love, Betrayal, and a Swan Song for an Era een collectieve biografie van de vrouwen die Capote zijn magnum opus moesten schenken. Een titel had hij al. Answered Prayers refereerde aan een uitspraak van Teresa van Avila dat er meer tranen zijn gevloeid voor gebeden die beantwoord werden dan voor de onbeantwoorde. Capote verzamelde een schare socialites om zich heen wier bestaan louter draaide om hun publieke optreden en die op de covers van Harper’s Bazaar of Vogue verschenen, al dan niet uitgeroepen tot best geklede vrouw van het jaar. Vrouwen als Barbara Paley en Pamela Harriman, Gloria Guiness en Lucy Douglas Guest. Of Lee Radziwill, die met een heuse Poolse prins was getrouwd maar in de schaduw moest staan van haar oudere zus Jackie Kennedy, echtgenote van de meest charismatische Amerikaanse president ooit. Later pikte de rouwende weduwe nog haar vriendje in ook, de Griekse scheepsmagnaat Aristoteles Onassis.
Kommer en kwel
Wat zocht Capote in deze vrouwen? Hij was gefascineerd door het geheim van hun panache. Dat ze mooi waren, stond buiten kijf. Maar het ging om veel meer dan dat. Het ging om stijl. “Style is about surviving, about having been through a lot and making it look easy,” aldus Lucy Douglas ‘C.Z.’ Guest. Wat hield haar huwelijk met Winston Frederick Churchill in stand? Ze kon niets anders bedenken dan: manieren. De vriendinnen van Capote waren het uithangbord van hun financieel succesvolle echtgenoten, de kers op de taart van de Amerikaanse droom. Maar achter de façade van hun ogenschijnlijk bevoorrechte levens ging een wereld van kommer en kwel schuil. Mannen met losse handjes. Mannen die het met ‘iedereen’ deden, behalve met hun eigen vrouw. Saaie mannen, godbetert. Capote stond hen bij met raad en daad, zoals het ‘one of the girls’ betaamt.
De beste baan van de wereld
Toen Barbara ‘Babe’ Payley haar man wilde verlaten, was het Truman Capote die haar van die onzalige gedachte afhielp. “Bill bought you,” zei hij onomwonden over de man die CBS had opgericht, het toonaangevende televisie- en radiostation van de Verenigde Staten. “Look upon being Mrs. William S. Paley as a job, the best job in het world.” Dus bleef ze, al was ze als de dood voor een man die haar tijdens zijn ontelbare woedeaanvallen alle hoeken van de kamer liet zien. En die oprecht geloofde dat huwelijkstrouw louter haar kant van het sociaal contract betrof. Hij loste het zijne in met zijn bankrekening, terwijl hij intussen stoom afblies bij de anonieme muurbloempjes van Manhattan, die niet het geluk hadden Mrs. Paley te zijn.
Amorele escortgirl
Capote speelde al met het idee van Answered Prayers rond de verschijning van Breakfast at Tiffany’s, de novelle waarmee hij in 1958 voorgoed doorbrak als wonderkind van de Amerikaanse letteren. In zekere zin was Holly Golightly, de hoofdpersoon van Tiffany’s, een equivalent van de slapies waarmee figuren als Bill Paley hun mislukte huwelijken draaglijk maakten. De amorele escortgirl, die New York als een strijdtoneel van onvoorziene mogelijkheden betrad, schonk de Big Apple haar schoonheid en jeugd. In de gelijknamige film uit 1961 liep het goed af. Audrey Hepburn en George Peppard kregen elkaar uiteindelijk. In het boek blies Holly Golightly de aftocht, verstoten door een stad die nooit sliep.
Studio 54
Answered Prayers werd uiteindelijk een faliekante mislukking, het boek dat Capote de das om deed. Had hij al zijn kruit verschoten met In Cold Blood, het meesterwerk waarmee hij de zelfkant van de Amerikaanse samenleving had blootgelegd? Of werd het sociale isolement hem te veel nadat hij, na voorpublicaties in de zomer van 1975 in Esquire, voorgoed verbannen werd uit het land van melk en honing? Capote zocht zijn vertier voortaan in Studio 54, de disco aan West 54th Street in New York, een half uur lopen van de party’s in de luxueuze appartementen van de Upper West Side waarvoor hij niet langer werd uitgenodigd. De champagne en cocktails maakten plaats voor cocaïne, terwijl zijn alcoholconsumptie op peil bleef. Op zijn 59ste was Capote doodop.
Immense leegte
Leamer heeft het vast zo nu en dan gedacht. Hij zou het boek schrijven dat Capote niet voltooien kon. Vanzelfsprekend is Capote’s women dat niet. Capote stond een sleutelroman voor ogen, “drawn from some people I’ve known and places I’ve been”. Leamer schreef als ultieme buitenstaander non-fictie, waarin hij – getuige zijn nogal verborgen notenapparaat (geen verwijzingen in de hoofdtekst) – behoorlijk leunt op de bevindingen van eerdere biografen als Gerald Clark en George Plimpton. Toch blijkt Leamer zo en dan over een sprankeltje geestigheid te bezitten, dat in zijn beste momenten doet denken aan de ongebreidelde humor van Truman Capote. ( ‘It was as if God had decided enough was enough and skimped on the rest of his five-feet-three-inch frame,’ zo bechrijft hij Capotes enorme hoofd op dat dwergachtige lichaam). Uiteindelijk maakt Leamer ook niet de ambitie waar die Capote met Answered Prayers gekoesterd heeft: zijn versie van de zoektocht naar de verloren tijd, geabsorbeerd in de immense leegte van de Amerikaanse jetset in de tweede helft van de twintigste eeuw. Maar de poging die Leamer met Capote’s women ondernomen heeft, is zonder meer verdienstelijk te noemen.
Capote’s Women. A True Story of Love, Betrayal, and a Swan Song for an Era
Laurence Leamer
Penguin Putnam Inc
ISBN hardcover 9780593328088
ISN ebook 9780593328095
Verschenen in oktober 2021
Bestelinformatie
