Prinses Margaret, Her Royal Bitchiness

In de onvolprezen serie van Netflix, The Crown, leren we prinses Margaret kennen als de getormenteerde schaduw van haar vier jaar oudere zus, Queen Elizabeth II. Ze mocht in seizoen 1 niet trouwen met de liefde van haar leven, RAF-piloot Peter Townsend, en vluchtte daarom in seizoen 2 in de armen van royalty-fotograaf Anthony Armstrong-Jones. Type “foute man”, dat je niet eens de zorg van je goudvissen zou toevertrouwen. Craig Brown schreef een hilarische biografie, Ma’am Darling: 99 Glimpses of Princess Margaret. Het getal in de titel verwijst naar het aantal hoofdstukken waarin het onhebbelijke karakter van Her Royal Bitchiness aan de hand van korte anekdotes uit de doeken wordt gedaan.

Protocol

Prinses Margaret had het ongekende talent om op het juiste moment en op de juiste plaats de volstrekt verkeerde dingen te zeggen. Bazig, veeleisend, grillig, vals en kleinzerig als ze was, wist ze mensen zo nu en dan op hun gemak te stellen, om ze vervolgens genadeloos de grond in te boren. Acteur Derek Jacobi herinnert zich een diner waarin hij, na een aangenaam onderonsje, de kettingrokende prinses een vuurtje aanbood. “You don’t light my cigarette, dear. Oh no, you’re not that close,” beet ze de arbeiderszoon toe. Toen een zwangere vrouw in haar aanwezigheid op een stoel neerplofte, wees Margaret haar minzaam op het protocol. “One does not sit before Royalty sits.” Tijdens diners kwam ze notoir te laat en bleef dan in de regel tot in de late avonduurtjes plakken, tot groot verdriet van de overige gasten, die volgens datzelfde protocol eveneens gedwongen werden tot nachtbraken.

Gilles de la Tourette

Het bronnenmateriaal waarop Brown zich baseert bestaat vooral uit de roddel en achterklap die Margaret in de dagboeken en biografieën van anderen heeft achtergelaten, want zo’n dame van koninklijken bloede krijgt het zelden recht voor haar raap. (Op Dudley Moore na dan. Die vroeg haar in een dronken bui: “Good evening, your royal highness. I suppose a blow job is out of the question?”). Fotograaf Cecil Beaton noemde haar in de verslaglegging van zijn dagelijkse besognes “a little pocket monster”, regisseur Alan Clark hield het bij: “Fat, ugly, dwarflike, lecherous and revoltingly tastelessly”. Margaret begaf zich graag in het gezelschap van artiesten, muzikanten, schrijvers en kunstenaars, van wie ze de artistieke prestaties vervolgens vreselijk door de mangel kon halen. (Robert Evans, producent van Love Story, vertrouwde ze tijdens de première in Londen toe dat manlief de film al in New York heeft gezien. “Hated it”, vatte ze zijn appreciatie van de smartlap kort en bondig samen. “Fuck you too,” dacht de producent).

Brown:

“It was almost as though, early in life, she had contracted a peculiarly royal strain of Tourette syndrome, causing the sufferer to be seized by the unstoppable urge to say the first thing that came into her head, just so long as it was sufficiently unpleasant.”

Anti-biografie

Ma’am Darling is ook een anti-biografie, een parodie op een genre dat parasiteert op de gekwetste ego’s van getuigen wier zure ontboezemingen over een protagonist veelal voor zoete koek worden aangenomen. Wat is waar? Brown citeert geamuseerd eerdere biografen, die het maar niet eens kunnen worden over het formaat bierblikje dat John ‘Biffo’ Bindon op zijn geërecteerde penis kon laten balanceren. Was het een bierpul (Tim Heald), 33 cl (Noel Botham) of een literblik (Wensley Clarkson)? Zulke discrepanties, verzucht Brown, “might lead some to question the very nature of biography.” De meningen zijn ook verdeeld of de topcrimineel daadwerkelijk seks heeft gehad met Hare Koninklijke Hoogheid. Hij beweerde bij hoog en laag van wel, zij ontkende in alle toonaarden.

Volgens Gore Vidal (van wie Margaret ooit heeft gezegd: “The trouble with Gore is that he wants my sister’s job”) wist ze maar al te goed wat haar rol was in het leven.

“It was inevitable; when there are two sisters and one is the Queen who must be the source of honour and all that is good, the other must be the focus of the most creative malice, the evil sister.”

Welke wijze les kunnen we uit het leven van prinses Margaret trekken? Julian Barnes in zijn review voor The Guardian: “It is evident (and not just from this book) that being royal is bad for the character. What is equally and dismayingly clear from Ma’am Darling is the corrosive effect on others of intimacy with royalty.”

Ma’am Darling: 99 Glimpses of Princess Margaret
Craig Brown
Harpercollins Publishers
ISBN 9780008203610
Verschenen in september 2017

Bestelinformatie

Bestel hier als hardcover bij bol.com (€ 19,99)
Bestel hier als ebook bij bol.com (€ 14,99)