Moeder zangeres Mattie Della Shaw ontmoet in 1957 vader John Nelson, pianist en componist. John Nelson had toen al vijf kinderen uit een eerdere relatie. En hij was de leider van een band, het Prince Rogers Trio. Toen Mattie een zoon kreeg van John, werd die Prince Roger Nelson genoemd. Het stel kreeg ook nog een dochter, Tyka Nelson.
Al jong werd het muzikale talent van Prince erkend. Een bevriende studio-eigenaar gaf hem, toen hij 17 was, de sleutel van zijn gebouw, zodat hij ’s nachts nummer kon opnemen, een gewoonte die hij de rest van zijn leven bleef volhouden. Investeerders – een dokter, een advocaat – werden door muziekpromotor Owen Husney ingeschakeld om Prince te kunnen laten schitteren. Ook bedacht Husney hoe Prince zich zou moeten kleden.
Deze biografie Dig if you will the picture. De biografie van Prince, is geschreven door een volgeling van ‘his royal badness’, TAFKAP of hoe hij zich ook noemde, en de liefde spat er vanaf. Zoals zijn onderwerp Prince gewend was te doen, heeft ook biograaf Ben Greenman goed nagedacht over hoe zijn verhaal eruit moet zien. Om te beginnen de voorkant van het boek, alleen al daarom zou je het kopen. Het portret van Prince is een kunstwerk, een collage samengesteld uit 71 verschillende onderdelen. Het is gemaakt door Kristi Abbott, die op de binnenflap alle credits krijgt. Achterin staat een catalogus van alle studioalbums van Prince, nummer voor nummer, met af en toe een anekdote van de biograaf. Met deze aanpak wordt meteen duidelijk wat Prince in een mensenleven betekend heeft. Niet alleen mooie muziek, het gaat om het hele pakket. En meteen krijgt de titel Dig if you will the picture de juiste lading.
“Prince’ gitaarspel was fenomenaal, zijn stem falset”, zegt Greenman. “Niet heel erg goed, maar bijna een meisjesstem die maakte dat hij dingen kon zeggen waar andere mannen voor opgepakt zouden worden.” Tijdens het lezen van dit soort uitspraken wil je de nummers van Prince opzetten om te horen of je het eens bent met de biograaf.
Seks
Prince Nelson wordt groot door zijn expliciet seksuele songteksten. In een recensie over het nummer Head schrijft Robert Christgau: “Mick Jagger zou zijn penis moeten opvouwen en naar huis gaan.”
Zijn nummers maken onderdeel uit van het collectieve bewustzijn. ‘Seks verkoopt’ nu eenmaal en er wordt daarom veel over geschreven en gezongen. Maar niemand deed dat zo wellustig en liefdevol als Prince. Hij zet de standaard. Wanneer ‘Queen Bee’ Beyonce in 2013 haar expliciete tekst Blow de wereld ingooit, wordt ze als na-aper van Prince gezien. Toch niet even gemakkelijk, een vrouw die over seks zingt…
Beyonce
Dit optreden uit 2004 van Prince met Beyonce, met op de achtergrond ‘onze’ saxofoniste Candy Dulfer, toont twee mensen die weten dat goede muziek en goede seks eigenlijk hetzelfde zijn, alleen is het eerste seks voor je hersenen en het tweede voor je lichaam.
“Om te beginnen leed Prince aan een steeds terugkerende zelfingenomenheid. Dat is geen ongewoon probleem onder genieën, zeker niet bij degenen die zo gedreven zijn om hun eigen genialiteit te demonstreren.”, aldus Greenman. Toch heerlijk om aan het eind van het optreden met Beyoncé Prince te horen zeggen: “Don’t hate us, ‘cause we fabulous!” Hij heeft gelijk.
Ouderlijk toezicht
Tipper Gore, de vrouw van Al Gore, maakt zich ondertussen zorgen over de de gevolgen van al die expliciete teksten en beelden voor de tere kinderziel. Ze hoorde samen met haar dochter Karenna het nummer Darling Nikki van Prince dat refereert aan seks en masturbatie, en is geschokt. Tipper mobiliseert de politiek er iets aan te doen en er volgens hoorzittingen over teksten van bekende artiesten. Er komt een organisatie, de Parents Music Resource Center (PMRC) om ouders te informeren en waarschuwen tegen verruwing van taalgebruik in de populaire muziek. Frank Zappa, die ook zijn werk moest komen verdedigen, noemt deze ontwikkeling ‘het bestrijden van roos door onthoofding.’
Sex , het nummer geschreven door de meester zelf, is volgens de biograaf niet zo best; het enige lichtpuntje noemt hij een uitvoering op het debuutalbum van een Nederlandse band met de onwaarschijnlijke naam Loïs Lane. Ja, Prince vond de zuster Klemann wel wat.
Dualiteit
Zijn androgyne verschijning , zijn vrouwelijke manier van kleden, zingen en praten, zijn verlegenheid, stond lijnrecht tegenover de puur mannelijke manier van het veroveren van vrouwenharten en van het alsmaar praten, denken en zingen over seks. Met die dualiteit kreeg Prince de wereld aan zijn voeten. Nummers konden zowel over meisjes, als over God gaan. Hij leek goddeloos en flirtte regelmatig met de duivel, om naast het podium Jehova getuige te zijn. Hoe verwarrend en met twee gezichten wil je het hebben?
Vrouwen
Prince werkte veel met vrouwen. In zijn band Revolution speelden Wendy Melvoin & Lisa Coleman een belangrijke rol. Totdat Prince zich verloofde met de tweelingzus van Wendy en de twee eruit gegooid werden. Hij schreef veel nummers die, omdat hij genderneutraal was lang voordat wij er over debatteerden, makkelijk door een vrouw konden worden gezongen. Een paar voorbeelden:
Cyndi Lauper- When you were mine/ Chaka Khan – I feel for you/ Sinead O’Connor – Nothing compares to you /Bangles- Manic Monday / Sheila E- Glamorous Life.
In het nummer Arrogance op het Love symbol Album zingt Prince: “What makes a man want to rule the world? Make him enough man to say he’s 50-50 girl’
Relaties
Prince leert Mayte Garcia kennen nadat haar moeder een videotape van haar had opgestuurd. Ze wordt achtergrondzangeres bij zijn begeleidingsband New Power Generation. Hij schrijft een aantal nummers voor haar die zij met zijn hulp op haar eigen album Child of the Sun zet. Ze trouwen in 1996. Hij is 37, zij 22.
Hun liefdesbaby Boy Gregory sterft een maand na de geboorte aan het syndroom van Pfeiffer, het te vroeg aan elkaar groeien van de fontanellen. Het stel vertelt erover bij Oprah. De relatie overleeft deze ramp niet, ze scheiden.
In 2000 trouwt Prince met Manuela Testolini, zakenvrouw en filantroop. Dat huwelijk duurt zes jaar en blijft kinderloos. Veel meer staat er niet over in de biografie. Ook over de oorzaak van de dood van Prince weidt Greenman niet erg uit. Het is duidelijk dat hij de overtuiging heeft dat het kleine beetje privéleven dat Prince had niet verder voor het grote publiek hoeft te worden uitgezocht en opgediend.
Jehova
Wanneer Prince gaat samenwerken met overtuigd Jehova getuige Larry Graham, de bassist van Sly and the family stone, is Prince ook binnen twee jaar ‘om’. Prince kuist zichzelf en zijn optredens en maakt in 2000 een album over zijn religieuze gevoelens, getiteld The Rainbow children.
Prince en Graham gaan zelfs samen langs de deur om het ware geloof te verkondigen. De vrouw is niet meer gelijkwaardig maar ondergeschikt aan de man. Antisemitisme en homofobie uit die periode worden even aangeraakt en benoemd door Greenman, maar ook weer net zo snel losgelaten.
“De man die zijn mening nooit verandert is als stilstaand water en kweekt reptielen van de geest,” schrijft Greenman. Dat kan best zijn, maar deze veranderingen zijn zo radicaal dat ze vragen oproepen. Bestaat er misschien een verband tussen zijn bekering en de dood van zijn zoon?
Er gebeuren meer onverklaarbare zaken. Op 26 december 1998 speelt Prince in Utrecht, in Tivoli. Hij roept: “2001 Osama bin Laden getting ready to bomb America, you better watch out.” In 1993 schreef hij een nummer over Donald Trump (op het album Black Version). Waarom daar niet meer over geschreven? Het nummer is trouwens gecensureerd van internet, verdwenen. Check het maar!
Slave
“Als je jouw masters niet bezit, dan bezitten de masters jou”, riep Prince ooit. Het is het bekende verhaal van zijn strijd tegen Warner Bros over wie nu eigenlijk de eigenaar is van de muziek die hij maakt. Hij schrijft Slave op zijn wang, en de strijd nadert een hoogtepunt rond de millenniumwissel.
1999 is het nummer dat inzet wordt van de strijd. Warner Bros wil er vanaf eind 1998 veel geld mee verdienen met een tot in de puntjes uitgedachte reclamecampagne. Prince bedenkt een list. Hij kopieert het nummer, verandert een paar details en brengt het dan op zijn eigen label NPG Records uit. Dat levert niks op. De eerste versie is ondertussen te bekend en, ook volgens de fans, beter.
En dan is er nog De kluis, The Vault, een mythisch gegeven, die gevuld zou zijn met allemaal Prince-nummers die nog nooit uitgebracht zijn. Er is op dit moment een groot juridisch gevecht gaande tussen de erfgenamen, waaronder zus Tyka, en producers, muzikanten en componisten die claimen ook recht te hebben op de opbrengst van de inhoud van de kluis. Sommige geruchten spreken van genoeg materiaal om de komende honderd jaar ieder jaarlijks een nieuw album uit te brengen.
Nadat ik het boek heb gelezen vraag ik me bij alle muziek die ik hoor af hoeveel Prince er in zit. Hij staat in een muzikale traditie die ik niet kende. Purple Haze van Jimi Hendrix, Purple Rain Drops van Stevie Wonder en Purple Snowflakes van Marvin Gaye. Er volgt in de biografie een kleine geschiedenis van de kleur paars. Best een mooie kleur.
Dig if you will the picture. De biografie van Prince
Ben Greenman
Uitgeverij Spectrum
ISBN 978 90 00 35776 5
Verschenen in augustus 2017
Bestelinformatie
Koop bij Athenaeum Boekhandel
Bestel hier als paperback bij Athenaeum Boekhandel (€ 25,00)
Bestel hier als ebook bij Athenaeum Boekhandel (€ 14,99)
Bestel hier als paperback bij bol.com (€ 25,00)
Bestel hier als ebook bij bol.com (€ 14,99)
