Een biografie uit de danswereld, waarin het vooral om uiterlijke schoonheid gaat, geschilderd aan de hand van het leven van de dramatisch stervende zwaan Olga de Haas.
Olga de Haas en Sylvester Campbell in 1969. © Eric-Koch / Anefo[/caption]Hoe komt het toch dat als je over dans gaat schrijven, de toon automatisch een lyrische wordt? Natuurlijk omdat de beweeglijkheid van het onderwerp op de lezer moet worden overgebracht. In dit geval zal ook het feit dat Femke van Wiggen Frans studeerde en in Parijs woonde, meespelen in haar zwierige toon. Het verhaal loopt als een trein, en leest lekker weg.
Het is de biografie van een danseres, geschreven door iemand die de wereld van binnenuit kent. Journalist Femke van Wiggen danste als jong meisje twee jaar bij de Nationale Balletacademie in Amsterdam en een jaar op het Koninklijk Conservatorium in Den Haag.
Het boek is lichtvoetig, vergeef me deze voor de hand liggende frase, maar dat is wel wat het is. De journalist in de biograaf waakt voor te veel insiderinformatie en schetst in ruime mate de achtergrond van de danswereld.
Je krijgt te lezen hoe het ook alweer zat met Sonia Gaskell, de vrouw die ballet in Nederland op de kaart heeft gezet.
Die, helemaal naar de clichés die we van de dansgeschiedenis kennen, al stampvoetend haar zin kreeg. Die als een ware keizerin de rollen onder de dansers verdeelde en daardoor heerste.
Gaskell heerste ook over het leven van haar protegee Olga de Haas. De jonge vrouw die alleen maar wilde dansen. Die met Sylvester Campbell een pas de deux mocht doen toen ze alleen nog maar een dansende, naar de zon verlangende, Icarus was.
Die toen het slechter ging met de wereldberoemde Rudolf Nurejev danste. De ‘held’ die haar letterlijk liet vallen omdat ze niet naar zijn nukken wilde buigen.
Olga de Haas die als een BN-er door het leven ging. Wiens levenswandel uitgebreid besproken werd op de pagina Privé van de Telegraaf. Omdat ze regelmatig in club Privé van Henk van der Meijden haar ‘overstresste’ spieren en gevoelens tot rust probeerde te krijgen met drank.
Het is fascinerend te lezen over een leven, een wereld, waarin de ultieme controle over je lichaam kan leiden tot het totale verlies aan controle over je ‘zelf’. Want het loopt niet goed af met dit balletmeisje. En iedereen zag het gebeuren, maar niemand kon het voorkomen.
Toch had ik graag wat meer feitelijke informatie willen lezen. Hoe is het afgelopen met haar vader? De man die zijn eigen ambities vervuld zag worden door zijn dansende dochter en aan Olga een belangrijke positie binnen de balletwereld ontleende. Of dankte hij die positie aan zijn relatie met Sonia Gaskell? Wat voor relatie was dat?
En Rudi van Dantzig, de choreograaf en opvolger van Sonia Gaskell bij het Nationale Ballet. Wat was werkelijk de reden dat hij Sonja liet dansen, terwijl hij wist dat ze al ‘kapot’ was? Rudi overleed in 2012 dus kan het ons niet vertellen maar is er daarom geen antwoord?
Blijkbaar is de danswereld nog steeds ‘te gevoelig’ voor een biografie waarin mensen zelf verwoorden wat er is gebeurd.
Dat is het pijnpunt van deze biografie voor mij als liefhebber van het genre. Natuurlijk, sinds het succes van Sonny Boy heeft de ‘Annejet van Zijl-methode’ school gemaakt in de biografische wereld.
Maar je kunt je als biograaf ook te veel verplaatsen in je hoofdpersoon en daardoor wendingen in het verhaal aanbrengen die mij als lezer tegen de borst stuiten.
Wat moet ik met zinnen als: “ Veranderen is voor Olga dan ook veel bedreigender dan blijven zoals ze is; wanneer ze verandert , krijgt ze met nog meer onzekerheid te maken.” En dat gevoel neem je niet weg met de verantwoording: “Belangrijke momenten in Olga’s leven heb ik willen laten spreken door hierop in te zoomen, door de situatie te duiden en door te pogen door Olga’s ogen te kijken – hier heb ik me mezelf als auteur enige vrijheid veroorloofd, om Olga levensechter te maken.”
Olga. Morgen dans ik weer
Femke van Wiggen
Uitgeverij De Geus
ISBN 9789044524741
Verschenen in januari 2016
Bestelinformatie
Koop bij Athenaeum Boekhandel
Bestel hier als paperback bij Athenaeum Boekhandel (€ 19,95)
Bestel hier als ebook bij Athenaeum Boekhandel (€ 9,99)
Bestel hier als paperback bij bol.com (€ 19,95)
Bestel hier als ebook bij bol.com (€ 9,99)
Heb er wel eens iets over gelezen over Olga de Haas ballerina bij het Nationale Ballet Kreeg les van Sonia Gaskel. Het kwam in die tijd niet zo veel voor. Ook weer controleverlies bij eetstoornissen en daar waarschuwen ze voor om er snel bij te zijn.