Deze week deed ik het nog. Een vriendin liet op Facebook weten dat ze eindelijk een contract bij een uitgeverij had en ik feliciteerde haar met de woorden:”Wat goeeed! Wijnen!! Wijnen!! Wijnen!!” Het blijft iedere keer weer verbazend hoe snel uitspraken die sommige mensen doen binnen de kortste tijd tot ons dagelijkse spraakgebruik horen. Martien Meiland is zo iemand. “Mij niet bellen!!” is ook een ‘mooie Martien’, als je wilt laten weten dat ze echt niet op je steun hoeven te rekenen.
Jan Dijkgraaf, columnist en publicist, legde al veel eerder een fascinatie voor het fenomeen van de Meilandjes aan de dag. – Voor wie geen tv-kijker is: Chateau Meiland is een real life serie over het gezin van Martien Meiland, die sinds voorjaar 2019 wordt uitgezonden.
Dijkgraaf schreef de biografie Martien, van burgemeesterszoontje tot kasteelheer. Het boek stond een week na verschijnen op nummer 1 in ‘De bestseller 60’ van de CPNB, de stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek.
Nadat het gezin Meiland in 2007 in de serie ‘Ik Vertrek’ was opgevallen bij de kijker en in 2015 in de herhaling ging, was de interesse van Talpa gewekt. Vooral ook door de inzet van de familie zelf. Ze vertelden dat hun eerste kasteelavontuur in Frankrijk was mislukt maar dat ze nu voor een tweede keer op zoek gingen naar hun droomkasteel. Chateau Meiland de serie was geboren.
Ongetwijfeld zijn er mensen die niet naar Martien Meiland kunnen kijken, die allergisch reageren op zijn gegil, zijn driftbuien en zijn gemaakte enthousiasme. Die vinden het allemaal nep, een echte real life soap, met de nadruk op de glinsterende visuele luchtbellen die voortdurend door beeld worden geblazen. Toch is me dat iets te gemakkelijk.
Gezin
De dynamiek binnen het gezin is boeiend om naar te kijken. Chaos en ordening vechten er om voorrang. Het opnemen van de huishoudelijke hulp Nadine in het gezin waar alles lijkt te kunnen, lijkt in eerste instantie sympathiek. Tot ze haar net zo hard weer uit die gezinskring stoten als het afscheid niet gaat zoals het gezin graag ziet. Je blijft je afvragen wat nu echt is of gespeeld.
Martien vergelijkt zijn leven met een rijdende bus, niet iedereen rijdt alle haltes mee. Ik ben benieuwd of de uitverkoop van het karakter van Martien Meiland, en dat is deze biografie in mijn ogen, niet teveel van het goede zal blijken te zijn.
We kijken graag naar hoe een gezin blijmoedig met elkaar het avontuur dat leven heet, aangaat. Hoe ze de harmonie proberen te bewaren ondanks alle factoren die dat bemoeilijken. Maar als we weten waar dat gedrag vandaan komt, verdwijnt dan niet de reden om te kijken naar een tot dan toe verbazingwekkend fenomeen?
Martien is homo, en wil dat niet zijn. Zijn vrouw Erica lijkt vooruitstrevend en een vrouw die onafhankelijk haar eigen weg gaat. Die niets liever doet dan klussen. Maar zodra ze haar mond open doet over de homoscene schrik je van de reactionaire homofobie die daar uit komt. Dochter Maxime lijkt een vlotte doortastende jonge vrouw die weet wat ze wil en geen man nodig heeft om haar dochtertje Claire op te voeden. Maar zonder opa Martien en oma Erica die altijd in de buurt zijn, zou het er heel wat minder soepel aan toe gaan.
Bastion van burgerlijkheid
In het verhaal dat Jan Dijkgraaf bij meerdere bezoeken aan het chateau in Frankrijk optekende, lees je dat Maxime ook een heel wat minder opgewekte kant aan haar karakter heeft. Oudste dochter Montana is alleen af en toe te zien als ze op bezoek is bij haar op het oog goed functionerende disfunctionele familie. Zij vindt het fijner haar eigen leven te leiden, op afstand. En Martien? Die verloor zijn moeder op jonge leeftijd en probeerde tegen alle klippen op het achtergebleven gezin bijeen te houden. Tevergeefs, hij neemt afstand van zijn alcoholische vader en zijn zus. Alleen broer Jaap blijft meerijden op de bus.
Burgerlijkheid als medicijn tegen de emotionele rollercoaster die de jacht naar erkenning, succes en geld in het leven van de Meilands. Dat is het beeld dat overblijft als je het boek en nieuwe serie op tv goed bekijkt. De familie Meiland woont tegenwoordig op een landgoed in de Achterhoek waar Martien, Erica en Maxime alle drie hun eigen woongedeelte hebben. Er is een Kerstspecial aangekondigd. Ik zal er waarschijnlijk naar kijken.
Een echt objectieve biografie is dit niet, daarvoor zijn er te weinig bronnen buiten de familie geraadpleegd. En de uitgeverij Osjato wordt geleid door Jan Dijkgraaf en de vrouw van Martien Meiland, Erica Renkema. Openhartige gesprekken zijn het wel, net zoals de familie op tv ook nooit een blad voor de mond neemt. We kunnen lezen hoe de familieleden elkaar de waarheid vertellen, met veel lawaai maar vaak met verassend weinig emotie, behalve dan die van de opgewekte ‘jullie mogen alles van me weten!’. Eigenlijk is Martien een achtergrondverhaal bij de serie en vertelt het wat meer over de levensgebeurtenissen die de ‘pater familias’ van de Meilandjes tot de charismatische man hebben gemaakt die hij op tv is. Een lekker en een luchtig tussendoortje om te lezen.
Martien, van burgemeesterszoontje tot kasteelheer
Jan Dijkgraaf
Uitgeverij Osjato
ISBN 9789083096643
Verschenen in oktober 2020
Bestelinformatie
Bestel als paperback bij bol.com (€ 22,50)Koop bij Athenaeum Boekhandel Bestel als paperback bij Athenaeum Boekhandel (€ 22,50)
