Er schuilt een zeker tragiek in House for Sale, de grootste hit die Margriet Eshuis ooit scoorde. Haar hele leven zou ze herinnerd worden aan dat ene nummer, dat ze niet zelf schreef. Dat het decennia later nog altijd tijdloos kinkt, is te danken aan producer Hans Vermeulen. Roel Smit was een aantal jaren roadmanager van de zangeres en tekende haar leven op in Margriet Eshuis – Haar Leven als Muzikale Roadtrip.
Zeventig jaar werd, tot ze de strijd tegen kanker verloor. Margriet Eshuijs was in haar tijd, waarin de populariteit van onder andere de Dolly Dots, Shocking Blue, Anita Meyer, Sandra Reemer, Earth & Fire en BZN tot grote hoogte steeg – een van de beste zangeressen van Nederland.
Muziek was haar leven. Maar met alles daaromheen had ze op z’n zachtst gezegd een ambivalente verhouding. Vooral met de opportunistische industrie die haar probeerde te kneden had ze een moeilijke relatie.
Gekkie
Ze was amper drie toen ze haar eerste noten uit een accordeon perste. Dat had evengoed een ander instrument kunnen zijn, want thuis – vader en moeder runden een muziekinstrumentenwinkel – ademde alles muziek. Op de middelbare school was dat anders. Daar was Margriet vooral een gekkie, dat gitaar speelde en zelfs een bandje werd uitgezet omdat ze te goed was.
Met een van haar jeugdvrienden, Henny Huisman, werd het gaandeweg steeds serieuzer. Huisman was drummer van het Zaanse trio Lucifer, de band van bassist Dick Buijsman. En zij waren op zoek naar een zangeres. Eshuijs was eigenlijk gitariste en pianiste, maar zingen kon ze ook wel. Vanaf het moment dat zij toetrad tot de band veranderde er iets, hing er iets in de lucht in de Zaanstreek.
De hitparade
Toen House For Sale in 1975 de hitparade binnenkwam leek het crescendo te gaan met Lucifer; het aantal boekingen steeg, en de gage ging ook omhoog. Maar voor Huisman en Buijsman zat er een naar luchtje aan; zij werden niet goed genoeg bevonden om de studiotrack in te spelen. Dat bleef wringen, te meer omdat het publiek steeds dit nummer wilde horen.
Ook het muziekjournaille was niet altijd even vriendelijk. Vooral het album Margriet, waar ze als componiste haar ziel en zaligheid in had gelegd, krijgt genadeloze kritieken. Na vijf jaar ging de stekker uit Lucifer en ging Eshuijs verder als soloartiest.
Black Pearl
Met steeds wisselende bandleden, vaak uitstekende muzikanten, bleef ze muziek maken. Haar albums On the move again en Right on time werden weliswaar geen kaskrakers, waardering was er wel. Met de jaren bleef haar publiek haar, mede dankzij drie Edisons, trouw. En er kwam toch nog een bescheiden hit: Black Pearl. Ze ontmoette Maarten Peters, die haar geliefde zou worden en met wie ze een vruchtbare samenwerking aanging.
In 1991 werd ze weer onderscheiden, dit keer met de Gouden Harp voor het album Sometimes, een plaat met composities van haar partner. Haar carrière bleef goeddeels uit de spotlights, maar in het theater bleef ze nog altijd een graag geziene artieste. House for Sale, dat al jaren als een molensteen om haar nek hing, verscheen ook weer in een nieuw arrangement op de setlijst. Dat is in grote lijnen het verhaal zoals Smit het heeft opgetekend.
Onnodige details
Bij een aantal van de episodes uit het leven van zijn heldin zat hij er, als lid van de crew, letterlijk met zijn neus bovenop. Daarmee had hij de gelegenheid om meer te brengen dan alleen een chronologische levensloop, met hoogte- en dieptepunten.
Maar de kunst van het vertellen is lang niet iedereen gegeven, en een te vriendschappelijke relatie maakt het er in dit geval niet beter op. Dat je wel degelijk een prettig leesbaar boek kunt schrijven bewees Ralf Mohren onlangs met de De Zachte Zanger, de biografie over Jack Poels. Ook hij zat dicht op de huid van zijn protagonist maar wist daar ontegenzeggelijk een meerwaarde uit te halen. Of Job Hulsman, die op een slimme en meeslepende manier het leven van Ricardo McDougal beschreef.
Jammer genoeg heeft Smit, die behalve roadmanager ook bevriend was met Eshuijs, die kans aan zich voorbij laten gaan. Zijn relaas van haar carrière leest als een minutieus dagboekverslag van een fan, met veel onnodige details en een hoog toen-en-toen-gehalte.
“Na de wandeling is het tijd voor een uitgebreide lunch met sterke koffie, verse sinaasappelsap, brood, gebakken eieren met spek, en witte bonen in tomatensaus. Margriet heeft al aardig leren koken. Liefst maakt zij een eenvoudige boerenkoolstamppot of zuurkool met ananas en uitgebakken spek.”
Dergelijke uitweidingen in houterige, en een soms wat kinderlijke manier van formuleren, gaan ten koste van de vaart en leesbaarheid. Vooral in het deel waarin de zangcarrière over het hoogtepunt heen is, en we al babbelend in herinnering worden gebracht over de soundmixshow, Margriets popkoor, een interview met Loretta Schrijver en andere televisieoptredens her en der, wordt het een worsteling om bij de laatste pagina te komen.
Margriet Eshuijs’ versie van House for Sale is nationaal cultureel erfgoed, daarover geen twijfel. Maar Smits’ vriendschap met en bewondering voor de Zaanse zangeres zit hem in deze fanclubbijdrage, vermomd als biografie, danig in de weg.
Margriet Eshuijs – Haar leven als muzikale roadtrip
Roel Smit
Uitgeverij Noordbroek – Van Gorcum
ISBN: 9789464712858
Verschenen maart 2025
Bestelinformatie
Bestel als paperback bij bol.com (€ 34,90)
