De statuten en reglementen van Oude Maasweg

De presentatie van ‘het verbazingwekkende verhaal van The Amazing Stroopwafels’, zoals de ondertitel van het boek luidt, is op 16 maart 2019 bij boekhandel Donner in Rotterdam. Twee keer de hoek om van de plaats waar ik The Amazing Stroopwafels (toen als duo) vaak zag optreden, in de jaren zeventig en tachtig. Op straat, op de Lijnbaan, aan de korte kant van warenhuis Ter Meulen, een paar passen van de hoofdingang, waar Ome Jaap met zijn bollenkar stond (‘ ik heb d’r nog maar een paar!’ riep hij doorgaans, ook als de dag net begonnen was).

Ome Jaap staat in 1986 op de hoes van de Stroopwafels-elpee ‘De straat betaalt’, ik sta in 2019 bij de presentatie van ‘Oude Maasweg kwart voor drie’, een boek geschreven door Merlijn Kerkhof, de zoon van opperStroopwafel Wim Kerkhof. NRC-columniste Japke-d. Bouma vertelt over haar fascinatie voor Oude Maasweg. Muzieksamensteller Herman van der Velden is erbij, in zijn eentje verantwoordelijk voor een groot deel van het Stroopwafelsucces. En natuurlijk treden The Amazing Stroopwafels op, voor de gelegenheid in vijfmansformatie, met als extra een gastrol van Fred Piek, de man die in 1979 samen met Wim Kerkhof The Amazing Stroopwafels begon. Dat laatste is bijzonder, want Fred (in de jaren zeventig bekend van de folkrockgroep Fungus) verliet de groep alweer snel en het contact tussen de twee is pas kortgeleden hersteld.

‘Waarom wilde ik ook alweer een boek schrijven over mijn vader? Omdat hij een monument verdient. Omdat hij geweldige muziek heeft gemaakt. Omdat die muziek bekender zou moeten zijn dan ze is. Omdat ik de enige ben die dit boek kan schrijven.’ Merlijn Kerkhof (Vlaardingen, 1986), schrijver en muziekjournalist voor de Volkskrant, zet hoog in met een boek dat ontstaat uit bewondering. Te meer daar hij aan het begin al stelt dat zijn vader een lieve man is, voor zijn familie en voor zijn fans. ‘Maar als ik een boek over hem schrijf, moet ik ook de mensen spreken die minder goede of zelfs slechte ervaringen met hem hebben – ik weet dat ze bestaan.’

Die negatieve ervaringen liggen soms onverwacht dichtbij. Zoals bij Rien de Bruin, de gitarist/zanger waarmee Wim sinds 1983 de kern van The Amazing Stroopwafels vormt. In een eerder verschenen boek over Rotterdamse artiesten blijkt dat Rien in het hoofdstuk over de Stroopwafels helemaal niet voorkomt. Pas bij de research voor deze biografie komt uit dat Wim en Rien hier gedurende tientallen jaren en ontelbare uren samen in de auto, nooit over gesproken hebben.

Het zachte karakter van Wim blijkt gelijk op te gaan met een dominante rol binnen de band. Alles moet op zijn manier. Merlijn Kerkhof vertelt zijn verhaal recht vooruit. Als hij iemand gaat interviewen, dan lees je dat ook en komt tevens de situatie tijdens het gesprek aan bod (‘ groentesoep en een dienblad vol gesmeerde broodjes’). Dat gaat gepaard met fijne details (‘de meubels zijn wit of crèmekleurig’) en met zijn gedachten (‘wat heeft zijn tijd als medewerker bij Nationale Nederlanden met de Stroopwafels te maken?’) die het boek een prettige eigen sfeer geven. Je loopt mee met de schrijver.

Psychologisch spinnenweb

De portrettering van het lied Oude Maasweg is de hoofdmoot van het boek. Van het oorspronkelijke Engelstalige nummer van Leon Russell ‘Manhattan Island Serenade’ via de eerste bewerking in 1975 van Wim Kerkhof (dan is de titelregel ‘Natte Botlek powezi’) tot gedetailleerde muzikale uitleg over de gebruikte akkoorden. Ook de tekst en de topografie komen aan bod. Het meest interessant en veelzijdig is het omstreden verhaal van de gedeeltelijke heropname uit 1994 van het nummer Oude Maasweg. De tweede stem, in de originele opname van 1981 van Fred Piek, wordt door Wim Kerkhof overgezongen, waarbij hij het origineel zoveel mogelijk benadert. Het hoe en waarom van die actie en hoe de betrokkenen hiermee omgaan, ontvouwt zich als psychologisch spinnenweb.

Gedurende het boek wordt de spanning opgevoerd naar de laatste ontmoeting die de schrijver heeft gepland, die met Fred Piek. Daar zwaaien minder skeletten uit de kast dan in de opbouw wordt gesuggereerd. Wel leidt het gesprek tot een toenadering tussen Fred en Wim en zal Piek een paar keer een gastoptreden geven bij de Stroopwafels.

Het boek sluit af met de persoonlijke top 40 van de auteur van Amazing Stroopwafels-nummers. Daarbij is het titelnummer op de derde plek te vinden (in de oorspronkelijke versie uit 1981), De grote leegte en Voor de storm staan er nog boven.

Merlijn Kerkhof zegt in zijn boek al snel dat Oude Maasweg kwart voor drie geen echte biografie is. De schrijver is zelf onderdeel van het verhaal, kent de meeste bandleden al zijn hele leven en fungeert een enkele keer als invaller in de band. Hij deelt zelfs zijn twijfel over de kwaliteit van het boek met de lezer. De eerlijkheid en openheid rondom het blootleggen van alle informatie en de nauwkeurigheid waarmee de statuten en reglementen van Oude Maasweg zijn genoteerd, maken het tot een mooi document in de Nederlandse muziekgeschiedenis van een eigenzinnige band.

Oude Maasweg kwart voor drie. Het verbazingwekkende verhaal van The Amazing Stroopwafels
Merlijn Kerkhof
Thomas Rap
ISBN 9789400406414
Verschenen in maart 2019

Bestelinformatie