We kennen allemaal Aletta Jacobs en misschien ook Catharina van Tussenbroek, maar eind negentiende eeuw werden meer vrouwen opgeleid tot arts. Marie du Saar (1860-1955) bijvoorbeeld, de oogarts over wie Tineke van Loosbroek de biografie Van pionier tot buitenstaander schreef. Twee onbetrouwbare mannen zaten Marie du Saar in de weg bij het opbouwen van een succesvolle carrière. Haar zoon kon deze teleurstelling niet goedmaken. Marie du Saar legde een lange weg af voordat zij zichzelf...

The Golden Earring, een van de oudste rockbands ter wereld, viel stil toen afgelopen zomer George Kooymans overleed. Zijn dood betekende ook het definitieve einde van de band. De drie overgebleven leden lieten daar geen twijfel over bestaan. In Cesar kijkt drummer Cesar Zuiderwijk terug. Niet alleen op de roem, de albums en de podia, maar ook op zijn andere projecten, en wat hij altijd zorgvuldig buiten het bereik van het publiek hield: zijn...

“Je bent in een krankzinnigengesticht, je bent krankzinnig!” schreef Fré Dommisse in haar debuutroman Krankzinnigen. Met dit boek doorbrak zij als een van de eersten het taboe op psychische ziekte. In haar biografie Fré Dommisse - Schrijfster tussen normaal en abnormaal (1900-1971) laat Catharina Th. Bakker zien hoe en waarom Fré Dommisse haar unieke stem liet horen.  Fré Dommisse was de jongste dochter van een Zeeuwse predikant. Hij liet zijn blinde vrouw jong achter als weduwe met...

Anders dan zijn beroemde halfzus Wilhelmina Drucker, beter bekend als “Dolle Mina”, is Hendrik Lodewijk Drucker (1857-1917) zeker voor het grote publiek een onbekende. Dat is jammer, omdat hij in zijn tijd een eminent jurist en een vooraanstaand politicus was. Zowel zijn wetenschappelijke werk als zijn activiteiten als progressief-liberaal politicus hebben zegenrijke sporen achtergelaten. Het is daarom goed dat Gerrit Jan Veerman de biografie van Drucker heeft geschreven. Hendrik Lodewijk Drucker verdient het om...

Darja Collin, was dat niet de vrouw van de dichter Slauerhoff? Was dat geen danseres? Het zijn die twee vragen die opkomen als haar naam eens mocht vallen. Schrijver Arend Hulshof raakte na het herlezen van de biografie van Slauerhoff van Wim Hazeu gefascineerd door deze vrouw ‘die meer nog dan hij tegen de tijdgeest inging’ en besloot een biografie over haar te schrijven. Met bewonderenswaardig doorzettingsvermogen heeft Hulshof de schaarse herinneringen en documenten...

“Vergeten binnen de Frankfurter Schule’ luidt de ondertitel van Bertus Mulders biografie van Andries Sternheim (1890-1944). Mulders programmatische titel belooft een eerherstel voor deze Joodse medewerker van het Institut für Sozialforschung. Die belofte lost de biograaf volledig in. Bertus Mulder studeerde arbeidssociologie en was docent sociale geschiedenis. Hij is bijzonder goed thuis in de geschiedenis van de sociaaldemocratie. Eerder schreef hij biografieën over Jaap Nieuwenhuize, Fokje Pasma, de muze van Pieter Jelles Troelstra en Sophie...

Een jaar of 20 geleden werkte schrijver Willem van Toorn mee aan het scenario voor een televisiefilm over de landschappen van Jac. P. Thijsse. De bedoeling van regisseur Jan Bosdriesz was om te laten zien hoe deze landschappen er inmiddels bij lagen en te onderzoeken hoe ze door bewoners en passanten werden ervaren. Omdat daarvoor een subsidie noodzakelijk was, mochten schrijver en filmmaker hun opzet komen toelichten voor een commissie. Men was namelijk verbaasd...

Vitus Bruinsma, geboren in Leeuwarden en oprichter van de (Friesche) Volkspartij, was een bijzonder en veelzijdig mens. Hij maakte in de laatste decennia van de 19e eeuw vooral naam met zijn pogingen om verschillende groeperingen, van socialisten tot linkse liberalen, te verenigen om algemeen kiesrecht en andere sociale hervormingen te verkrijgen. Maar zijn naam ontbreekt vrijwel geheel in de algemene geschiedenis over die woelige periode van het opkomend socialisme in Nederland. Die ereplaats valt...

‘Emotioneel’. ‘Fantasierijk’. ‘Kinderlijk’. ‘Emotioneel’. ‘Impulsief’. ‘Overdreven genotszucht’. ‘Grote ijdelheid’. ‘Fixatie op seksualiteit’. ‘Niet gesteld op huiselijke gezelligheid’. ‘Gering plichtsgevoel’. ‘Geen spaarzaamheid’. ‘Suggestibel’. Met onder meer die woorden zou volgens Nederlandse koloniale psychiaters als Feike van Loon en Petrus Henri Marie Travaglino ‘op wetenschappelijke gronden’ de Javaanse psyche te typeren zijn. Zij introduceerden hun opvattingen over die zogenaamd andere psyche dan de Westerse rond 1920 in Nederlands-Indië. Op basis daarvan waarschuwden zij ook voor een te...

Marianne Braun heeft haar biografie Wilhelmina Drucker. Een vrouw in de oppositie op een goed moment gepubliceerd. Op 5 december aanstaande is het honderd jaar geleden dat Drucker in Amsterdam stierf. En in het afgelopen voorjaar werd de naar haar genoemde radicaal-feministische Dolle Mina-beweging die in 1969-1970 ontstond, nieuw leven ingeblazen. Het jaar 2025 werd door de Wilhelmina Drucker Fundatie tot herdenkingsjaar uitgeroepen om zo de herinnering aan haar feministische pionierswerk levend te houden....

Louisette was de grote revuester van de jaren 10, 20, 30 en 40 van de vorige eeuw, de Nederlandse Mistinguett. Een gevierd artieste, die uiteindelijk eenzaam stierf en in de vergetelheid is geraakt. Als piepjonge twintiger maakte Danny van Zuijlen al eens een liefdevolle kleinkunstvoorstelling over Louisette. En over de vrouw ‘die hem maar steeds niet losliet en aan wie hij al die tijd is blijven denken’ schreef hij nu dit boek, dat langs...

De vervlogen wereld van Marie, gravin van Bylandt van Alies Pegtel is prachtig uitgegeven. Alleen de foto op de voorkant van het gebonden boek intrigeert al. De gravin heeft een open blik en - een beetje slordig - opgestoken haar; ze draagt een mantelkostuum met vest en das. Ze ziet er intelligent en benaderbaar uit. In werkelijkheid was ze dat laatste overigens niet. Het boek waarin haar leven is beschreven, is gemaakt ter gelegenheid van...