In een huis is het niet de kast met fictie die de persoonlijkheid van de eigenaar het meest onthult, het zijn de biografieën. Ieder zichzelf respecterende lezer heeft tussen zijn romans op z’n minst één Flaubert, Highsmith, Kafka, Dostojevski, Roth en Duras staan, al dan niet met een geknakte rug, het zegt weinig of niks. Als zich naast of op aparte planken ook de biografieën van deze schrijvers bevinden, dan zegt dat al aanzienlijk meer dan de aanwezigheid van Madame Bovary of Exit Ghost. Staan er van een schrijver, filosoof, filmer of filmster meerdere biografieën in een kast dan kijk je regelrecht in de ziel van de bezitter.
Ik heb meerdere biografieën en monografieën van Marilyn Monroe (13), Elvis Presley (8), J. D. Salinger (7), Marguerite Duras (6) Rainer Werner Fassbinder (5), Jean-Paul Sartre (5), Michel Foucault (4), George Simenon (4), Patricia Highsmith (4), Truman Capote (4). Jean-Paul Sartre beslaat samen met Simone de Beauvoir nogal wat ruimte, al heb ik alleen van Sarte biografieën (5) in huis. De familie Mann zijn eveneens grootgrondbezitters en bezetten naast de romans nog eens de ruimte van tien werken. Maar Sylvia Plath en Ted Hughes spannen de kroon. Ze hebben in mijn kast een eigen territorium, twee planken met een kleine tachtig boeken van en over hen.
De biografie, of liever gezegd het biografische, het beschreven en besproken worden, is van meet af aan onderwerp geweest van mijn studie en mijn literaire werk. Op roem en roddel, faam en fans, echt en onecht, de grens tussen privé en publiek, en de scheppende en verwoestende macht van het (levens)verhaal studeerde ik af in de filosofie en daarna bleef het biografische een van de voornaamste thema’s van mijn romans en essays. Verhalen kunnen je maken en breken, daar komt het op neer.
Heerlijk om jouw rijtje te zien
Ik tel m’n knopen
Hoe een lezer leest, wat hij in het geschrevene ziet, er uithaalt en ermee doet, is natuurlijk eveneens van belang. Dat zegt des te meer over de persoonlijkheid van een lezer, denk ik. Niet alleen het wat, een verzamelcollectie. Biografieën lees ik ook graag, hoewel bij mij de nadruk ligt op nonficite materiaal en filosofische reflectie. Paul Scheffers Alles doet mee aan de werkelijkheid: Herman Wolf (1893-1942) bijvoorbeeld kan ik zeker waarderen.