The Kinks zijn alleen The Kinks als ze allebei meedoen. En allebei, dat zijn Ray en Dave Davies. Creatieve spanning, dat is, in het kort, de reden waarom de twee broers niet meer samen het podium op gaan. Vanaf het moment dat ze elk hun eigen weg gingen, eind jaren negentig, moeten hun fans het doen met de backcatalogue en soloplaten. Dick van Veelen is zo’n fan. Hij schreef het boek Ray en Dave Davies: Going Solo na the Kinks.
Noel en Liam, ook zo’n stel. Trekken ze samen op, dan ligt de wereld smachtend aan hun voeten, met surreële ticketprijzen. In hun eentje is het een ander verhaal. Eigenlijk geldt dat ook voor Mick en Keith, ook een soort broertjes. Aardig album, Talk is Cheap maar Keith kreeg er destijds met zijn Wonderful Wino’s Ahoy niet mee uitverkocht. Dat is toch anders met The Stones in de Arena.
Maar Ray en Dave dus.
Solo
Wat deden de broers na hun tijd bij The Kinks? Ray Davies (1945) schreef een autobiografische roman, X-Ray, over zijn jeugd in Noord-Londen. En hij maakte een paar prachtige albums, waaronder Storytellers uit 1998. Het was het soort liedjes dat hem niet in zalen maar als begenadigd verteller naar chique theaters bracht, waaronder Carré.
Ook de jongere Dave, tekstueel tikkeltje minder begenadigd, bleef muziek maken. En herstelde na een plotse beroerte in 2004.
Bij dit soort grootheden – die nog leven – is de geruchtenmachine zo ongeveer een perpetuum mobile. Een Kinks-reünie: zou dat nog leuk zijn? Dick van Veelen vindt vermoedelijk van wel. Vraag hem waar Ray morgen is, of wat Dave gisteren heeft gedaan en hij vertelt het je. Terloops schudt hij dan in een moeite door een anekdote of een persoonlijke herinnering uit zijn mouw. Zo’n fan is hij. Zijn boek is dan ook geen biografie van de twee Britten, zoals You Really Got Me: The Story of The Kinks, van Nick Hasted.
Hufter
Deze Brit maakte er werk van om de legendarische band, die vooral in de jaren zestig van zich liet horen, te doorgronden. In dit boek komen we onder meer te weten dat Larry Page, de manager, tot de conclusie was gekomen dat Ray in die jaren zestig een net zo grote hufter was als twee decennia later. En dat behalve die prachtige nummers die ze aan de eeuwigheid toevertrouwden, de broers ook een spoor achterlieten van in puin geslagen hotelkamers, doorgedraaide ex-vrouwen en bandleden die na een zenuwinzinking hun leven – al dan niet gemankeerd – weer op de rails moesten zien te krijgen. ‘If it ain’t broke, break it’, dat was het motto.
Verderop in dat boek lezen we, en je schrikt er bijna van, dat drummer Mick Avory – het is 1965, ergens in Cardiff – een cymbaal richting het hoofd van Dave smijt. Het scheelde een haar of de Kink was onthoofd. Nou had de slagwerker, vond ie zelf, wel een goede reden voor zijn bijna fatale worp want net ervoor kreeg hij bits te horen: “Your drumming’s shit – they’d sound better if you played them with your cock.” Dit en andere verhalen maken het tot een zeer onderhoudend en amusant boek dat doordringt tot in de krochten van The Kinks.
Heilige missie
Van Veelen tapt uit een ander vaatje. Zoals gezegd, hij is fan; misschien wel meer dan dat. The Kinks is voor hem een heilige missie en dat mag iedereen weten. Zijn boek is een plakboek van foto’s, setlijsten, persoonlijke ontboezemingen, ontmoetingen en een eindeloze stroom van citaten uit recensies.
Ook zijn dochter is fan en gaat mee naar een concert van Ray in Breda. Van Veelen vertelt:
“Na afloop van het concert weet ik beslag te leggen op de setlist en een eigenhandig geschreven tekstblad, een A-viertje, met flarden van de tekst en akkoorden van het liedje All she Wrote, een van de acht nummers die hij zong van zijn nieuw album. De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik mij dochter Heidi vroeg het tekstblad van de standaard te pakken in de hoop dat bij betrappen door een roadmanager of technicus er voor een jonge dame enige consideratie zou zijn.”
Het zijn dit soort verhaaltjes – de fan zo blij als een kind – waar het boek vol van is en die zijn mateloze bewondering illustreren. Aandoenlijk is het verhaal over de workshop songwriting in Cornwall, waar Ray Davies hoogstpersoonlijk schrijfadviezen geeft. Mooi is hoe Van Veelen zich laat kennen en een liedje schrijft over zijn persoonlijke sores in een liedje dat hij We’re Okay noemt, maar door zijn ‘docent’ tot Miss My Kids wordt omgedoopt.
Hij kan best schrijven. Ray en Dave Davies: Going Solo na the Kinks is een sympathiek boek van een sympathieke schrijver over wie we aardig wat te weten komen. Maar stel dat je het ongelezen laat, dan mis je over The Kinks niet zo veel.
Wellicht verschijnt er ooit nog eens een autobiografie van Dick van Veelen. Dat zou zo maar een mooi boek kunnen zijn.
Ray en Dave Davies: Going Solo na the Kinks
Dick van Veelen
Uitgeverij Noordboek
ISBN paperback 9789023259831
Verschenen in november 2024
Bestelinformatie
Bestel als paperback bij bol.com (€ 29,90)
