Bij de 36 portretten in hun Erflaters der Nederlandse beschaving (1939) hebben de vermaarde historici Jan en Annie Romein wel Gijsbert Karel van Hogendorp, maar niet Pieter Vreede opgenomen. Pas in de vijfde druk (1973) van hun standaardwerk De lage landen bij de zee heeft Annie Romein opgemerkt, dat toch Pieter Vreede meer dan Gijsbert Karel van Hogendorp als stichter van het moderne Nederland moet worden aangemerkt. En zij voegde daaraan toe dat “wie...

Er schuilt een zeker tragiek in House for Sale, de grootste hit die Margriet Eshuis ooit scoorde. Haar hele leven zou ze herinnerd worden aan dat ene nummer, dat ze niet zelf schreef. Dat het decennia later nog altijd tijdloos kinkt, is te danken aan producer Hans Vermeulen. Roel Smit was een aantal jaren roadmanager van de zangeres en tekende haar leven op in Margriet Eshuis – Haar Leven als Muzikale Roadtrip. Zeventig jaar werd,...

De volgende vraag lijkt me heel redelijk en gerechtvaardigd: ‘Is het nodig dat er aan elke goede voetballer een biografie wordt gewijd?’ Daar moest ik aan denken toen ik vernam dat er een over Jari Litmanen verscheen. Op z’n minst zouden we ons in dit verband moeten afvragen waar de grens ligt. Een voetballer, en dat blijkt maar al te zeer uit dit boek en niet in het minst uit Litmanens eigen overwegingen, is in...

Twee jaar lang volgde journalist Job Hulsman de rapper Ricardo McDougal, die bekend werd als Rico. Hij schreef met Mijn Eigen Wereld – Het gefreakte leven van Phreako Rico, een rauw portret van de man die worstelt met een hardnekkige verslaving aan drugs en alcohol. Samen met zijn kunstbroeders Sticks en Delic schreef hij geschiedenis met de Zwolse formatie Opgezwolle. Van tweede bij de Grote Prijs van Nederland tot stijf uitverkochte optredens in de Ziggodome;...

Victor Laurentius was vijftien toen hij voor het eerst in aanraking kwam met de figuur van Peter Tazelaar. Hij kwam hem tegen in Soldaat van Oranje van Erik Hazelhoff Roelzema. Een fascinatie was geboren. Ruim dertig jaar later resulteerde die in Spion in smoking, zijn biografie van Peter Tazelaar. Laurentius leerde tijdens zijn zoektocht een man kennen die in de oorlog onverschrokken was, na de oorlog niet meer zijn draai kon vinden, en lijdzaam toezag...

Mathilde Cohen Tervaert-Israëls (1864-1945) erfde de grote kunstcollectie van haar vader Jozef Israëls en broer Isaac Israëls. Door zorgvuldige schenkingen zorgde ze dat hun werk voor het Nederlandse publiek bewaard bleef. Achterkleinzoon Chris van Weel wilde zijn overgrootmoeder ‘Oma Masje’ uit de schaduw halen en ging op onderzoek uit. Uit zijn biografie Voor kunst en vrouwenrechten blijkt dat Mathilde Cohen Tervaert-Israëls ook zeer actief was in de eerste feministische golf.  Als dochter van Jozef Israëls...

Het blijft verbijsterend dat er tachtig jaar na de Tweede Wereldoorlog nog altijd onbekende personen en hun verhalen opduiken die er daadwerkelijk toe doen. ‘Waarom heeft niemand dit ooit opgeraapt?’ was mijn reactie toen ik tijdens onderzoek naar een Joodse schrijver op een andere auteur stuitte – die nota bene in het concentratiekamp Bergen-Belsen een dichtbundel daarover bleek te hebben geschreven. Het uit tien gedichten bestaande boekje was in 1946 uitgegeven, maar vervolgens in de...

Tachtig jaar na haar dood is Esmée van Eeghen opgenomen in de namenlijst op het monument in het Fries Verzetsmuseum. Dit monument bevat de namen van de driehonderd verzetsstrijders die in Friesland zijn omgekomen. Esmée van Eeghen kwam daar tot voor kort niet op voor vanwege haar omstreden reputatie. Het stond vast dat ze in het verzet actief was maar ze had ook een verhouding met een Duitse officier en werd er van beschuldigd...

Na haar biografieën van Strindberg, Munch en Nietzsche heeft Sue Prideaux zich gestort op een andere ‘wildeman’, Paul Gauguin. Wildeman heet haar biografie in de Nederlandse vertaling. Sue Prideaux begint haar biografie van Paul Gauguin met het releveren van een paar feiten die een nieuwe kijk op het leven van de schilder rechtvaardigen. In de eerste plaats is in 2020 het manuscript opgedoken van Gauguins Avant et apres, tweehonderd handgeschreven pagina’s, geschreven gedurende de laatste...

De rebelse Romanov van Helen Rappaport heeft als ondertitel Julie van Saksen-Coburg, de keizerin die Rusland nooit heeft gehad. Rappaport begint haar boek met de beschrijving van het huwelijk van Leopold van Saksen-Coburg-Saalfeld in 1816 in Londen met Charlotte van Wales, na haar vader voorbestemd voor de Britse troon. Leopold is weliswaar knap, maar hij heeft weinig vermogen en rond zijn huwelijk in Londen wordt Saksen-Coburg-Saalfeld minachtend een ‘Pompernikkel-staatje’ genoemd. Toch weten Leopold en...

“Ik heb mijn stiefvader immer schaamteloos bewonderd,” bekent Caroline de Westenholz in het voorwoord van haar biografie van voordrachtskunstenaar en mecenas Albert Vogel (1924-1982). Zo zet zij de toon voor een zeer persoonlijk levensverhaal van haar stiefpapa, een ‘ongewoon mens’. Albert Vogel is zijn leven lang onlosmakelijk verbonden geweest met zijn familie. Zijn vader, Albert Vogel sr., was een gelauwerd voordrachtskunstenaar en toneelkenner. Hij toerde door heel Europa en Azië met zijn poëzieprogramma, soms samen...

Na zijn veel geprezen Wereld van suiker over wat de productie en consumptie van suiker gedaan heeft met ons leven en ecosysteem in de afgelopen eeuwen, komt de historicus Ulbe Bosma met een biografie van een bijzonder veelzijdig geleerde: Franz Junghuhn. Junghuhn wordt in Nederland vooral herinnerd door zijn rol in het ontstaan van de georganiseerde vrijdenkersbeweging, die in de negentiende eeuw ten strijde trok tegen elke vorm van religieuze dogmatiek. Bosma laat in...