recensie- categoriepagina

Hans Warren: de Zeeuwse klei ontstegen?

Hoe kun je de biografie schrijven van iemand met wie je 23 jaar samen was? Dat deed Mario Molegraaf en natuurlijk was hij zich bewust van het feit dat daar vragen over gesteld zouden worden. Hij probeert die vragen voor te zijn door Opperhuidmens: de biografie van Hans Warren te voorzien van een uitgebreide inleiding, waarin hij niet alleen zijn keuzes en werkwijze toelicht maar ook een voorschot neemt op de conclusies van zijn...

Altijd weer “een slag anders”. Een succesrijk staatsman met een tragisch einde: Ruud Lubbers  (1938-2018)

Vrijpostig en hinderlijk meedenken “Zouden we dat niet een slag anders kunnen doen?, was de stereotype vraag van minister-president Lubbers, als hij weer eens meedacht met één van zijn ministers, waarna hij dan uiteindelijk vaak met een voorstel kwam om het beleid drastisch te wijzigen. Een treffend voorbeeld van meedenken heb ik zelf als Financiën-ambtenaar meegemaakt. Eind december 1991 kreeg premier Lubbers uit handen van de gewezen thesaurier-generaal Emile van Lennep diens memoires. In zijn dankwoord...

August Vermeylen, een intellectueel in oorlogstijd

Vrij snel na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd de Vlaamse kunsthistoricus, letterkundige en politicus August Vermeylen (1872-1945) door de Duitsers ‘kaltgestellt’. Het werd hem verboden om nog langer een openbare functie uit te oefenen. In Stil verzet reconstrueert Hans Vandevoorde aan de hand van egodocumenten welke bewegingsruimte Vermeylen – en daarmee ook andere intellectuelen – tijdens de oorlog nog had. Naarmate Stil verzet vordert, realiseert Vandevoorde zich meer en meer dat een...

Erwin Olaf in retrospectief

Alles aan de biografie van Erwin Olaf Springveld (1959-2023) is monumentaal. De omvang, het overzicht van zijn oeuvre, en de tekst van Mischa Cohen. Bovendien geeft Hard werken, hard feesten een indringend tijdsbeeld waarin zijn leven en werk zich heeft afgespeeld. Woede was zijn drijfveer, een zekere verstilling –je zou het mildheid kunnen noemen – vond plaats na het klimmen der jaren, al bleef de activist in hem altijd op zijn hoede. Nooit meer...

Christijn Groeneveld: Revalideren als topsport

‘Het is alsof je uit de kast moet komen, maar dan met je handicap. Ook al kan iedereen zien dat je een handicap hebt.’Dat laat marathonschaatser Christijn Groeneveld, sinds de laatste wedstrijd in 2013 nog altijd regerend Nederlands kampioen op natuurijs, op het eind van zijn biografie optekenen door auteur Rick van Leeuwen. En hoewel zijn voormalige coach Gerard Kemkers van de TVM-ploeg zegt dat het mooi is dat hij een eigen biografie krijgt,...

De eigenzinnige smaakmaker en briljante cartoonist Bernhard Holtrop

Tekenen is een kwestie van hygiëne, zoiets als naar de wc gaan. In het sociale verkeer onhandig, naar journalisten ronduit stroef, maar achter de tekentafel, waar vorm en inhoud samenkomen en satire definitieve vorm krijgt, is Bernhard Holtrop (Ermelo, 1942) briljant en compromisloos. In Provo van de politieke Pornografie geeft Frenk Driessen een inkijkje in de wereld van de meest originele perstekenaar van zijn generatie. Provoceren zit in zijn bloed, een obsessie die volgens zijn...

Eigenzinnig en rechtlijnig. Het leven en werk van de dichter Ellen Warmond

Geef niet mee! is de titel van de biografie en typeert het leven van Ellen Warmond (1930-2011). Biograaf Trudy van Wijk koos deze beginwoorden uit het gedicht ‘Advies’. Bij de publicatie van dit gedicht in 1963 was Warmond al een gelauwerde auteur en een grote naam in de Nederlandse poëzie. Ze verkeerde in de hoogste literaire kringen van die tijd en ontving diverse literaire prijzen voor haar poëzie. Gedichten als  ‘Maandag’ en ‘Changement de...

Joan Derk van der Capellen: een adellijke voorvechter van het burgeractivisme

Joan Derk baron van der Capellen tot den Pol (1741-1784) is één der bekendste politieke figuren uit de Nederlandse achttiende-eeuwse geschiedenis. Twee regionale erfgoedcentra in Overijssel hebben geconstateerd, dat Van der Capellen bij het brede publiek toch in de vergetelheid is geraakt. Zij hebben daarom de journalist en historicus Luc Panhuysen (1962), die al een zevental historische werken op zijn naam heeft staan, de opdracht verstrekt over het leven van Van der Capellen een...

Eise Eisinga was meer dan een planetariumbouwer

Het planetarium van Eise Eisinga spreekt al bijna twee en een halve eeuw tot de verbeelding. Het lokt steeds weer nieuwe generaties naar zijn woonhuis in Franeker en het staat sinds 2023 op de werelderfgoedlijst van Unesco. Er zou nooit een biografie van Eise Eisinga zijn verschenen als hij dit beroemde planetarium niet had gebouwd. Maar Eisinga was meer dan een planetariumbouwer. Hij was ondernemer, politicus, vooraanstaand patriot, politiek vluchteling en bestuurder. In de...

Theodor Sanders. In de schaduw van Berlage

Bij de ingang van het Vondelpark aan de Van Eeghenstraat staat nog steeds een van de grootste en duurste particuliere stadspaleizen van de hoofdstad. Het werd in 1899 gebouwd door de architect, spoorwegingenieur en ondernemer Theodor Sanders. Het imposante gebouw met torentjes en sierbalkons, waarin Sanders zelf met zijn vrouw en drie verwanten ging wonen, was met meer dan 450 vierkante meter oppervlakte ‘erg ruim’, zoals zijn biograaf Arjan den Boer met enige understatement...

Thea Beckman: doodgewoon en bijzonder tegelijk

Ze staan nog steeds in mijn boekenkast: Kruistocht in spijkerbroek en Geef me de ruimte! De dikke historische romans van Thea Beckman (1923-2004) stonden in mijn jeugd garant voor urenlang leesplezier. Met mijn zoons las ik rond 2015 Zwerftocht met Korilu en ik herinnerde me gelijk de combinatie van spanning en sympathieke personages. Biografe Vivian de Gier plaatst de zeer succesvolle schrijfster Thea Beckman in de context van de jeugdliteratuur van de jaren zeventig en tachtig. Elf jaar...

Han Hollander, de man die het voetbal populariseerde

In zekere zin was Han Hollander een zondagskind. Als zoon van een Joodse voddenboer had hij nauwelijks kansen in het leven. Een nieuw spelletje, overgewaaid uit Engeland, opende de deuren naar een toekomst waarvan hij als kind in Deventer alleen maar durfde te dromen. Hij werd de eerste voetbalverslaggever van de radio, de aartsvader van Dick van Rijn, Theo Koomen en Govert van Brakel (Langs de lijn). Die laatste schreef een aangrijpende biografie van...