recensie- categoriepagina

Feit en fictie rondom Cleopatra. Een nieuwe biografie van Dick Harrison

Toen ik als meisje van vijftien vakantiewerk deed in een kledingzaak, was er een jongeman die mij voortdurend Cleopatra noemde. Wat was ik vereerd, want ik wist op die leeftijd natuurlijk maar een ding over Cleopatra: zij was een schoonheid. Later realiseerde ik mij tot mijn teleurstelling dat deze vleierij slechts te maken moet hebben gehad met haar en mijn groot uitgevallen neus. Bovendien kunnen we nu in  de biografie van de Zweed Dick...

Albert Smulders: Tropenwee in Congo

Albert Smulders. Zo heet de ‘afvallige Witte Pater’ in het boek Voor God en den Congo! Het wel en wee van een afvallige Witte Pater (1880-1957) van Wilbert Smulders. Smulders heeft voor zijn breed uitwaaierende boek over de missie in Congo een fascinerende protagonist gevonden. Priester Albert ging in 1906 als enthousiaste missionaris naar het hart van Afrika, maar kwam al in 1917 terug. Had Albert een ‘zonnesteek’ zoals de familie zei, of was...

Greet Hofmans en haar broeders en zusters

‘Het onbegrepen leven van Greet Hofmans’, die ondertitel gaf Han van Bree mee aan  zijn biografie van de vrouw wier naam tot op de dag van vandaag verbonden is aan een heuse koninklijke affaire. In 1956 publiceerde het Duitse weekblad Der Spiegel een onthullend artikel over de kwalijke invloed van een Jordanese gebedsgenezeres op de Koningin der Nederlanden. Het artikel maakte gewag van een kliek esoterisch gelijkgestemden die Hare Majesteit op abjecte ideeën bracht...

Marietta Petkova. Het turbulente leven van een virtuoze pianiste

Een bestaan dat volledig en vrijwel compromisloos in het teken van muziek staat, zo kun je het leven van de Bulgaarse Marietta Petkova (Roese, 1968) omschrijven. Wat aanvankelijk een portret moest worden, groeide van lieverlee uit tot een lijvige biografie over een uitzonderlijk begenadigd pianiste. Lex Bohlmeijer, van huis uit letterkundige, schreef het boek Muziek is een hart dat alles weet. Het aangrijpende levensverhaal van pianiste Marietta Petkova. Marietta was zeven toen ze met spelen...

Geheimen achter het podium: de Wereldoorlog van Josephine Baker

Zangeres, actrice, danseres, revuester, schrijfster: wat is Josephine Baker eigenlijk niet geweest? Vermoedelijk was ze de eerste superster van de entertainmentwereld. Josephine werd beroemd op (vooral Franse) theaterpodia, maar verwierf ook een sterrenstatus in de filmindustrie. Haar uitstraling, stem, bewegingen en levenslust bezorgden haar overal ter wereld een enorme schare bewonderaars, tot in de hoogste kringen. Maar Josephine Baker was misschien wel groter dan haarzelf. Ze werd ook bekend als fanatiek dierenliefhebster, meervoudig adoptiemoeder en...

De biografie van Anna Terruwe is boeiend maar stelt ook teleur

Anna Terruwe (1911-2004) opende in 1945 in Nijmegen een praktijk als zenuwarts. Tot haar klantenkring behoorden religieuzen die psychische problemen kregen door de strenge regels die de katholieke godsdienst hen oplegde. Halverwege de jaren vijftig verbood het Vaticaan haar om mannelijke religieuzen te behandelen. Tien jaar later werd zij gerehabiliteerd. Door deze affaire is zij lang beschouwd als een vooruitstrevend psychiater die mensen met geestelijke problemen, waaronder priesters en kloosterlingen, de nodige lucht verschafte....

Funerair wandelen op Zorgvlied

Een afgebroken kolom als verwijzing naar een jonggestorvene, een duif op een grafsteen duidend op verzoening, en de gevleugelde zandloper: het allegorisch symbool dat ons duidelijk maakt hoe kortstondig het aardse leven feitelijk is. Het zijn maar drie van de tientallen funeraire symbolen die je op begraafplaatsen kunt tegenkomen. Ze vinden hun oorsprong in zowel christelijke als niet-christelijke godsdiensten. Op laatnegentiende-eeuwse graven tref je ook symbolen aan uit de Romeinse en Griekse oudheid, zoals...

De kleine oorlog van Maurice Hirschel

De Hollandsche Schouwburg was de plek waar de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog de Joden van Amsterdam verzamelden voordat zij op transport werden gezet naar Westerbork of Vugt. Het was ook een broedplaats van humanitair verzet. Veelal denkt men dan aan Walter Süskind of Henriëtte Pimentel, die naar schatting zeshonderd kinderen in veiligheid hebben gebracht.  Of aan Raphaël Halverstad, die de benodigde papieren voor hun ontsnapping vervalste. De naam Maurice Hirschel zal menigeen minder...

The Kinks: een idolate fan over de gebroeders Ray en Dave Davies

The Kinks zijn alleen The Kinks als ze allebei meedoen. En allebei, dat zijn Ray en Dave Davies. Creatieve spanning, dat is, in het kort, de reden waarom de twee broers niet meer samen het podium op gaan. Vanaf het moment dat ze elk hun eigen weg gingen, eind jaren negentig, moeten hun fans het doen met de backcatalogue en soloplaten. Dick van Veelen is zo’n fan. Hij schreef het boek Ray en Dave...

Godfried Bomans, humorist uit heimwee

Zoals bij veel generatiegenoten het geval is, begon de liefde voor literatuur bij mij met Kopstukken van Godfried Bomans. Ze kwamen, dacht ik, voor in een Bulkboek met verzamelde ‘kursieven’. Mijn leraar Nederlands bracht ze ter sprake en ik weet nog dat ik er thuis mijn ouders met veel plezier uit voorlas. Toen op school bekend werd dat bij De Slegte een zoveelste druk van Pieter Bas voor één gulden vijfennegentig te koop was,...

Het godsvertrouwen van verzetsheld Kees Chardon

Tijdens de Tweede Wereldoorlog doken in Nederland zo’n 25.000 à 28.000 Joden onder. De Delftse verzetsstrijder Kees Chardon was een belangrijke spil in het web van de zogeheten ‘Jodenbegunstigers’ die voor de onderduikers een veilig heenkomen zochten. Niet alleen in Den Haag en omgeving, maar ook in Noord-Holland, Brabant, Limburg en Friesland wist Chardon landgenoten te overreden hulp te bieden. Trudy van der Wees schreef een boek over dit ‘boegbeeld van het Delftse verzet’. Wat...

Gooilust. De stille strijd van Louise Blaauw-Six

De titel Gooilust van het boek van Jeanette Wagenaar verwijst naar de buitenplaats Gooilust in ’s Graveland die ook wel ‘De tuin van Blaauw’ wordt genoemd. Die benaming is te danken aan Frans Blaauw, een amateur-bioloog die er tussen 1895 en zijn dood in 1936 exotische dieren houdt zoals met uitsterven bedreigde witstaartgnoes, bizons en flamingo’s en er een collectie uitheemse planten opbouwt. Voor de verzameling van Blaauw is in binnen- en buitenland veel...