Victoria. De jonge koningin. Het boek bij de serie

De Britse omroep ITV startte in 2016 een serie over het leven van de jonge koningin Victoria. De serie bestaat inmiddels uit drie seizoenen en portretteert het leven van de jonge koningin, vanaf haar kroning tot en met haar huwelijk met prins Albert, toen ze 20 jaar oud was.

Het scenario is geschreven door Daisy Goodwin en er is inmiddels ook een boek bij de serie verschenen, geschreven door Helen Rappaport. Niet de eerste de beste; Rappaport heeft talloze publicaties over de 19^e eeuw op haar naam staan, waaronder een aantal boeken over de Russische Tsarenfamilie.

Het leven van Victoria is alleszins de moeite waard om beschreven te worden. Als 18-jarige kwam ze op de troon, omdat zowel haar eigen vader als haar ooms zonder zonen stierven. Koning William IV overleed net na haar 18^e verjaardag, waarmee hij voorkwam dat haar moeder – aan wie hij een intense hekel had – regentes werd. Victoria was tot voor kort de langstlevende vorstin. Ze werd koningin van Groot-Brittannië toen dat land nog een immens wereldrijk was. Ze is de enige persoon ter wereld naar wie een complete eeuw is genoemd.

De Engelste titel van het boek luidt: ‘The Victoria letters: The Heart and Mind of a Young Queen’, en dat is niet overdreven. Victoria schreef een immense hoeveelheid brieven, die grotendeels bewaard en gearchiveerd zijn. Daarnaast hield Victoria al van kinds af aan een zeer gedetailleerd en openhartig dagboek bij. In totaal gaat het om 141 delen, die zo’n 45.000 bladzijden beslaan. Victoria wist natuurlijk dat deze dagboeken door het nageslacht gelezen zou worden; ze gaf haar dochter Beatrice de opdracht om de dagboeken na haar dood te redigeren en controversiële zaken te schrappen. Beide bronnen zijn natuurlijk een ware goudmijn voor de biograaf.

Zoals gezegd, was ze met haar 18 jaar nog een puber toen ze de troon besteeg. Hoewel ze als jonge koningin – soms zeer ernstige – beoordelingsfouten maakte, en daarmee aanvankelijk een deel van de steun van haar volk verloor, laat het boek zien hoe ze groeide in haar rol en hoe ze een van de meest machtige vrouwen van haar tijd werd.

Zowel het boek als de serie tonen een Victoria die al jong wist was ze wilde. Ze was koppig en aartsconservatief, maar ook intelligent, en haar bijzondere eigenschappen werden al snel opgemerkt door haar omgeving:

‘Ze is flink en kerngezond en vriendelijk en aanhalig (…) oplettend, rustig en bekoorlijk in alles wat ze doet. Zo’n beleefd en attent kind heb ik nog niet eerder meegemaakt,’ aldus haar grootmoeder Augusta van Saksen-Coburg-Saalfield.

Als jonge koningin toonde Victoria zich té koppig toen ze Lord Melbourne, de Eerste minister op wie ze zonder twijfel verliefd was, na een regeringscrisis niet wilde laten gaan. Nadat het kabinet van Melbourne ten val was gekomen, riskeerde ze veel toen ze duidelijk maakte dat ze niet van plan was om naar de pijpen van de nieuwe premier, sir Robert Peel, te dansen. Lord Melbourne kwam inderdaad terug.

Dezelfde koppigheid zien we bij haar keuze voor een gemaal. Ze weerstond aanvankelijk alle koppelpogingen van de mannen om haar heen. Haar oom, koning William, heeft serieus overwogen om zijn nichtje uit te huwelijken aan een van de zonen van onze koning Willem II, maar in een brief aan koning Leopold, ook een oom, laat ze weinig heel van deze prinsen:

‘De jongens zijn erg gewoontjes en hun gelaatstrekken zijn een mengelmoes van Mongools en Nederlands, ze zien er bovendien zwaar, saai en angstig uit en ze zijn absoluut niet innemend.’

Toen ze in 1839 prins Albert van Saksen-Coburg en Gotha ontmoette, viel ze als een blok voor deze man. Je zou kunnen zeggen: en de rest is geschiedenis….

Het boek vertelt niet alleen het verhaal van de eerste jaren van Victoria’s koningschap, maar ook dat van de tijd waarin ze leefde. Het laat zien wat het betekende om een koninklijk huishouden draaiende te houden, en hoe gecompliceerd de relaties tussen de leden van het koninklijk huis en de honderden personeelsleden waren. Tegelijkertijd beschrijft het boek wat er allemaal komt kijken bij het maken van een historisch kostuumdrama.

Rappaport schrijft helder en zonder opsmuk, het boek leest als een ‘pageturner’. Het is zeer fraai vormgegeven en voorzien van een – hoogstnoodzakelijke – stamboom van het huis Hannover en Saksen-Coburg. Verder zijn er tal van portretten, prenten,dagboek- en brieffragmenten. Daarnaast staat het boek vol met foto’s uit de televisieserie.

Victoria. De jonge koningin is geschreven toen het eerste seizoen net uit was, daarom stopt het boek als Victoria haar eerste dochter krijgt. Dit is eigenlijk wel jammer. Uit de aard der zaak is het boek niet zeer kritisch over de koningin, Rappaport beschrijft het leven van Victoria bijna als een sprookje.

Het zou erg interessant zijn om te zien wat Rappaport gemaakt zou hebben van de latere Victoria. Bekend is dat ze na de dood van Albert een zeer moeilijk persoon werd voor haar omgeving en een intense hekel kreeg aan haar eigen kinderen.

Maar als je hebt genoten van de eerste serie en je meer wil weten over deze jonge vrouw, dan is dit boek een echte aanrader.

Victoria. De jonge koningin. Het boek bij de tv-serie
Helen Rappaport
Uitgeverij Karmijn
ISBN 9789492168290
Verschenen maart 2019

Bestelinformatie