Kunstenaarsechtpaar Danseres Lin Jaldati, de artiestennaam van Rebekka (Lien) Brilleslijper (1912-1988), groeit op in de vooroorlogse Amsterdamse Jodenbuurt met zijn armoede, maar ook zijn levendigheid en geborgenheid. De Berlijnse musicus Eberhard Rebling (1911-2008) is ooggetuige van de opkomst van Hitlers Derde Rijk. Onderduik in ’t Hooge Nest De twee beginnende kunstenaars ontmoeten...

Op talloze schilderijen die tijdens het bewind van Napoleon werden vervaardigd om diens daden te verheerlijken, is een oosters uitgedoste persoon met een witte tulband te zien. Het is Roestam de Mammeluk, de lijfknecht en lijfwacht die Napoleon meenam van zijn Egyptische expeditie en die hem daarna vijftien jaar...

Portret van een toonaangevend politicus en zijn aanstekelijke pragmatisme Jan de Koning (1926-1994) speelde een bepalende rol in de totstandkoming van het CDA – toen de partij nog de machtsfactor van weleer was. Via de Christelijke Boeren- en Tuindersbond werd hij actief in de ARP, waarvoor hij lid was van...

Al lang voordat het debat over de slavernijafschaffing op gang kwam, voerden aan het begin van de achttiende eeuw slaafgemaakten in Suriname een heftige strijd voor hun vrijheid. Vele slaafgemaakten wisten weg te komen van de plantages en vestigden zich in de jungle van Suriname. Tot deze groep, die...

Meeslepende familiegeschiedenis op de breukvlakken van Nederland, Indië en Europa De familie Kessler bracht de grondleggers voort van twee van de grootste Nederlandse ondernemingen: Koninklijke Shell en Hoogovens. Daarmee stond ze aan de basis van een nieuwe wereld, gebouwd op olie en staal. In Nederlands-Indië hoopten de Kesslers rijk te...

Biografie van een aimabele en pessimistische schilder voor wie de wereld onsamenhangend en onheilspellend was. Carel Willink (1900-1983) is een icoon in de Nederlandse kunstgeschiedenis. Aan het eind van zijn leven was hij uitgegroeid tot de bekendste levende schilder van het land. Dat kwam ook doordat de media veel aandacht...

Hoe de wetenschap en haar beoefenaars het verschil kunnen maken in de economische politiek Politici kunnen niet zomaar alles doen wat zij de Nederlandse kiezer beloven. Zij worden in hun ambities beperkt door Europese regelgeving, maar ook door op wetenschap gebaseerde adviezen van planbureaus. Toch zijn het nog altijd personen...

Verzetsman Henk Das was provinciaal leider van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers in Utrecht. De Tweede Wereldoorlog hakte er bij hem hard in. De spanningen, het steeds op de vlucht zijn, de ontberingen en het alom aanwezige verraad eisten hun tol. Veel van zijn mede-verzetsstrijders werden gearresteerd...

Een kwarteeuw lang deelde Mimi Hamminck Schepel (1839-1930) lief en leed met Multatuli. Het keurige Haagse meisje werd verliefd op de twintig jaar oudere schrijver, doorbrak alle conventies door met haar getrouwde minnaar samen te leven en hield hem op de been in tijden van armoede en zwaarmoedigheid. Ze...

Begin 1944 werd de Joodse arts en wetenschapsfilosoof Ludwik Fleck (1896-1961) gedeporteerd naar Buchenwald. Hij moest daar leidinggeven aan een team dat onder doodsbedreiging onderzoek deed naar een vaccin tegen vlektyfus. Na de oorlog beschreef Fleck hoe een ‘Nederlandse student biologie’ en andere dwangarbeiders destijds dachten dat ze daarbij...

De belangstelling voor Anne Frank heeft zich de laatste decennia steeds meer gericht op de vraag wie schuldig was. Schuldig aan het feit dat de acht Joden die ondergedoken zaten in het Achterhuis aan de Prinsengracht 263, werden opgepakt op 4 augustus 1944. De enige overlevende, vader Otto Frank,...

De oprichting van de VVD was 75 jaar geleden het werk van twee elitaire heren: zakenman Dirk Stikker en politicus Piet Oud. Hoe kwamen de directeur van Heineken’s Bierbrouwerij en de burgemeester van Rotterdam tot het besluit om in januari 1948 een nieuwe politieke partij op te richten? De VVD...

Marx, Wagner en Nietzsche ontwikkelden hun revolutionaire ideeën in de negentiende eeuw en hadden grote invloed op de periode daarna, een eeuw van extremen en politieke catastrofes. Politicoloog Herfried Münkler brengt deze drie fascinerende figuren bij elkaar, wijst op hun overeenkomsten en verschillen en roept daarmee een heel tijdperk op...

Reinier Pauw bepaalde in de vroege zeventiende eeuw het gezicht van Amsterdam én van de Republiek. Deze toegankelijk geschreven biografie laat zich lezen als een spannend epos over een stad, een man en zijn familie. Toen Amsterdam zich in 1578 aansloot bij de opstand tegen Spanje, kreeg het een calvinistische...

De duivel, heksen, tovenaars, spoken, geesten, betoverden en bezetenen zijn het onderwerp dan wel het lijdend voorwerp van deze hertaalde keuze uit de smakelijkste stukken van De betoverde wereld. Dit vierdelige boekwerk van de zeventiende-eeuwse Amsterdamse dominee Balthasar Bekker (1634-1698) leidde al direct na de eerste publicatie in 1691...

Meeslepende reis door het oeuvre van Rainer Maria Rilke en door het Europa van het fin de siècle. Rainer Maria Rilke (1875-1926) is een van de grootste schrijvers van de twintigste eeuw. Gedurende zijn hele leven reisde de dichter door Europa. In zijn werk treffen we de vele landen die...

Op 13 mei 1940 vergaderde het Nederlandse kabinet op het ministerie van Economische Zaken. Terwijl de krijgsmacht buiten een wanhopig gevecht tegen de Duitse invasiemacht aan het voeren was, overtuigde minister van Defensie Dijxhoorn zijn collega’s om naar Engeland uit te wijken. Dit besluit is cruciaal geweest voor de...

Meeslepende biografie van een eigenzinnige katholieke priester, publicist en fascist die een vriendschappelijke band had met Mussolini. Wouter Lutkie was een Nederlandse priester die continu in onmin verkeerde met vrijwel het gehele Nederlandse episcopaat – maar die toch niet werd geëxcommuniceerd. Hij had een eigenzinnig karakter en ging zijn leven...

Veertien kinderen is een huiveringwekkend oorlogsverhaal, omdat het zo gemakkelijk kon gebeuren, en zo kort geleden is. Met een voorwoord van Guus Luijters. Adolf Menko (1888-1963) kwam uit een joods gezin met veertien kinderen en was na de Tweede Wereldoorlog de enige overlevende van zijn generatie. Twee broers waren een natuurlijke dood...

Herman Heukels Op 20 juni 1943 was Herman Heukels (1906-1947) als fotograaf aanwezig bij een grote razzia in Amsterdam. Enkele foto’s die hij toen maakte, groeiden na de oorlog uit tot iconische beelden van de Jodenvervolging. De man achter de lens, naast prijswinnend (pers)fotograaf ook eigenaar van een bekende foto-...

Niemand dacht oorspronkelijker, speelser en scherper dan Ludwig Wittgenstein, en hij wist het. Van de kristallijnen helderheid in de Tractatus tot de alledaagse onoverzichtelijkheid van de Filosofische onderzoekingen blijft zijn denken één lange worsteling tegen de betovering van ons intellect door de schier eindeloze variatie van vermommingen waarin taal...